Commentaar: Waarom KPN het verdient gesloopt te worden

KPN stapelt blunder op blunder. Het bekijkt stiekem het internetverkeer van mobiele bellers en is verbaasd als daarover consternatie ontstaat.

Eens in de zoveel tijd is er een bedrijf dat als een konijn in de koplampen van het aanstormende verkeer staat te kijken. Deze week heet dat bedrijf KPN. Net zoals de muziekindustrie eind jaren negentig wordt het telecombedrijf overvallen door de opkomst van nieuwe technologie. En net als de muziekindustrie maakt KPN vervolgens consequent de verkeerde keuzes.

KPN heeft het lastig. We bellen al jarenlang minder via de vaste telefoon. De afname van het aantal vaste belminuten wordt nu bovendien niet meer gecompenseerd door de toename van het aantal mobiele belminuten. In plaats van te bellen gebruiken consumenten namelijk in toenemende mate allerhande alternatieven om met elkaar op afstand te communiceren: Skype, Viber, WhatsApp, Facebook, MSN Messenger.

Zo gebruikt 85 procent van de KPN-klanten met een smartphone WhatsApp. Hoe KPN dat weet? Nou, gewoon, ze hebben even al het internetverkeer van de klanten afgetapt en bekeken (deep packet inspection, DPI). Mag dat? Vrijwel zeker niet, maar daar had bij KPN blijkbaar even niemand bij stilgestaan.

Nadat bekend was geworden dat KPN van de omstreden DPI-methode gebruik had gemaakt, raakte de schijt de ventilator. En tot overmaat van ramp haperde vervolgens de damage control bij KPN.

Het bedrijf lijkt compleet overvallen door alle negatieve commentaren. Dan heb je internet blijkbaar toch niet helemaal begrepen. En dat is vrij pijnlijk voor een bedrijf dat voor een niet onaanzienlijk deel van zijn inkomsten afhankelijk is van datzelfde internet.

In een verklaring laat het telecombedrijf weten dat de indruk 'dat KPN zijn abonnees zou afluisteren of dataverkeer inhoudelijk zou bekijken niet juist is'. Om dat in de volgende zin weer tegen te spreken: 'KPN heeft het soort dataverkeer geanalyseerd om de opkomst van de applicatie WhatsApp in kaart te brengen, waarbij DPI is gebruikt.'

Het is van tweeën één: je maakt gebruik van DPI of je doet het niet. KPN geeft toe dat wel te hebben gedaan. Dat is uitermate kwalijk. What's next? Gaat KPN straks ook 'in kaart brengen' hoeveel mensen er pornosites bezoeken?

Op de achtergrond speelt mee dat KPN van plan is om bellen over internet 'apart te tariferen'. Apps als Skype of Viber gebruiken, kan straks niet meer zomaar als je via KPN mobiel online bent. Wie dat wil moet maar extra betalen.

Het is een beetje alsof het postbedrijf pakketjes openmaakt om te kijken wat voor zaken je zoal verstuurt, merkt een reaguurder bij Retecool op. 'Ho ho meneer, u probeert hier met een standaardzegel een foto-cd te versturen. Daar moet u extra voor betalen hoor! Waarom? Heel simpel meneer, de tijden veranderen. Vroeger verstuurden mensen foto's per post, dat waren grotere pakketten, dus konden we meer in rekening brengen. Nu verstuurt u wel 200 foto's op een cd'tje. Vroeger had ons dat zo zes euro opgeleverd, nu is het maar 80 cent. Daarom rekenen wij voortaan 15 cent per foto op de cd. Ja, daar moeten we hem wel even voor uitlezen ja. Mooie foto's trouwens, is dat uw vrouw? Niet? Nou lekker neukertje voor erbij dan hè!'

De plannen van KPN zijn de bijl aan de wortel van wat met een nodeloos ingewikkeld woord netneutraliteit wordt genoemd. Al het verkeer dat over internet gaat, zou even belangrijk moeten zijn. Als providers voor jou gaan beslissen wat je wel en niet mag doen, welk verkeer voorrang heeft en voor welke app of site je apart moet betalen, is het einde zoek.

Als KPN per se paal en perk wil stellen aan het mobiele-datagebruik, kom dan gewoon met verschillende databundels (hoe meer data een klant verbruikt, hoe meer hij betaalt), maar maak geen onderscheid tussen verschillende apps. Dat KPN daar niet voor kiest en uit alle macht probeert de vooruitgang tegen te houden, roept bij mij vooral associaties op met de muziekindustrie die jarenlang heeft geprobeerd de klok terug te draaien en ondertussen weigerde tegemoet te komen aan de legitieme wens van consumenten om muziek via internet te kunnen downloaden.

Laat de geflopte pogingen van de entertainmentindustrie om de verspreiding van muziek via internet tegen te gaan, een les zijn voor KPN. Het is nog niet te laat om tot inkeer te komen.