Accept or Decline: Facebook

Na de kritische blik van onze testlezers en juridische experts presenteren we vandaag de eerste beoordeling: prime suspect Facebook.

Nadat Jeroen, Casper, Mark, Franka, Marc, Kim, Josta, Renske, Micha, Bram, Arno en Mia in ons crowdonderzoek naar gebruiksvoorwaarden van internetdiensten een scherpe blik wierpen op de in totaal maar liefst zeven verschillende documenten met voorwaarden van Facebook - allen veel dank voor jullie inzet! - was het de beurt aan experts Arnold Roosendaal en Simone Fennell van Fennell Roosendaal om de meest opmerkelijke en verontrustende bevindingen van juridische feedback te voorzien. Ze konden meteen vol aan de bak.

Zoals de onderzoekers al tot hun grote irritatie constateerden schermt Facebook met een groot aantal verschillende voorwaarden en verwijst de dienst om de haverklap naar weer andere voorwaarden. 'Het zou bij wet verboden moeten worden om wezenlijke informatie in een ander document te verbergen met alleen een verwijzing', aldus de testlezers. Dat is het helaas niet, constateren juristen Fennell en Roosendaal, die echter wel de conclusie delen dat de verschillende documenten nauwelijks te lezen zijn.

Ondanks het woud aan uiteenlopende voorwaarden rees al snel ernstige zorg over de indringende wijze waarop Facebook informatie over haar leden verzamelt. Zo blijkt dat apps op het Facebook platform niet alleen de privégegevens van de directe gebruikers mogen downloaden, maar ook van hun complete vriendenkring (mits vrienden met iedereen delen). Hetzelfde geldt voor pre-approved websites. 'Hier krijg ik de rillingen van', aldus testlezer Jeroen. En hoewel Facebook haar voorwaarden begint met de mededeling dat verzameling van gegevens geschiedt met inachtneming van lokale wetgeving, staat veel verder in een van de documenten dat Facebook-leden automatisch instemmen met doorgifte aan en verwerking van hun gegevens in de VS.

Jurist Arnold Roosendaal, tevens verbonden aan het Tilburg Institute for Law, Technology & Society, haalt ook zijn wenkbrauwen op over de wijze waarop Facebook het webgedrag van haar leden over de gehele breedte van het internet volgt. Om haar diensten zoveel mogelijk te kunnen personaliseren, claimt Facebook, dat verder belooft de aldus verkregen gegevens binnen 180 dagen te 'anonimiseren'. Let op, de aanhalingstekens zijn van Facebook zelf. 'Wat betekent anonimiseren in dit geval dan?' vraagt Roosendaal zich af. Bovendien, als de informatie daadwerkelijk wordt gebruikt voor het personaliseren van een browsersessie zou de informatie na de sessie moeten worden verwijderd.

'Facebook is about sharing info with friends and communities', luidt de slogan. Maar het sociale netwerk deelt ook jouw gegevens wanneer ze denken dat je dat toestaat, constateren onze juristen. Was daar niet expliciete toestemming voor nodig? Denken dat je iets toestaat voldoet lang niet aan het vereiste van 'explicit consent'. Roosendaal: 'Als er een andere grond is voor rechtmatige verwerking, dan wordt deze hier niet genoemd. Gezien de formulering lijkt die ook absoluut niet aanwezig. In strijd met de wet dus!'

Conclusie

Facebook probeert gebruikersvriendelijk te zijn met tips maar om die tips te kennen moet je heel erg veel tekst lezen (7 documenten die op 1 na erg lang zijn). Er zijn erg veel verwijzingen. Uiteindelijk is het vooral met je privacy dramatisch gesteld. Verder werkt Facebook veel met derden, zoals app-makers en websites die zijn aangesloten op het Connect-netwerk en/of de social plug-ins (zoals de Like-button), maar lijkt er nauwelijks op toe te zien dat deze partijen zich netjes aan de wet houden. Mochten ze dat niet doen, dan wordt op geen enkele wijze duidelijk wat Facebook voor actie onderneem

Helaas hebben de persvoorlichters van Facebook niets van zich laten horen, zodat we onze bevindingen nog niet kunnen voorleggen. We houden jullie op de hoogte als er wellicht nog een reactie binnenkomt. Meer details over Facebook lees je in Bright Magazine #39 dat 22 april verschijnt.

RAPPORTCIJFER: 3

NB: Scores van 1 tot 10 (1 voor hufterige uitvreters tot 10 voor heilige boontjes)