EC wil internetrecht helemaal anders

De Europese commissie wil orde scheppen in het wilde westen van intellectueel eigendom op internet. De aanpak tegen piraterij stuit op kritiek.

Vorige week plaatste de Europese Commissie een blueprint op zijn website voor een herindeling van het Europees internetrecht. De EC meldt dat het balans zoekt tussen protectie van intellectueel eigendom en het kunnen vergaren van zoveel mogelijk informatie. Daarbij wordt het belang voor de Europese economie benadrukt.

De blueprint bevat een rits losse voorstellen die de EC de afgelopen tijd heeft ingediend of nog gaat indienen. Dit varieert van herindeling van patenten op Europees niveau tot het blokkeren van muziek- en filmpiraterij.

Het voorstel dat de commissie als eerste naar voren schuift, is het aanvragen van licenties voor zogenaamde orphan works. Dat zijn creaties die onder andere rondzwerven op internet, waarvan de maker of eigenaar niet meer te achterhalen zijn.

Een ander belangrijk punt dat de commissie wil aanscherpen is de eenheid tussen lidstaten. Er is een voorstel ingediend om het mogelijk te maken een Europees patent aan te vragen dat geldt voor 27 lidstaten. Daarnaast gaat de EC internetrechten van landen onderzoeken om deze meer op elkaar aan te laten sluiten en idealiter een betere Europese eenheid te creëren.

In principe zou er al een open, eensgezinde markt moeten zijn in Europa maar er zijn nog steeds landen waarin bepaalde licenties niet worden geaccepteerd. Een voorbeeld is muziekdistributie. Zelfs het bekende iTunes is niet bruikbaar in alle lidstaten, zoals in Slovenië en Estland. Meer eensgezindheid dus.

Maar, zegt de EC, als het gemakkelijker wordt om digitale producten te verkopen in de Europese Unie, dan gaan we ook strengere maatregelen nemen tegen piraterij. Op een EU-website wordt geclaimd dat illegale distributie de muziek-, film-, televisie- en software-industrie 10 miljard euro heeft gekost en 185.000 banen in 2008 alleen. Critici zeggen echter dat deze cijfers niet gebaseerd zijn op eigen onderzoek maar op cijfers uit de media-industrie en daardoor onbetrouwbaar.

Hoe de piraterij precies wordt aangepakt is niet duidelijk te lezen in de bleuprint. Dat blijft nog vager dan de andere voorstellen. Maar begin dit jaar lekte een bericht naar Reuters waarin stond dat de EC wetten wil implementeren die zorgen dat providers een grotere rol gaan spelen in het tegengaan van piraterij. Dat stuit op kritiek. Critici stellen dat deze aanpak zal zorgen voor internetcensuur in plaats van een opener en creatievere markt. Zij zeggen dat niet het illegale aanbod het probleem is, maar het tekort aan redelijke, legale opties om media te downloaden.