Publicatieverbod houdt geen stand door blogs en Twitter

Een grote oliehandelaar die probeert negatieve verhalen te verbieden, moet bakzeil halen door weblogs en Twitter.

Eén van de kenmerken van een democratie is dat er een vrije pers bestaat die kan berichten over wat er zoal in het parlement gebeurt. Toch? Nou, niet in Groot-Brittannië. De Britse krant The Guardian meldde maandag dat ze geen verslag mocht doen van een vraag van een Lagerhuislid aan een minister.

Waarom dat niet mocht, waarover die vraag ging, welke parlementariër het betrof, om welke bewindspersoon het ging: ook dat moest allemaal geheim blijven. The Guardian mocht alleen melden dat het advocatenkantoor Carter-Ruck was betrokken bij de zaak.

Dit advocatenkantoor dat is gespecialiseerd in het aanspannen van rechtszaken tegen media, had bij het aanvragen van de zogeheten gagging order alleen even geen rekening gehouden met de internets. Daar doken meteen speculaties op over de reden voor het publicatieverbod. De politieke blogger Guido Fawkes schoot meteen raak. De Kamervragen waarover The Guardian niet mocht publiceren, bleken te gaan over Trafigura.

Trafigura is een (officieel in Amstelveen gevestigde) grote oliehandelaar die in opspraak raakte vanwege de dump van giftig afval in Ivoorkust. Enkele Ivorianen overleden en duizenden mensen kregen gezondheidsklachten. Trafigura heeft echter liever niet dat journalisten hierover schrijven en sleept kranten die dat wel willen doen zonder pardon voor de Britse rechter. De oliehandelaar maakt daarbij handig gebruik van de strenge smaadwetgeving die in het Verenigd Koninkrijk van kracht is.

Het aan banden leggen van internetpublicaties blijkt een stuk lastiger voor Trafigura. Zo verscheen eerder een voor het bedrijf nadelig rapport, waarover de BBC en The Guardian op last van de rechter niet mochten berichten, al gewoon op Wikileaks en vervolgens ook op de site van de Volkskrant (pdf-alert!).

Ook deze week bleek Trafigura niet opgewassen tegen de speculaties die op blogs en Twitter de ronde deden. Het gevolg: het advocatenkantoor Cater-Ruck trok het publicatieverbod in en The Guardian mocht eindelijk schrijven over de vragen van Paul Farrelly aan Justitie-minister Jack Straw.