Uitlegparty: HD Voice
De mobiele audiotechniek HD Voice belooft beter verstaanbare gesprekken. KPN begint ermee, maar iPhone en Blackberry zijn nog ongeschikt.
Mobiel internet wordt elk jaar beter, maar de geluidskwaliteit van gewone telefoongesprekken is al sinds de jaren 90 onveranderd gebleven. Maar er is verbetering op komst: HD Voice. Dat is de marketingterm voor een nieuwe audiostandaard die mobiele netwerken en toestellen de komende jaren steeds vaker zullen ondersteunen. HD Voice belooft een betere audiokwaliteit waardoor gesprekken realistischer over komen en mensen beter zijn te verstaan. HD Voice moet ook achtergrondlawaai beter filteren, waardoor bellen op straat of in luidruchtige ruimtes beter gaat dan nu. Ook zouden mensen die een spraakgebrek hebben of mompelen beter zijn te verstaan.
Audiocodec
Hoe werkt het? HD Voice maakt gebruik van een combinatie van hardware en de nieuwe audiocodec ARM-WB, dat het geluid imkrimpt voordat het het netwerk over gaat, maar het frequentiebedrijf van de nieuwe codec is een stuk breder dan de vorige. Resultaat: zowel hogere als lagere tonen komen dan beter over, waardoor gesprekken realistischer klinken.
HD Voice staat ook wel bekend als wideband audio. De menselijke stem heeft een bereik van 80 Hz tot 14 kHz, maar gewone telefonie beperkt de audiofrequenties tot een bereik van 300 Hz tot 3,4 KHz. Wideband of HD Voice breidt dat uit naar 50 Hz tot 7 Khz. De standaard voor wideband audio werd al eind jaren 80 vastgelegd en werd ook al gebruikt in ISDN-lijnen voor bijvoorbeeld live radio-uitzendingen. De nieuwe versie van de standaard is Advanced Multirate Wideband (AMR-WB).
Een van de allereerste testen met bellen met AMR-WB vond al in 2006 plaats via het Duitse netwerk van T-Mobile. In 2010 startten de eerste telecombedrijven met het aanbieden van gesprekken met de nieuwe audiostandaard, die ze HD Voice noemden. KPN is als eerste Nederlandse telecomaanbieder recent met HD Voice begonnen. In januari startte een proef met HD Voice via KPN's 3G-netwerk.
Helderder, meer detail
Het verschil is zeer duidelijk te horen. Ik heb HD Voice afgelopen week getest met twee geschikte telefoons op het KPN-netwerk en spraak klonk inderdaad helder en gedetailleerd. Alsof je een betere kwaliteit mp3-bestand van een bekend liedje afspeelt. Je hoort meer nuances, en achtergrondgeluiden worden beter gedempt. Hiervoor is het trouwens wel zo dat het dempen van 'ruis' het beste werkt als de telefoon een extra microfoon heeft. Handmatige instellingen zijn overbodig: twee telefoons met HD Voice herkennen elkaar automatisch als het netwerk, in dit geval KPN, ervoor geschikt is. De meeste smartphones hebben al een extra microfoon aan de achterkant voor onderdrukking van achtergrondgeluid.
Het gebruik van HD Voice zou weinig nadelige gevolgen hebben voor de accuduur van smartphones, stellen de telecombedrijven tenminste. HD Voice via het vaste net biedt KPN overigens nog niet. 'Wel zal de persoon met wie u belt een geluidsverbetering ervaren bij het bellen naar een vast telefoonnet. Dit komt omdat de extra microfoon ook werkt en omgevingsgeluid wegfiltert wanneer u geen HD-gesprek voert', aldus KPN.
Alleen nog KPN
Kortom: HD Voice klinkt goed. Het slechte nieuws is dat het nog jaren duurt voordat iedereen met een betere audiokwaliteit gesprekken kan voeren. Waarom? Omdat er meerdere elementen nodig zijn om een gesprek met HD Voice te laten werken. Allereerst moet het telecomnetwerk ervoor geschikt zijn gemaakt.
