Het Nederlandse sausje van Windows 7

Windows 7 is bijna te koop. Bright sprak met Stefan Hoefnagels, verantwoordelijk voor een deel van het ontwerp van Windows 7.

Als promotie voor zijn nieuwe besturingssysteem deelde Microsoft aan 777 bewoners van het Groningse dorp Zevenhuizen afgelopen zaterdag Windows 7 uit. Volgens Marcel van de Gender, product marketing manager Windows, laat deze actie precies zien waar Windows 7 om draait. 'We hebben geleerd van de introductie van Vista, waarbij wij voornamelijk aan het woord waren. Bij Windows 7 draait het om de gebruikers en gaan de ervaringsverhalen de promotie doen.' Met een beetje mazzel zijn de eerste positieve reviews online te vinden op donderdag 22 oktober, wanneer Windows 7 wereldwijd gelanceerd wordt.

Voor een opsomming van de verschillen met Vista verwijzen we je door naar de Eerste Indruk die Tonie schreef toen hij de bèta-versie testte en naar de Windows 7-site van Microsoft.

Tjeerd Hoek stond aan het roer van het ontwerpteam van Vista, maar ook Windows 7 heeft een bescheiden Nederlands sausje. Bright sprak met Stephan Hoefnagels, verantwoordelijk voor, zoals hij het zelf, noemt de desktop experience van Windows 7. Hoefnagels studeerde industrieel ontwerp aan de TU Delft en liep in 2001 bij Tjeerd Hoek stage bij Microsoft. Na zijn afstuderen in 2003 ging hij bij Philips aan de slag, maar trok al snel naar de VS. In 2004 startte hij bij Microsoft in het Windows-team. Hij maakte een staartje van Vista mee, maar werkte vooral aan Windows 7.

Wat versta je onder de desktop experience?
'Eigenlijk alles wat je op je scherm ziet en hoe je ermee omgaat. Van het startmenu, en de vensters tot de manier waarop je ze vastpakt. Het is echt een kernonderdeel van Windows, dat is wel gaaf als designer, want je kan er als gebruiker niet omheen.'

Hoe verschilt Windows 7 van Vista qua user interface?
'We hebben van te voren gezegd dat Windows 7 een evolutie moest worden van Vista. Maar dan wel sneller en net iets makkelijker. Het zit echt in kleine dingen. Bijvoorbeeld hoe je met geopende vensters omgaat. Uit onderzoek blijkt dat eenderde van de gebruikers meer dan honderd keer op een dag met vensters in de weer is. Dus als je ervoor zorgt dat je die vensters makkelijker kunt organiseren en oproepen, dan scheelt dat voor een gebruiker heel veel.'

Hoe heb je dat gedaan?
'Deels door de functionaliteiten van de taakbalk. De taakbalk is echt de afstandsbediening voor je computer geworden. Je kunt per programma een preview van de openstaande vensters zien. Als je er met je muis overheen gaat, zie je de preview uitvergroot op de achtergrond. Je kunt bij een preview van bijvoorbeeld een video of muziek zelfs op play klikken in het previewvenster. Ook de jumplist is een manier die je zo een paar kliks bespaart. Het is niet alleen een shortcut naar openstaande vensters, maar je kunt er ook direct bestanden mee openen. Per programma-icoon in de taakbalk vind je onder de rechtermuisknop een jumplist, een lijst met recent geopende bestanden en bestanden die je hebt aangemerkt als belangrijk. Die kun je zo direct openen. Voorheen moest je eerst naar start, dan naar programma's en dan binnen dat programma een bestand openen.'

Jumplist bij de mediaplayer, met de meest voorkomende taken en je favoriete bestanden.

Noem nog eens wat nieuwe dingen die de gebruikservaring van Windows 7 beter maken ten opzichte van Vista?
'Met Aero Peek kun je al je vensters verbergen zodat je je bureaublad kunt zien, met iconen en gadgets. We hebben ook meer functies toebedeeld aan de Windows-toets. Windows-E start bijvoorbeeld Internet Explorer, en met Windows-pijltjestoets maak je een venster groter of kleiner. Het zijn echt kleine dingen. Uit gebruikerstesten bleek dat mensen met hun muis een tijdje boven het icoon van het klokje bleven hangen om te wachten tot de datum werd getoond. Die hebben we nu maar gelijk helemaal in beeld gezet.'

Jullie doen veel gebruikersonderzoek, is Windows 7 ook nog een kwestie van smaak?
We doen inderdaad veel testen met gebruikers, maar vergeet niet: data gives info, data doesn't decide. Onderzoek helpt, maar bepaalt zeker niet. We hebben altijd onze eigen ideeën en prioriteiten. Testen zijn wel waardevol, ook omdat hoe we onze computer bij Microsoft zelf gebruiken geen reflectie is van de echte wereld, van het gros van de gebruikers.

Zijn er dingen die je had bedacht en die uiteindelijk niet in Windows 7 terecht zijn gekomen?
'Nee, eigenlijk niet. Sommige functies vormen zich geleidelijk. We bedenken een idee en maken een prototype. Dat laten we testen en met de aanpassingen die daaruit voortkomen doen we weer een test. Van andere dingen weet je onmiddellijk als je ze bedenkt dat ze erin zullen komen. Aero Shake is zoiets. Door een venster beet te pakken en heen en weer te schudden, zorg je dat alle andere open vensters verdwijnen. Zo'n effect is fun, dat heb je ook nodig in een besturingssysteem. Nee, dat shaken is niet van apps van de iPhone afgekeken. Dat hadden we al bedacht voor de iPhone te koop was. Sommige dingen worden uiteindelijk trouwens wel anders. Voor de jumplist hadden we in eerste instantie een klein knopje bij de programma-iconen in de taakbalk bedacht, daar waren we redelijk tevreden mee. Maar een paar maanden voor de lancering bleek dat gebruikers daar niet mee om konden gaan en er steeds ongewild op klikten. Nu is het onder de rechtermuisknop terecht gekomen.'

Zijn er eigenlijk nog elementen uit de allereerste Windows versie terug te vinden?
Ja dat is wel grappig. Toen ik met Windows 7 begon ben ik ook in de geschiedenis van Windows gedoken. De iconen in de taakbalk hebben wel wat weg van de iconen uit Windows 1.0 uit 1985. De tendens was de laatste jaren steeds kleiner en veel tekst. We zijn nu weer terug met duidelijke en grote iconen.'

Windows 7 is klaar. Zijn jullie al met de opvolger bezig?
'Nee nog niet. Eerst gaan we het verhaal van Windows 7 goed vertellen. Mijn collega's en ik hebben allemaal schetsen en prototypes en geven nu veel presentaties en interviews over de ontwikkeling van Windows 7. De komende dagen zijn wel spannend. Want je wilt uiteindelijk toch weten wat de gebruikers ervan vinden.'

In de pers wordt Windows 7 in ieder geval al een stuk beter ontvangen dan Vista. Van de Gender beaamt dat Vista vooral in de introductieperiode kritiek kreeg. 'Dat was vooral omdat veel randapparatuur niet meer werkte. Bij Windows 7 hebben we daar veel beter op gelet. Op de website www.werktmet7.nl inventariseert Hardwareinfo.nl bijvoorbeeld welke camera's, moederborden etc. werken met Windows 7, dat zijn er al duizenden.'

Analisten schatten dat van de meer dan een miljard computers waarop Windows staat, maar zo'n 18 tot 35 procent op Vista draait en de meerderheid dus nog op Windows XP, een systeem dat nu ruim acht jaar oud is. Windows 7 bouwt voort op de core van Vista, maar moet stabieler, eenvoudiger en sneller zijn. De eerste berichten lijken erop te wijzen dat dat inderdaad zo is. Voor Windows 7 hoef je nu eindelijk eens geen nieuwe computer te kopen (in de meeste gevallen dan), het draait zelfs op netbooks en oudere computers. Een deel van de programma's - bijvoorbeeld MovieMaker, MSN en de Live Diensten - worden niet meer standaard meegeleverd, maar installeer je alleen als je ze wilt gebruiken.

Windows 7 is vanaf 22 oktober te koop vanaf 119 euro.