Eerste indruk: SlaapID

Buikslaper, rugslaper, zijslaper? Door je slaapgedrag met SlaapID te meten, kun je je beter laten adviseren bij de aankoop van een nieuwe matras.

Een nieuw matras kopen, voelt een beetje als een gok. In de winkel lig je met je kleren aan op een matras, draait wat, en test het volgende matras. Op dat moment ligt de een lekkerder dan de ander, maar hoe is dat na acht uur, of een paar nachten? Een matras langdurig thuis testen kan helaas niet. SlaapID is een nieuw systeem dat je slaapgedrag meet - gewoon in je eigen bed - en je op basis daarvan advies uitbrengt over een nieuw matras, bed of kussen. Dat wilde ik wel uitproberen.

De SlaapID bestaat uit een elastische band die je 's nachts om je borst draagt, met daarin een sensor ('slaapmonitor'). Het werkt vrij eenvoudig. Je activeert de sensor, plaatst hem met de juiste kant omhoog in het vakje op de voorkant van de elastische band en gaat slapen (de band is even aanwezig als je hem om doet, maar tijdens het slapen heb je er geen last van). Als je 's morgens wakker wordt, zet je de sensor weer uit. Dit doe je drie nachten achter elkaar.

De sensor meet je slaaphouding in acht variaties: linker zij, rechterzij, rug en buik, en de halve posities daar tussenin. Maar ook meet hij de temperatuur. De gegevens geven een beeld van je favoriete slaaphouding, of je je vaak omdraait en 's nachts wakker wordt, hoe lang je slaapt en hoe warm je het krijgt onder de dekens.

Maarten Stoffels van SleepTrade: "Nederland heeft echt een primeur. Nog nergens ter wereld meten beddenwinkels het slaapgedrag van consumenten." De slaapmonitor is een afgeleide van een Nederlandse uitvinding uit de medische wereld. Aan de TU Delft werd een sensor ontwikkeld die patiënten met slaapapneu (ademstilstand tijdens het slapen) 's nachts dragen om hun houding te corrigeren. Als ze op hun rug draaien en het benauwd krijgen, geeft de sensor een signaal waardoor ze van houding veranderen. Deze sensor heeft inmiddels veel prijzen gewonnen. De slaapmonitor maakt gebruik van deze sensor, maar zonder de signalen om gedrag te veranderen.

Mijn beeld van mijn eigen slaapgedrag is dat mijn voorkeurshouding mijn rechterzij is, dat ik vaak wakker wordt en dat ik het vooral 's morgens warm heb. Benieuwd of dit ook uit de metingen komt. Je kan de sensor niet zelf uitlezen, dat doe je samen met een medewerker van een van de twintig beddenzaken die zijn aangesloten bij Beddenspecialst.nl. In mijn geval kwam Maarten Stoffels langs om uitleg te geven.

"Wat je ziet is dat je donderdag 31 keer gedraaid hebt in je slaap." Wie denkt dat omdraaien betekent dat je niet lekker ligt, heeft het volgens Stoffels mis. "Het is goed voor de doorbloeding en je gewrichten om regelmatig te draaien. Gemiddeld draai je zo twintig tot dertig keer per nacht." Draai je vaker, bijvoorbeeld zo'n 60 keer, dan betekent dat wel dat je niet goed ligt.

Deel van mijn slaappatroon. Na een uur op mijn rechterzij draai ik om op mijn linkerzij. Klik hier voor het compete beeld.

Wat ik opvallend vind dat ik toch regelmatig op mijn rug slaap. Nooit bij het inslapen, maar blijkbaar 's nachts wel, daar ben ik me niet van bewust. Stoffels vertelt over opvallende resultaten van de metingen. "Mensen hebben een slecht beeld van hun slaapgedrag. Er was laatst een huisarts uit Zaandam die veel rugklachten had door slapen. Ze had twee jaar geleden een harde matras gekocht omdat ze zei een buikslaper te zijn. Uit de metingen bleek dat ze inderdaad altijd inslaapt op haar buik, maar de rest van de nacht op haar rug ligt. Dan heb je een zachter matras nodig."

Voor dit verhaal een beetje saai, maar op basis van mijn gegevens over drie nachten concludeert Stoffels dat ik geen nieuw matras nodig heb. Ik heb geen lichamelijke klachten, draai niet te veel en slaap ook weinig in een van de vier tussenhoudingen. Ik heb wel redelijk wat schommelingen in temperatuur en dat kan komen doordat ik het snel warm krijg en dan de deken van me afgooi. Een dekbed van een ander materiaal dan mijn synthetische nu kan daar een oplossing voor zijn.

Ik geloof wel in deze methode, want meten is weten. Je krijgt inzicht in gegevens die je niet over jezelf weet, en vertrouwt zo ook eerder het advies van de verkoper. Een bed kopen was al geen impulsaankoop, maar met SlaapID ben je echt wel even bezig. Naar de winkel, drie nachten SlaapID gebruiken, terug naar de winkel voor advies. Na het uitlezen van de gegevens kun je ook nog op een drukmatje op een aangeraden matras liggen. De mat heeft 500 sensoren waarmee drukverdeling wordt gemeten en het matras kan worden aangepast. Zo voel je niet alleen of een matras goed bij je pas, maar zie je het ook in data terug. Het gebruik van SlaapID is overigens gratis.

Afsluitend nog een kleine toekomstvisie van Stoffels: "Bedden worden steeds persoonlijker. We werken nu aan een matras met een stuk of vijf zones waarvan we de stevigheid apart kunnen instellen. Dat doen we bij je thuis. En als er iets verandert - bijvoorbeeld bij een zwangerschap - kunnen we aanpassingen doen voor meer/minder steun op bepaalde plekken."