De proef van KPN loopt nog maar het bedrijf gaat er voorlopig vanuit dat hij geslaagd is. Het bedrijf laat weten dat het hierna de audiotechniek permanent beschikbaar wil stellen voor zijn klanten. Concurrenten T-Mobile en Vodafone hebben echter nog geen concrete plannen om HD Voice in Nederland in te voeren, al zeggen beide bedrijven de ontwikkelingen wel op de voet te volgen. T-Mobile's moederbedrijf Deutsche Telekom zet in sommige landen al wel HD Voice in.
Geschikte telefoons
Een andere voorwaarde voor bellen met HD Voice is dat beide toestellen ervoor geschikt moeten zijn. Het is geen kwestie van software, hoewel ook diverse mobiele besturingssystemen zoals Android, Symbian en Windows Phone al HD Voice ondersteunen. De telefoon moet ook beschikken over bepaalde hardware die het geluidssignaal kan comprimeren volgens de nieuwe standaard.
Veel nieuwe Android-toestellen uit 2011 van Samsung, Sony Ericsson, HTC en LG zijn al voor HD Voice geschikt. Een lijstje met modellen is te vinden bij Tweakers. Ongeveer 20 procent van de smartphones ondersteunt HD Voice. Maar voor de iPhone en de Blackberry geldt dat nog niet. Het is ook nog niet duidelijk wanneer Apple en RIM ook HD Voice willen mogelijk maken.
Voor de toekomst van HD Voice is het dus belangrijk dat meer telecomaanbieders en telefoonfabrikanten mee doen. De telecombranche lijkt de nieuwe standaard langzaamaan te omarmen. Sinds de start ruim twee jaar geleden is HD Voice nu in meer dan 30 landen beschikbaar bij een kleine 40 aanbieders. In feite loopt Nederland dus niet erg voor op dit gebied.
Mobile VoIP
Er zijn alternatieven voor mobiel bellen met betere audiokwaliteit. De belangrijkste is mobile voice-over-ip: apps waarmee je via mobiel internet kan bellen. Bekende voorbeelden zijn natuurlijk Skype, Nimbuzz of Viber. Dit soort apps bieden zeker vergelijkbare, of zelfs betere, audiokwaliteit. Het gebruik ervan is wel af te raden als je een beperkte maandelijkse datalimiet hebt. In dit geval, en als je in het buitenland bent, kan je beter geen mobile voip gebruiken via 3G. Een minpunt is echter dat de personen die je belt ook Skype of Viber moeten hebben. Zo gebruiksvriendelijk als een gewoon telefoonnummer bellen waarna HD Voice automatisch tot stand komt als de telefoons geschikt zijn, is het dus niet.
Met de invoering van de nieuwe generatie mobiele netwerken, 4G, zouden telecomaanbieders overigens nog betere spraakkwaliteit kunnen aanbieden, al dan niet met de HD Voice-standaard. De scheiding tussen het spraak- en datadeel van het netwerk verdwijnt dan immers. Maar de uitrol van 4G gaat langzaam - ook hiermee loopt Nederland niet voorop - en de komende jaren zal 3G nog het belangrijkste mobiele netwerk blijven.
HD Voice kan ook via 3G interessant blijven voor de telecombranche. Nog jarenlang zullen er toestellen actief blijven die nog geen gebruik maken van 4G. En wie straks in een gebied komt met 3G in plaats van 4G heeft liever niet dat de audiokwaliteit merkbaar inzakt. Dat gebeurt nu bij KPN ook als je van 3g naar 2g (gprs) gaat. Dan gaat het gesprek terug naar de standaard gsm-kwaliteit. 'KPN is zo goed als landelijk dekkend met 3G, dus de kans dat er geen 3G bereik is, is klein', stelt het bedrijf in een FAQ over HD Voice.
Met HD Voice kunnen telecomaanbieders zich de komende jaren via 3G onderscheiden op een functie die nog altijd belangrijk is in telefoons: bellen. Toegegeven: het gebruik van alle andere functies, zoals chatten en apps, groeit sneller dan het voeren van een ouderwets gesprek. Maar een verbetering in de spraak op mobieltjes mag na bijna 20 jaar wel eens.