Uitlegparty: HSDPA

HSDPA is de opvolger van UMTS en biedt nog sneller mobiel internet.

Eindelijk in de richting van ADSL-snelheden die van thuis gewend zijn. Wat moet je erover weten? Tonie vertelt het.

High-Speed Downlink Packet Access, HSDPA, is wat ze je zes jaar geleden beloofden dat UMTS zou zijn: supersnel internet, altijd en overal, zowel op je mobiel als op je laptop. De eerste keer dat ik een live HSDPA-verbinding zag was al in augustus 2005 tijdens een demonstratie in Amsterdam. Die werd ironisch genoeg georganiseerd door Telfort. Maar anderhalf jaar later was uitgerekend Telfort de laatste van de grote telecomaanbieders die HSDPA-dekking aanbood. T-Mobile begon al in april 2006 in een aantal grote steden met HSDPA, terwijl Vodafone en KPN afgelopen najaar startten met het upgraden van hun zendmastennetwerk.

We hadden toch al UMTS?

UMTS bestaat in Nederland al een jaar of drie, maar nog weinig mensen gebruiken het om met hun laptop overal online te zijn. Dat komt vooral vanwege de prijs. Een onbeperkt UMTS-maandabonnement kostte tot een half jaar geleden nog zeker zeventig euro. Natuurlijk kan je ook per mb betalen, maar dat is niet cool. Je zou maar een keer een bestand van 10 mb moeten uploaden. Dan tikt het lekker aan.

Ook liet de snelheid van UMTS nogal eens te wensen over. Theoretisch was het maximum 384 kbps, wat redelijk lijkt, maar in de praktijk vallen de snelheden van mobiel internet altijd lager uit. Kijk maar eens op jouw postcode op de vergelijkingssite Mobielinternetkwaliteit.nl.

Samsumg had een jaar geleden de eerste HSDPA-telefoon.

Hoe snel is HSDPA?

HSDPA is wel ongeveer vier keer sneller dan het huidige UMTS: het haalt nu een maximale downoadsnelheid van 1,8 mbps. Dat is vergelijkbaar met de snelheid bij een instap-ADSL-abonnement. Voor de volledigheid: Telfort heeft een andere variant van mobiel internet, EDGE, en dat haalt ongeveer 280 kbps, maar wel met een landelijke dekking en voor minstens de helft van de prijs van UMTS-abonnementen.

Met wat upgrades gaat HSDPA nog sneller. T-Mobile verwacht al in 2007 te verdubbelen naar 3,6 mbps. Vodafone biedt dat in Duitsland al. Over een paar jaar liggen snelheden van 14,4 mbps in het verschiet. En na HSDPA komt weer een nieuwe afkorting, LTE, dat ergens tussen 20 en 100 mbps uitkomt. Het Japanse NTT DoCoMo wil dat invoeren, maar dan praten we over na 2010.

In totaal zijn er nu wereldwijd 140 HSDPA-netwerken actief in 64 landen. In het laatste kwartaal van 2006 kwamen er 32 netwerken bij. De gemiddelde snelheden zijn 800 kbps tot 3 mbps. Uit een onderzoek bleek dat 28 netwerken de snelste variant van 3,6 mbps ondersteunen. De uploadsnelheden zijn flink lager trouwens. De invoering van snelle uploadmogelijkheden blijven ook nog wat achter. In Engeland en Italië loopt het gebruik van HSDPA al aardig. Dat komt ook doordat ze daar niet zoveel breedbandverbindingen hebben als wij hier.

Zo, dat is snel!

Wat kost het?

HSDPA lijkt nu nog vooral bedoeld voor de zakelijke gebruikers, want alleen aan hen bieden de telecombedrijven de aantrekkelijkste abonnementen aan. Kortom: start een eenmanszaak. Met pijn en moeite kwamen we tot dit overzicht, want het vergt wat zoekwerk op de ondoorzichtige sites van de aanbieders.

KPN
Consument 1: UMTS/HSDPA (datalimiet 1 gb) 89,25 euro per maand
Consument2 : UMTS/HSDPA (datalimiet 200 mb, snelheid 64 kbps) 53,55
Zakelijk 1: UMTS/HSDPA (Flat Fee Lite, 128 kbps, datalimiet 200 mb) 34,95
Zakelijk 2: UMTS/HSDPA (Flat Fee Comfort, 768 kbps, datalimiet 1 gb) 49,95
Zakelijk 3: UMTS/HSDPA (Flat Fee, 1,8 mbps, datalimiet 2 gb) 79,95
(dekkingskaart mobiel en dekkingskaart laptop hsdpa)

Vodafone
Consument: 10 euro per maand tot maar liefst 10 mb zorgeloos surfen op internet. Na 10 uur of 10 mb betaal je 2 euro per mb.
Zakelijk 1: UMTS/HSDPA (Data Plus, datalimiet 200 mb) 32,50 euro per maand
Zakelijk 2: UMTS/HSDPA (Data Flat Fee, datalimiet 1 gb) 48,50
Zakelijk 3: UMTS/HSDPA (Data Unlimited, datalimiet 2,5 gb) 77,50

