Frisse ideeën

Fotografen, ontwerpers, kunstenaars, copywriters, van mensen die creatief zijn zien we vaak alleen het eindresultaat. Maar waar begint het proces? Welke gedachte ligt aan de basis? Hoe komt die gedachte tot stand? Kortom: hoe vindt een creatief persoon zijn inspiratie?

De vragen waren het uitgangspunt van een 2,5 jaar durende reis langs 40 creatieven, vastgelegd in het boek Inspired. De samenstellers Kiki Hartmann en Dorte Nielsen, hielden de interviews, schreven het boek en gaven het vorm. Behoorlijk creatief dus. Waarom dan nog die zoektocht?

Dorte Nielsen en Kiki Hartmann. De presentatie van hun boek hielden ze in Club 11

Nielsen: 'Ik geef zelf les in creatief denken en leer mensen hoe ze zich daarin kunnen voeden. In elk creatief proces is er altijd wel een moment dat je vast zit. En wat dan? We werden steeds nieuwsgieriger naar hoe ‘s werelds creatieve supersterren daar eigenlijk mee omgaan.'

In het boek worden deze vragen voorgelegd aan alle veertig geinterviewden. Nielsen: 'Ondanks de verschillende disciplines, zijn er veel overeenkomsten in het creatieve proces.' Maar ook lezen we dat Dick Bruna met het verstrijken van de jaren juist meer ideeën krijgt en Erwin Olaf zijn inspiratie vooral haalt uit het organiseren van feestjes. Een enkeling komt juist vast te zitten doordat hij teveel ideeën heeft.

Paul Smith: 'Het kantoor boven de winkel is een representatie van mijn hoofd'

Opmerkelijk is dat veel creatieven er een soort verzamelwoede op na houden. Van stickers tot speelgoedbeestjes en van pakken waspoeder tot wijnflessen. Creatief directeur Erik Kessels zegt bijvoorbeeld: 'Ik verzamel verzamelingen.'

Het laat een belangrijk kenmerk zien van creativiteit. Nielsen: 'Het creatieve brein moet zorgen dat het zichzelf continue blijft voeden. Het principe achter fris blijven is input = output.' Muziek, boeken of een verandering van omgeving blijken verfrissend te werken voor de geest. Ook de liefde scoort hoog.

De getoonde beelden en objecten, waar het boek bol van staat, zijn een bonte verzameling prullaria waarvan de betekenis niet altijd even duidelijk lijkt. Totdat je begint te snappen dat precies dát de kracht is van creativiteit: het herschikken van alledaagse voorwerpen en gebeurtenissen en daar nieuwe betekenissen aan toe kennen. Of zoals grafisch ontwerper Barbro Ohlson Smith het in twee woorden voor ons samenvat: 'Alles communiceert.'

Inspired wordt uitgegeven door BIS Publishers (ISBN 90-6369-110-6) en is verkrijgbaar bij gespecialiseerde boekhandels of bij een jaarabonnement op Bright.