'Regels belemmeren nieuwe drone-toepassingen'
Steeds meer ondernemers zien kansen rond drones. "Het is niet de vraag of, maar wanneer drones overal zijn."
Vorig jaar zomer telde het luchtvaartuigregister, een lijst van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) waarin luchtvaartuigen verplicht geregistreerd moeten worden, 755 drones waarmee voor zakelijke doeleinden wordt gevlogen. Begin 2016 waren dat er 342 en inmiddels is het aantal van vorig jaar misschien wel verdubbeld, denkt Wiebe de Jager, eigenaar van Dronewatch.nl. Welke zakelijke kansen er zijn? "Je kunt beter vragen welke niet. Ik heb al zoveel toepassingen voorbij zien komen", zegt hij.
De Jager omschrijft een drone als een 'vliegende robot'. "Het kan komen op moeilijk bereikbare plekken en kan worden voorzien van sensoren en camera's. Het is een meetstation met propellers." Dat is een heel handig instrument, bijvoorbeeld om daken, gewassen en gebieden te inspecteren of om mensen op te sporen.
Tijd en geld besparen
Veel bedrijven zien kansen. "Drones gaan letterlijk een vlucht nemen", denkt Rob Tiebie, van Dronexpert. Het bedrijf maakt apparatuur en software voor drones die worden ingezet in de industrie en bij hulpdiensten zoals brandweer, marine en politie. Zo kunnen boeren met de drones hun gewassen en landbouwgrond inspecteren en zien welke planten extra voeding nodig hebben. "Dat kan boeren tijd en geld besparen", zegt Tiebie.
Ook kunnen boeren hun land afspeuren op kalfjes van reeën die zich in het voorjaar graag verstoppen in het hoge gras. De dieren zijn slecht te zien en raken daardoor vaak verstrikt in grasmaaiers, meestal overleven ze dat niet. Een drone die warmte van mensen en dieren registreert biedt uitkomst.
Brand en hulp
Op deze manier kunnen hulpdiensten en justitie ook gebruikmaken van drones. Veel toepassingen zijn nog in de testfase, maar in de toekomst kunnen drones bijvoorbeeld worden ingezet om de grenzen te controleren op smokkelaars, branden in kaart te brengen of om aed-systemen te brengen bij mensen in nood.
In de industrie kunnen drones bijvoorbeeld gebruikt worden om de werking van zendmasten of zonnepanelen te testen of lekkages op te sporen. Het aantal ondernemers dat aan de slag gaan met drones is de laatste jaren gegroeid.
Vergunning
Dat komt volgens De Jager mede doordat er in 2016 een goedkopere 'lichtere' vergunning werd geïntroduceerd, waarmee bedrijven mogen vliegen. Het uitgebreide verplichte document kost al snel 15.000 euro, bij de light-versie is dat zo'n 1500 euro.
'Minder' vergunning betekent echter ook minder rechten: de drones mogen niet zwaarder zijn dan 4 kilo. "Voor alle drones geldt daarnaast dat er niet boven mensenmassa's, wegen en 'aaneengesloten bebouwing' mag worden gevlogen", zegt De Jager. Ook mag het toestel niet uit het zicht van de bestuurder raken. En niet 's nachts of in no-fly-zones vliegen.
Struggle
De Jager en Tiebie noemen de regelgeving een 'ongoing struggle'. Vooral voor bedrijven in de industrie, die bijvoorbeeld zonnepanelen willen inspecteren. "Met deze regels kan dat bijna niet", zegt De Jager. "De huidige wetten zijn toegespitst op de traditionele luchtvaart, hoe ga je al die drone-ondernemers daar inpassen?"
Langzaam lijkt de wetgever een beetje toe te geven en kan er, bijvoorbeeld door de hulpdiensten, meer worden getest met vluchten over een langere afstand buiten het zicht van de piloot. Onlangs werd er zo getest met het bezorgen van medicijnen op Schiermonnikoog.
Lange adem
"Dit is een sector waar je een lange adem moet hebben", zegt De Jager. "Veel drone-ondernemers hebben het lastig. De techniek gaat harder dan de regels, maar de kansen zijn te groot om te negeren. Over een paar jaar ziet het landschap er heel anders uit. De wil bij de overheid is er ook."
Er wordt gedroomd over zonnige een toekomst: bedrijven zoals Amazon en UPS testen met het bezorgen van pakketjes. Het Chinese Ehang ontwikkelt een heuse taxidrone om mensen te vervoeren. Aan de TU Eindhoven wordt gewerkt aan een drone die mensen helpt met huishoudelijke taken.
Begrenzing techniek
De techniek lijkt inderdaad hard te gaan, maar is ook nog begrensd. Drones zijn beperkt in de last die ze kunnen dragen, de afstand die ze kunnen vliegen op een batterij en het feit dat ze moeten kunnen communiceren met hun piloot en omgeving. Bijvoorbeeld om botsingen met andere vliegtuigen te voorkomen, of om een opdracht uit te voeren.
"De techniek maakt aardige sprongen", zegt Tiebie. "De levensduur van de batterij en lengte van de vlucht zijn uitdagingen, maar vooral regelgeving zal zorgen dat dit toekomstscenario nog heel lang op zich laat wachten."
Betrouwbare communicatie
Die communicatie verloopt nu via radiosignalen, maar zou in de toekomst ook via mobiele netwerken kunnen. "Drones hebben zeer betrouwbare en snelle communicatiekanalen nodig, zeker als je bedenkt dat ze mensen moeten gaan redden of spullen bezorgen", zegt De Jager. "Er mag niets misgaan en een directe radioverbinding is lang niet altijd betrouwbaar."
5G-internet kan uitkomst bieden, maar dat is er nog niet. Telecomreuzen zoals KPN en Huawei voeren al wel tests uit, ook in Nederland. "5G maakt de weg vrij voor het vliegen met drones over langere afstanden, buiten het zicht van de piloot", aldus de dronekenner.
Het brengt weer nieuwe kansen: "Denk aan het maken van live beelden van de Tour de France, of het inspecteren van je schoorsteen met je eigen drone. Maar dan krijg je natuurlijk ook weer te maken met privacyregels. Op korte termijn zie ik de meeste kansen voor de landbouw en de inspectie-industrie."
Bekijk ook onze video op bezoek bij de grootste drone-maker ter wereld, het Chinese DJI: