Nietsmachines maken energie uit straling

Designer Mats Horbach maakt onzichtbare golven zichtbaar met een machine. Het is zijn ode aan het niets.

Je slaapt toch niet met je telefoon naast je bed? En staat het wifi-station wel ver genoeg van je werkplek? Want straling is eng en gevaarlijk. Mats Horbach draait dit standpunt om. Met Ode aan het Niets maakt hij de onzichtbare netwerken overal om ons heen zichtbaar.

Niets wordt iets op drie manieren: met korte verhalen, drie machines en beelden die golven tonen waar een radio of een wifi-netwerk op functioneert. "Ik heb drie 'nietsmachines' gemaakt die iets uit niets maken", zegt Horbach. "Ze zijn gebaseerd op de oude kristalradio's die in de oorlog voorbij het front in elkaar geknutseld werden door soldaten, om toch wat van het verloop van de oorlog mee te krijgen." Zonder stroomtoevoer of batterijen haalt de machine met een antenne een signaal uit de lucht. Deze radiogolf laat de elektronen in de antennekabel trillen. De antenne loopt naar de spoel waar deze trillingen een fluctuerend magnetisch veld creëren, waardoor de spoel door middel van inductie een stroompje opwekt. Hiermee wordt het signaal omgezet in geluid.

Het gaat Horback om de schoonheid van straling en signalen: "Als je de tv aanzet, is er meteen helder beeld, een smsje komt in een milliseconde aan op de andere kant van de wereld. Dat lijkt heel normaal maar is heel bijzonder. Onzichtbare netwerken van golven en signalen maken mogelijk dat alles wat we willen doen ook werkt."

De machines, verhalen en prints zijn tot 19 januari te zien op de expo Toegepast 18 bij Z33 in Hasselt, België, waar onlangs The Social Project van Pieter-Jan Pieters door de politie in beslag is genomen. Dat geeft maar weer aan dat straling vele dingen oproept. "Straling zorgt als een dekentje voor ons. We hoeven nooit meer eenzaam te zijn. Met dit project wordt het Niets bedankt voor alles."