T-Mobile
Consument: GPRS (trager dan EDGE en UMTS, bij gebruik van UMTS of HSDPA-zendmast dan wordt de snelheid beperkt): 9,95 euro per maand
Zakelijk: UMTS/HSDPA: 58,40 (exclusief BTW, onbeperkt dataverkeer, inclusief laptopkaart)
(dekkingskaart)

Telfort
Consument: EDGE (langzamer dan UMTS, HSDPA volgt later, datalimiet 1 gb) 17,50 euro per maand (tijdelijke actie)
Zakelijk: EDGE (langzamer dan UMTS, HSDPA volgt later, datalimiet 1 gb) 30,00

Vodafone's insteekkaart voor je laptop.

Toestellen, laptops, pda's?

Samsung pikte HSDPA het snelst op. Een jaar geleden hadden de Koreanen al de eerste telefoontoestellen met HSDPA. Nieuw zijn de Ultra Music, een HSDPA-telefoon met een mp3-speler met hoogwaardig geluidskwaliteit en de Ultra Video, een HSDPA-telefoon met een veelzijdige videospeler en een draaibaar toestenbord. Beide telefoons hebben een 2 megapixel camera. Ook Benq heeft een HSDPA-toestel, die we vorig jaar al in handen hadden. In Engeland heeft LG een variant van haar Chocolate-telefoon met HSDPA, de U830 Cingular. En PDA-maker HTC komt met een nieuwe pda met HSDPA aan boord. T-Mobile heeft als pda in Nederland de MDA Vario II.

De laptopkaartjes krijg je van je provider en die komen bijvoorbeeld van fabrikanten als Sierra of Huawei. Volgens de mobiele telefoonorganisatie GSA waren er eind december 128 gebruiksapparaten die HSDPA ondersteunen, waaronder 46 telefoons, 41 pc-datakaarten en 30 notebooks. In onder meer laptops van Flybook, HP's NC6400 en Asus' V2 zit HSDPA ingebouwd. Vodafone heeft als extraatje een USB-HSDPA-modem. Toch weer even terug naar Samsung: het Koraanse bedrijf toonde deze week op de CES een nieuwe digitale camera die foto's via HSDPA kan uploaden. Ook nice.

Deze nieuwe camera van Samsung heeft HSDPA ingebouwd.

Hoe is de dekking?

De beste HSDPA-dekking claimt KPN te hebben. Het zegt HSDPA-netwerken aan te bieden op plaatsen waar 90 procent van de bevolking woont. Telfort schakelt dit jaar over op het KPN-netwerk en Telfort-abonnees kunnen dan ook gebruikmaken van HSDPA. Vodafone zegt 'vanaf eind maart 2007' negentig procent HSDPA-dekking te hebben. T-Mobile houdt het momenteel op 81 procent. Wie veel naar het buitenland reist, kiest Vodofone dat 'UMTS-breedband' werkend heeft in 20 landen.

De concurrent: Wimax

Een concurrent voor HSDPA is Wimax. Dat is een soort wifi voor grote gebieden. Kabelbedrijf Casema heeft het recht om Wimax aan te bieden en zal er dit jaar mee gaan experimenteren. In 2008 hoopt Casema een licentie te krijgen voor het aanbieden van mobiele Wimax waarmee het landelijk mobiel internet zou kunnen aanbieden.

Wimax-hotspots hebben een theoretisch bereik tot 50 kilometer en een maximale datasnelheid van 75 mbps. Daar kan zelfs HSDPA niet tegen op. Maar het invoeren ervan met grote zendmasten is erg duur. Casema houdt deze maand in het Brabantse Eersel een proef met Wimax met veertig mensen. Het kabelbedrijf wil samenwerken met Motorola en Samsung. Want ook voor Wimax heb je (vaak) een aparte kaart of chip nodig. Samsung kwam bijvoorbeeld al met deze Wimax-mini-pc. Voorlopig lijkt Wimax als eerste te worden aangeboden op plaatsen waar nu nog geen breedband via kabels in de grond is.

Steeds meer pda's hebben ook HSDPA.

Een mogelijke concurrentie tussen Wimax en HSDPA kan voor lagere prijzen zorgen. Laten we het hopen. Want zoals je hierboven hebt gezien zijn UMTS en HSDPA nog altijd erg duur in Nederland. Voorlopig houd ik het nog maar even bij mijn tien euro per maand EDGE-abonnementje met een datalimiet van 1 gb. Ik gebruik maandelijks minder dan 100 mb. Dat is niet zoveel. Maar dat komt vooral doordat ik niet eens probeer met een EDGE-verbinding een YouTube-video te openen. Dat verandert met HSDPA wel. Mobiel internet 'voelt' dan niet langer minderwaardig. Dat werd tijd.