TEDxAmsterdam: De eerste 25.000 FairPhones bijna uitverkocht
Bas van Abel vertelt op TEDxAmsterdam over hoe een commerciële en eerlijke smartphone impact heeft op het sociale vlak.
Wie Bright al langer leest kent het verhaal van FairPhone. Bas van Abel en zijn team wilden een smartphone maken die zo eerlijk, duurzaam en verantwoord mogelijk is. Door de hele keten. Dat betekent niet alleen dat de grondstoffen zo duurzaam mogelijk worden verkregen, ook dat werknemers goed behandeld en betaald worden, dat je onderdelen zoals de batterij zelf kan vervangen en dat hij zo opensource mogelijk is.
In mei van dit jaar hield FairPhone een succesvolle crowdfundcampagne waarbij 5000 mensen vast een telefoon kochten. Dat was het startkapitaal om het project na jaren onderzoek echt te gaan uitvoeren. Inmiddels staat de teller op de website op ruim 21.000 verkochte FairPhones, van de beschikbare 25.000. In december worden ze geleverd.
Daar heeft Van Abel af en toe slapeloze nachten van, vertelt hij na afloop van zijn presentatie (zie video onderaan) tijdens TEDxAmsterdam in de grote zaal van het concertgebouw. "Ik voel me zo verantwoordelijk. Al die mensen kopen een telefoon die er nog niet is, van een bedrijf dat nog nooit een telefoon heeft gemaakt." Daaruit blijkt al dat er behoefte is aan een bewust alternatief voor de smartphones die we nu massaal kopen. De kopers variëren van hackers die de FairPhone zo snel mogelijk van Android willen ontdoen tot enthousiaste 80-jarigen die wat hulp nodig hebben bij het bestellen.
Die slapeloze nachten zijn niet omdat hij aan het product twijfelt. "Het is een prima smartphone voor325 euro waarmee je alles kunt doen wat je met andere smartphones kunt. En ik weet dat we er alles aan gedaan hebben om hem zo goed mogelijk te hebben kunnen maken. Maar toch, je zou liever klein beginnen."
Hoe gaat FairPhone verder, nu het begindoel is gehaald? "De smartphone zelf is niet ons doel hè. We zijn begonnen een mechanisme op te zetten om het systeem te veranderen. Doordat we die telefoon laten maken, zijn we onderdeel geworden van het systeem. Door die telefoon hebben we continu een relatie met de conflictvrije mijnen in Congo en de fabriek in China waar we hem laten maken. We staan niet meer aan de zijlijn, maar kunnen van binnenuit wat doen."
En dat veranderen is nog niet gedaan als in december de telefoons worden geleverd. "We proberen bij de fabriek in China waar we de FairPhone laten produceren bijvoorbeeld een democratische vertegenwoordiger van het personeel te laten kiezen. Dat is lastig, want vakbonden zijn daar verboden. Dat soort processen duren langer dan het produceren van een telefoon."
Van Abel probeert de verwachting van potentiële kopers trouwens te temperen. "Niet omdat het product niet goed is, maar omdat we nog niet overal een antwoord op hebben, en dat verwachten sommige mensen. Ik kan bijvoorbeeld niet garanderen dat de telefoon 100 procent kinderarbeidvrij is, omdat we sommige onderdelen, zoals de chip, van een andere fabrikant kopen. Ook sta je voor keuzes als je grondstoffen uit een welvarend land als Australië te halen, in plaats van uit confictgebieden in Congo waar we dat nu doen. Ik vind dat je het juist wél in Congo moet doen, omdat je daar economische impact hebt waardoor dingen kunnen veranderen."
En dat veranderen gaat gewoon door na december. "Nu we bijna de eerste batch van 25.000 telefoons hebben verkocht, verwacht ik nog meer interesse. De eerste kopers worden onze ambassadeurs. En op een gegeven moment moet er een nieuw model smartphone komen, want ook bewuste consumenten willen wel een model hebben waar je alles mee kan. Het liefst zou ik hem modulair maken, zoals ook het idee van Dave Hakkens was."
Ik vind het geweldig dat de FairPhone er echt gekomen is. Wie een bewuste en verantwoorde telefoon wil, kan niet anders dan voor FairPhone kiezen. En toch heb ik er zelf geen, want mijn huidige smartphone doet het nog prima. Van Abel snapt het dilemma. "Vooral zo lang mogelijk je huidige smartphone gebruiken, dat is nog beter dan een nieuwe FairPhone aan te schaffen."
