Commentaar: De dSLR is dood

'I've seen the future of cameras and it's mirrorless.'

Ik heb de afgelopen twee weken met een Sony NEX-7 kunnen spelen en ben definitief om: het einde van de digitale Single-Lens Reflexcamera's (dSLR), in de volksmond digitale spiegelreflexcamera's geheten, is nabij. Niet omdat het slechte camera's zijn, integendeel, maar omdat hun omvang en technologie niet meer van deze tijd zijn. De toekomst is aan de spiegelloze systeemcamera's (en smartphones).

We hebben de afgelopen jaren massaal dSLR's gekocht, ook ik. De foto's die je ermee maakt zijn fenomenaal dankzij de grote sensoren, de vele megapixels, de hoogwaardige lensen, en de spiegeltechnologie die al in het analoge tijdperk was geperfectioneerd. Fenomenaal ja, maar waar ligt die camera nu? Juist, in de kast, stof te happen. Waarom? Hij is te groot, te zwaar en niet connected.

Staat stoer hoor, zo'n middenklasse dSLR met een battery grip eronder en een flinke zoomlens erop. Voor even leken we net echte fotografen. Er was zelfs een naam voor ons bedacht: prosumers. De realiteit is echter dat die veelzijdige dSLR altijd in de p-stand staat, je kleinste lens erop zit (waarschijnlijk een 50 mm) en dat je na een eerste enthousiaste periode steeds vaker de camera niet mee op pad neemt.

De praktische bezwaren van de dSLR werden blootgelegd door smartphones voorzien van een ingebouwde camera. Smartphones zijn naar verhouding klein en licht, uitschieters als de Samsung Galaxy Note daargelaten, en hebben we altijd bij ons. De kwaliteit van de foto's liet aanvankelijk te wensen over door matige lensjes, kleine sensors en lage megapixels. Maar dat hield ons niet tegen. De iPhone is al sinds 2008 de populairste camera op fotosite Flickr. We schieten inmiddels alles wat los en vast zit en zetten de foto's vanaf onze smartphone meteen online op Facebook en Instagram. Gemak dient de mens.

We blijven echter gevoelig voor hoge kwaliteit fotografie. Vooral het scherptediepte-effect van vastebrandpunt objectieven is zeer in zwang. Zie hier het gat waar de spiegelloze systeemcamera's in zijn gedoken. Ze zijn compact van formaat omdat de spiegels uit de camera zijn gehaald, maar evenaren de fotokwaliteit van dSLR's door serieuze sensors. We zagen de komst van de Panasonic Lumix G camera's, de PEN-serie van Olympus, de NEX-lijn van Sony, de X100 van Fujifilm, zelfs Samsung doet mee met zijn NX-camera's.

Het was wachten op een antwoord van de grote twee, Canon en Nikon, die gouden jaren beleefden met dSLR's. Nikon reageerde uiteindelijk met de Nikon 1, een spiegelloze systeemcamera met een verdacht kleine sensor. Canon sloot in januari eindelijk de rij met de G1X, een spiegelloze camera met een matige vaste (zoom)lens die het zelf ziet als extra point & shoot camera voor 'high-end dSLR users'.

Mijn favoriet is de NEX-lijn van Sony. Dat deed echt iets nieuws. Niks geen retro-sentiment, Sony zette een hele krachtige spiegelloze systeemcamera neer in een nieuwe hele aantrekkelijke compacte vorm. De originele NEX-5 had ik twee jaar geleden al eens mee op pad voor een duurtest en was onder de indruk. De nieuwe NEX-5N en NEX-7 gaan daar nog eens dik overheen. De sensor is even groot (23,4 x 15,6 mm) als in een middenklasse dSLR en het aantal megapixels, 24 in de NEX-7, mag er ook zijn. En mocht je aan mijn oordeel twijfelen, raadpleeg dan gerust de ranglijst van het toonaangevende Digital Photography Review. Je vindt de NEX-5N en NEX-7 onder 'Gold Award'. Er is trouwens zelfs een spiegelloze full frame camera, de Leica M9, maar die valt helaas in de categorie onbetaalbaar.

Het enige noemenswaardige knelpunt voor de spiegelloze systeemcamera's is hun naam. Ik hou het op 'spiegelloze systeemcamera's', maar de officieuze naam is voluit Mirrorless Interchangeable-Lens Camera. Veel internetwinkels en fabrikant Olympus gebruiken de naam Compact System Camera. De invloedrijke reisfotograaf Trey Ratcliff, die heeft gezworen geen dollar meer in dSLR's te steken, spreekt liever van derde generatie camera's.

Toegegeven, die NEX-7 droeg ik in die twee weken aan een riem, maar hij is licht en past tenminste in je gewone tas. En toch: uiteindelijk zijn ook de spiegelloze systeemcamera's voor fijnproevers. Het grote publiek fotografeert met zijn smartphone. Als dadelijk Instagram voor Android verschijnt, gaat het helemaal los.