Datadeal VS-EU verder onder druk na nieuwe kritiek
De Europese privacywaakhond en het Europees Parlement vinden dat de VS zijn massaspionageprogramma verder moet beperken.
Giovanni Buttarelli, hoofd van de Europese privacytoezichthouder, stelt dat er nog 'robuuste veranderingen' nodig zijn. Ook het Europees Parlement is kritisch: de Europese volksvertegenwoordigers vinden dat het Privacy Shield de privacy van Europeanen niet voldoende beschermt. Beide oordelen zijn belangrijk: ze kunnen doorslaggevend zijn in de vraag of de datadeal wel stand houdt in de rechtszaal.
De nieuwe datadeal tussen de VS en EU houdt in dat zo'n 4000 Amerikaanse bedrijven alleen gegevens van Europese internetgebruikers mogen verwerken en opslaan als ze schriftelijk aantonen dat ze de privacy van Europese burgers waarborgen. Met de datadeal mogen Amerikaanse bedrijven, zoals Google, Facebook en Microsoft, data van Europeanen blijven verwerken. Denk bijvoorbeeld aan e-mailadressen, foto's en zoekopdrachten.
Privacy onvoldoende beschermd
De kritiek van Buttarelli en het Europees Parlement zet het Privacy Shield verder onder druk. Eerder zei de Artikel 29-werkgroep, bestaande uit alle Europese privacytoezichthouders, dat het 'ernstige bedenkingen' bij de datadeal heeft. "De overeenkomst zoals hij er nu ligt, beschermt de privacy van Europeanen niet voldoende", zei Jacob Kohnstam, voorzitter van de Nederlandse privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens, eerder over de deal.
Zowel de Europese privacytoezichthouder als het Europees Parlement zijn van mening dat er nog te weinig zekerheden zijn dat data van Europese burgers niet onderworpen zal worden aan de willekeurige massasurveillance van de NSA. Ook de onafhankelijk van de Amerikaanse ombudsman, waar je terecht kunt als je een klacht hebt over hoe er bijvoorbeeld met jouw Facebookgegevens wordt omgegaan, wordt in twijfel getrokken.
"Het is tijd om een oplossing voor de lange termijn te bedenken", schrijft Buttarelli. De Europese Commissie moet nog een definitieve versie van het Privacy Shield voorstellen, die het deze zomer presenteert. Als de Europese Commissie geen gehoor geeft aan de kritiek, is de kans groot dat de datadeal door het Europees Hof ongeldig wordt verklaard - het gebeurde vorig jaar bij de vorige datadeal Safe Harbor. De kritiek van de Europese privacytoezichthouder en Europese privacywaakhonden wegen zwaar.
Modelcontracten omstreden
Amerikaanse bedrijven gebruiken, totdat er een nieuwe datadeal is gesloten, modelcontracten om toch nog data van Europeanen te kunnen verwerken. Bij zo'n modelcontract maakt een Amerikaans bedrijf afspraken met de Europese Commissie waarin ze bloven dat ze de privacy van Europeanen beschermen.
Maar de Ierse privacytoezichthouder oordeelde deze week dat deze modelcontracten de Europese regelgeving overtreden. Europeanen zouden niet de mogelijkheid hebben om naar de rechter te stappen als hun data door Amerikaanse bedrijven wordt misbruikt. De Ierse privacytoezichthouder wil deze zaak nu naar het Europees Hof brengen, om daar een Europees besluit af te dwingen.
De Europese Commissie zei eerder dat het Privacy Shield in juni zou worden ingevoerd. Het is nog niet duidelijk of de Europese Commissie zich hieraan wil houden, of dat het Privacy Shield terug naar de tekentafel gaat.