Uitlegparty: TV op je telefoon

28 februari 2008 om 14:00

Update: 29 april 2018 om 18:26

Er wordt al jaren geroepen dat we straks allemaal televisie zullen kijken op ons mobieltje.

Even het journaal zien als je in de trein zit, je favoriete soap volgen bij de kapper, of voetbal kijken in de file. Telefoonfabrikanten en telecombedrijven roepen al jaren dat we straks allemaal televisie zullen kijken met ons mobieltje. Tot nu toe waren het niet meer dan mooie woorden. Maar voor abonnees van KPN lijkt het nu toch waarheid te worden. Later dit jaar kunnen ze voor 10 euro per maand ongestoord zappen op hun mobiele telefoon.

De Nokia N92.

Televisie kijken met de mobiele telefoon is eigenlijk al lang mogelijk. In Korea waren de eerste draagbare telefoons waarmee je tv kon kijken al beschikbaar in 2002. Maar de beelden werden toen nog verzonden via het standaard mobiele netwerk, wat vooral schokkende videoâ€™s en torenhoge telefoonrekeningen opleverde. In 2003 introduceerden Samsung en Vodafone telefoons in Korea waarmee lokale televisie-uitzendingen gratis konden worden ontvangen. Maar ook hierbij liet de beeldkwaliteit te wensen over en putte het tv-kijken de batterij van de mobiele telefoon snel uit.

Sindsdien is er veel veranderd, maar het mobiele tv-kijken staat eigenlijk nog steeds in de kinderschoenen. In Nederland werd het dankzij UMTS voor het eerst acceptabel om tv te kijken met de mobiele telefoon. Dit netwerk, geÃ¯ntroduceerd in 2004, wordt gezien als de opvolger van GSM en ook wel de derde generatie (na GPRS) mobiele telefonie genoemd. UMTS kan streamend beelden naar een mobiele telefoon sturen en biedt theoretisch snelheden tot 2 Mb per seconde. Tot voor kort was tv-kijken via dit netwerk echter onbetaalbaar. EÃ©n megabit aan beelden kostte drie euro. Het NOS Journaal heeft alleen al een omvang van honderd megabit.

Live TV op de N96. Foto: Rafe Blandford

Mei vorig jaar besloten de telecombedrijven daarom een laag vast tarief te berekenen voor het dataverkeer. Vodafone en Orange kwamen met een tv-abonnement voor 7,50 euro per maand. Bij KPN was tv-kijken via UMTS zelfs tijdelijk gratis. Maar ondanks de prijsverlagingen hebben nog maar weinig Nederlanders belangstelling getoond voor live televisie-uitzendingen op de mobiele telefoon.

Volgens onderzoekers van Ernst & Young heeft Ã©Ã©n op de vijf mobiele bellers een UMTS-toestel en maakt bijna de helft wel eens gebruik van de mogelijkheid om videobeelden te kijken. Maar meestal gaat de belangstelling dan uit naar YouTube. Slechts twee procent van de UMTS-gebruikers kijkt daadwerkelijk naar live-uitzendingen op zijn mobieltje. Uit het onderzoek blijkt zelfs dat 92 procent van de mobieletelefoongebruikers helemaal niet zit te wachten op live televisie op zijn telefoon.

Maar of we nou willen of niet, de telecomaanbieders zetten door. Zij hebben daarom nu hun zinnen gezet op een nieuwe techniek die beter beeld biedt: DVB-H. DVB staat voor Digital Video Broadcasting en is de nieuwe standaard waarmee digitale televisie ontvangen kan worden. Afhankelijk van de toepassing zijn er vier verschillende versies. DVB-S, voor het uitzenden van digitale tv via een satelliet. DVB-C, waarmee je digitale televisie kunt kijken via de kabel. DVB-T dat uitzendt via zendmasten op aarde en DVB-H, waarmee het mogelijk is via mobiele apparaten zoals mobiele telefoons of PDAâ€™s digitale televisie te kijken. De H staat voor Handheld.

