Moring roept op tot iTunes Store voor ebooks

De gevierde schrijver wil een revolutie en geeft als teaser een kort verhaal gratis weg als ebook.

Afgelopen weekend riep schrijver Marcel Möring, winnaar van onder andere de AKO Literatuurprijs en Gouden Uil, in NRC Handelsblad op tot een marxiaanse revolutie. Hij ziet in de doorbraak van ebooks een unieke kans om de macht op de boekenmarkt terug te halen van de boekhandels naar de schrijvers en uitgevers.

Möring: '[Schrijvers] leveren de teksten waarvan het hele boekenvak afhankelijk is, maar financieel trekken ze aan het kortste eind. Van de verkoopprijs krijgt de auteur gemiddeld 10 procent. Iets meer dan 20 procent van de eindprijs gaat op aan technische productiekosten, eenzelfde percentage is bestemd voor de kosten en het resultaat van de uitgever en de rest is voor de boekhandel. Dit is een voorbeeld. In de praktijk kunnen de grote boekhandelketens voor bepaalde titels tot 70 procent bedingen.'

Zonder zielig te doen schetst Möring de economische positie van schrijvers. 'De schrijver, die zich aan de onderkant van de literaire voedselketen bevindt, krijgt niet alleen het kleinste stukje koek, hij is ook in andere opzichten het slechtst af. Bij de uitgever en de boekhandel werkt men voor CAO-inkomens. Men heeft vakantiegeld en pensioen, ziektedagen worden vergoed, er is misschien zelfs een dertiende maand en een kerstpakket. Schrijvers zijn zelfstandige ondernemers, die van hun 10 procent een arbeidsongeschiktheidsvoorziening moeten betalen (ik ken niemand die er een heeft) en een oudedagsvoorziening opbouwen. Bovendien moet de schrijver het werk aan een roman voorfinancieren, zonder hulp van de bank. Dat komt er op neer dat wat met een eerder succes is verdiend volledig wordt geïnvesteerd in het volgende boek. Het ondernemersrisico van de schrijver is relatief het hoogst, maar daar staat de geringste beloning tegenover.'

Hij ziet in de komst van het ebook een mogelijkheid dat te veranderen. 'Er is geen ingewikkelde distributie met dure en het milieu vervuilende vrachtwagens, opslag is een kwestie van harde schijfruimte, er hoeven geen boekenkasten te worden gevuld, niets hoeft in een leuk papiertje. Sterker: er zijn helemaal geen winkels meer nodig.'

Dat geldt wat betreft Möring ook voor online mediawinkel Bol.com, die twee weken geleden een groot offensief voor ebook lanceerde samen met Sony. 'Internetboekhandel Bol.com heeft in gesprekken met uitgevers aangeboden om de verkoop van Nederlandse ebooks op zich te nemen tegen een marge van 60 procent. 60 procent. Om wat precies te doen? Een bestandje op de harde schijf zetten en een website bouwen?'

In een uiterste geval kan een schrijver ook zelf zijn ebooks verkopen. Möring: 'Niets is makkelijker dan dat. Ik heb het geprobeerd. In een middag tijd had ik mijn gehele oeuvre opgemaakt, in een formaat gegoten dat de meeste readers kunnen lezen en van beveiliging voorzien. Kosten: verwaarloosbaar. Investering, miniem.' Hij zal zelf nog niet zover gaan, maar heeft wel als teaser op zijn site zijn korte verhaal East Bergholt online gezet om gratis als pdf of epub-bestand te downloaden.