Commentaar: Facebook versus de rest

's Werelds grootste sociale netwerk heeft de jacht op realtime search geopend.

Eerder deze maand maakte Facebook bekend dat het 'activity aggregator' Friendfeed overneemt voor 50 miljoen dollar. Het is de meest recente slag in de strijd om wat wordt beschouwd als de sociale versie van websearch: realtime search. Een potentieel zeer lucratieve markt, net als die van websearch. De spelers zijn dan ook niet de minste. Naast Facebook dingen de giganten Google en Microsoft mee en nieuwkomer Twitter.

Twitter is de gangmaker. Sinds zijn start drie jaar geleden groeit het microblognetwerk exponentieel en is de informatiewaarde van de database aan berichten drastisch gestegen. Als je zondagavond wilde weten wat men zoal van Alexander Pechtolds optreden in Zomergasten vond, dan deed je er beter aan op Twitter te zoeken dan op Google. Niet voor niks veranderde Twitter deze zomer zijn welkomstcredo van 'what are you doing?' in 'what's happening right now, anywhere in the world'.

Realtime search is de achilleshiel van Google, groot geworden met het slim indexeren van webpagina's. Om meteen een slag te slaan wilde het Twitter inlijven. Dat is tot op heden niet gelukt. 's Werelds grootste sociale netwerk Facebook rook zijn kans en waagde ook een poging. Met circa 250 miljoen accounts beschikt Facebook immers over enorm veel gebruikers. Als die allemaal zouden gaan twitteren, dan steekt het Google de loef af. Twitter weigerde echter Facebooks bod, net zoals Facebook eerder overnamebiedingen van Viacom en Yahoo afsloeg en Microsoft verkoos als aandeelhouder boven Google vanuit het idee: de vijand van mijn vijand is mijn vriend.

Er staat veel op het spel en de sfeer is grimmig tussen de concurrenten. Facebook heeft een grondige hekel aan Google, zoals Fred Vogelstein onlangs in Wired fraai beschreef, en wil niks anders dan de zoekgigant verslaan. Waar Microsoft Google op het web bevecht via zijn nieuwe zoeksite Bing, een licentie op Wolfram Alpha en een samenwerking met Yahoo Search, daar probeert Facebook Google voorbij te streven op het nog relatief onontgonnen terrein van realtime search.

Facebooks tactiek ten aanzien van Google is enerzijds redelijk effectief. Zo worden de spiders van Google resoluut geweerd. Je komt via Google niet te weten wat de gebruikers van Facebook op het netwerk uitvoeren, op een publiekelijk profielschetsje na. Door vervolgens overal zijn tentakels in te steken via gratis API's poogt Facebook zelf het epicentrum te worden van het web, gerichte advertenties te verkopen en Google van de troon te stoten.

De mislukte overname van Twitter was een terugslag. Facebook reageerde door zijn site om te gooien en het microbloggen domweg te kopiëren met statusberichten in de stijl van Twitter. Het startte daarnaast zijn eigen realtime zoekmachine. En het kocht dus de een na beste aggregator, Friendfeed, wiens programmeurs de realtime zoekmachine van Facebook nog verder kunnen verbeteren.

Ondertussen test Facebook ook nog een Lite-versie. Officieel om in landen met minder bandbreedte, zoals India waar Facebook Lite nu wordt getest, de site soepeler te laten werken. Anderen zien er in potentie ook een nieuwe, slankere versie van de site in die makkelijker concurreert met het laagdrempelige, bijna Googliaans eenvoudige Twitter. De site van Facebook is in de loop der jaren danig uitgedijd en niet bepaald gebruiksvriendelijk te noemen.

Facebook heeft hier nooit zo'n grote rol gespeeld door de lokale dominantie van Hyves. Het is nog maar de vraag hoe lang dat zo blijft. De digitale voorhoede in Nederland heeft Hyves al achter zich gelaten. Die switchte overigens niet naar Facebook maar naar Twitter, het enige netwerk dat wereldwijd nog sneller groeit dan Facebook.

Ik schat de kansen voor Google om Twitter over te nemen nog niet verkeken. Twitter kan zijn groei amper aan en directeur Evan Williams verkocht eerder Blogger al aan Google. Er lijkt ook verwantschap te bestaan tussen beide partijen. Die liggen elkaar wel. Die zouden er samen uit kunnen komen als ze willen. Facebook aan de andere kant denkt als Microsoft en bouwt een muur om zijn netwerk heen waar niemand bij kan behalve Facebook zelf. Het grootste netwerk ter wereld is eigenlijk verdacht asociaal.