PRISM-break: Snowden vraagt asiel aan in Nederland

Het doet sterk denken aan de Tom Hanks-film The Terminal. Klokkenluider Edward Snowden is na het eenzijdig intrekken van zijn Amerikaanse paspoort staatloos en leeft al meer dan een week op het Sjeremetjevo-vliegveld in Moskou.

Volgens Wikileaks heeft Snowden asiel aangevraagd in 18 landen verspreid over de hele wereld. Nederland is een van die landen. Verder zijn onder andere Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en China in het lijstje te vinden. De aanvragen werden zondag door de Wikileaks-adviseur Sarah Harrison ingediend bij het Russische consulaat op de luchthaven in Moskou. In de documenten wordt vermeld dat Snowden gezocht wordt door de Verenigde Staten.

Snowden vroeg eerder deze week al asiel aan in Rusland. Vladimir Poetin reageerde daar op zich positief op, maar stelde wel dat Snowden dan aan een aantal voorwaarden zou moeten voldoen. Een van die voorwaarden was dat hij zou "stoppen met het beschadigen van Amerikaanse belangen". Aangezien dat niet waarschijnlijk is, ligt het niet in lijn der verwachting dat hij in Rusland asiel zal krijgen.

Equador

Aanvankelijk leek Snowden asiel te krijgen in Ecuador, net als zijn beschermheer Julian Assange van Wikileaks. Die woont al een jaar op de ambassade van Equador in Londen. De Ecuadoriaanse president Rafael Correa heeft in een interview met The Guardian echter gemeld dat de asielaanvraag niet kan worden behandeld omdat deze niet vanaf Equadoriaans grondgebied gedaan is.

Ook zei Correa dat het mogelijk maken van Snowdens vlucht van Hong Kong naar Moskou een vergissing was. Equador voorzag Snowden van een tijdelijk reisdocument ter vervanging van zijn ingetrokken Amerikaanse paspoort. Het is nu aan Rusland om hem zo'n document te verstrekken, aldus Correa.

Het lijkt er op dat de dreigementen van Amerika aan het adres van Equador dus effect hebben gehad. Het land dreigde met sancties, bijvoorbeeld met het opschorten van het handelsverdrag tussen de landen. Dat zou later deze maand verlopen en zou volgens de Amerikaanse overheid "zeker niet verlengd worden als Snowden welkom is in Equador".

Eerder die week zei Equador nog dat het de asielaanvraag in behandeling nam, dat het land de belangen van de mensenrechten voor het eigenbelang stelt. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Ricardo Patiño worden naar Equadoriaanse normen en waarden het recht op vrije meningsuiting en veiligheid van wereldburgers in acht genomen. "In Ecuador zijn de mensenrechten het belangrijkst." Daar komt het land nu op terug.

Update: De Nederlandse overheid heeft inmiddels te kennen gegeven niets met de asielaanvraag van Snowden te kunnen omdat deze vanaf Nederlands grondgebied gedaan moet worden.

Ander PRISM nieuws: voormalig president George W. Bush heeft geen spijt van het PRISM programma, erkent daarmee impliciet het bestaan en vindt dat Snowden de nationale veiligheid schaadt. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken verdedigt ondertussen PRISM en noemt het de "normaalste zaak van de wereld". Oh.