Confrontatie met je digitale ik

Wie denkt dat Sophie een gracieus gekapte dame is die strak in de make-up zit, heeft zich om de tuin laten leiden. Ze had op het moment van fotograferen een MadMen-feestje. Met het project Why I use Instagram studeert Merijn van Velsen af aan de Willem de Kooning Academie in visuele communicatie.

Van Velsen laat reeksen instagramfoto's van zijn vrienden zien. Dat schept bij ons bezoekers een bepaald beeld van die persoon. Vervolgens zie je op video hoe de persoon zelf op het door hemzelf gecreëerde beeld dat hij aan de wereld presenteert, regaeert. Dat varieert van zenuwachtig lachen tot schaamte.

Van Velsen: "Ik vind het boeiend dat privacy, openheid, waarheid en schijn hierbij dwars door elkaar lijken lopen. In het bijzonder raakte ik gefascineerd door de foto's die mijn broertje van 21 op internet plaatst. De foto’s die hij op Instagram plaatstzijn voor bijna 95 procent gerelateerd aan merken. Hij fotografeert de schoenen die hij koopt, zijn horloge, zijn nieuwe telefoon, en voegt bij alle foto's hashtags toe met de namen van de merken die erin te zien zijn." Klinkt alsof dat broertje de perfecte kandidaat voor branddating is.

We blijken helemaal niet zo origineel te zijn. "Ondanks de grote veelzijdigheid aan mensen en culturen blijkt men gebruik te maken van dezelfde methodes. Vanuit het principe dat mensen zich bewust zijn van het feit dat anderen zien wat ze posten en dit weloverwogen gebeurt, rijst de vraag waarom er veelvuldig gebruik wordt gemaakt van dezelfde beeldtaal. Vanuit deze analyse ben ik mensen gaan vragen wat hun motieven zijn. De confrontaties met hun eigen foto’s maakt zichtbaar dat de foto’s een ander verhaal hebben."

Bas gebruikt Instagram niet om vrienden te laten zien wat voor een leuk leven hij heeft, hij legt de gelukkige momentjes voor zichzelf vast. Als een alternatief dagboek, dat wel vaak over bier gaat. Esther vind Instagram maar raar. "Mensen plaatsen zich van hun meest voordelige kant en als ze er lelijk opstaan moet het wel leuk-lelijk zijn. Het is je LinkedIn-sollicitatiepagina maar dan met foto's. Het is manipuleren en make-believe, nog net geen leugen. Koos vindt de confontatie met zijn digitale zelf erg en irritant. Met "Shit waarom doe ik dat!" dringt het tot hem door dat de privezaken die hij met zijn vrienden deelt door iedere bezoeker van de eindexamenexpositie en zelfs iedere wereldburger gezien worden. Herkenbaar.

Van Velsen werkt vier dagen in de week bij het gerenommeerde Studio Dumbar en studeerde in deeltijd af. In zijn studie kan werken aan de meer sociaal-maatschappelijke projecten. Direct resultaat van het afstudeerproject is dat zijn broertje geen sneakers meer op Instagram zet.