Zappen met de Samsung P960. Foto: infosyncworld.com

In januari 2002 heeft het ministerie van Verkeer en Waterstaat een licentie gegeven aan Digitenne om uit te gaan zenden via DVB-T. Uiteindelijk is in de nacht van 10 op 11 december 2006 het analoge ethersignaal om tv te kijken uitgeschakeld en omgeschakeld naar een digitaal ethersignaal. Hiermee kun je dus via een ontvanger en een kleine antenne televisiezenders ontvangen. Door het signaal te comprimeren is het mogelijk om op Ã©Ã©n frequentie meerdere stations uit te zenden. Voor de kijker betekent DVB-T beter beeld, geen ruis en de mogelijkheid om digitale tv-gidsen te ontvangen. Hoewel een zwak signaal wel kan betekenen dat beelden bevriezen of gaan schokken. Overigens zijn alleen de publieke zenders (Ned 1,2,3) en de regionale omroepen gratis beschikbaar. Alle commerciÃ«le zenders worden gecodeerd. Wil je die bekijken, dan moet je dus maandelijkse abonnementskosten betalen.

DVB-H is gebaseerd op DVB-T en kan daardoor gebruik maken van de bestaande infrastructuur. De handheld versie heeft verder als voordeel dat het rekening houdt met de kleine accuâ€™s in mobiele telefoons. Door het signaal met tussenpauzes te verzenden, kan de ontvanger af en toe worden uitgeschakeld en energie worden bespaard. Volgens Nokia, dat al jaren aan de technologie werkt, is het mogelijk met Ã©Ã©n DVB-H netwerk 30 tot 80 tv-programmaâ€™s van goede kwaliteit te ontvangen op een mobiele telefoon.

Begin december heeft de Europese Unie DVB-H als officiÃ«le standaard voor mobiele televisie aangewezen. De EU verwacht dat het standaardformaat zal zorgen voor een toename van mobiele tv-diensten en dat het innovatie in de hand zal werken. Tot voor kort waren er echter nog weinig mobieltjes te vinden die DVB-H ondersteunen. Maar dat veranderde tijdens het World Mobile Congress, de telecombeurs in Barcelona, waar onlangs een aantal nieuwe modellen werden geÃ¯ntroduceerd. Samsung kondigde bijvoorbeeld de P960 aan. Nokia had al de N77, maar brengt eind dit jaar ook de N96 uit. Tenslotte komt Sagem met myMobileTV en Motorola met de DH01.

De Nokia N96.

Terwijl DVB-H dus nog in de opstartfase zit, is er echter ook alweer een nieuwe variant aangekondigd: DVB-SH. Een nieuwe telg van de familie van standaarden, die is ontworpen om rurale regio's van dekking te voorzien. Op het World Mobile Congress liet Alcatel-Lucent de nieuwe standaard voor het eerst zien, een oplossing waarbij televisie zowel per satelliet als per aardse zenders naar het mobieltje wordt uitgezonden. Daar waar de verbinding niet tot stand kan worden gebracht met een satelliet, worden grondstations ingezet om alsnog voor een verbinding te zorgen. DVB-SH moet dus vooral het bereik voor mobiele televisie verbeteren.

Alles wat je wilt weten over DVB-SH.

Of KPN-abonnees dit jaar het EK voetbal op hun DVB-H mobieltje kunnen bekijken is nog onzeker. KPN is nog bezig zijn netwerk voor DVB-H klaar te maken en onderhandeld nog met televisiezenders. Daarnaast is het nog onzeker of de toestellen wel op tijd beschikbaar zullen zijn. Maar terwijl de ondernemingen hun best doen tv naar de mobiele telefoon te brengen, blijft Ã©Ã©n cruciale vraag nog onbeantwoord: zitten de consument Ã¼berhaupt wel te wachten op televisie op een klein scherm?