Google weer aangeklaagd om 'misleiding' rond delen locatiegegevens

Google wordt aangeklaagd door de openbare aanklagers in Washington D.C., Texas, Washington en Indiana, meldt The Washington Post. Volgens de aanklagers heeft Google zich bewust schuldig gemaakt aan de toepassing van zogenoemde 'dark patterns'. Daarbij worden menu's bijvoorbeeld bewust een manier ontworpen waarbij gebruikers eerder op 'ja' dan op 'nee' zullen klikken.

In dit geval gaat het om het delen van locatiedata met Google. Volgens de aanklagers heeft Google zijn producten ontworpen om gebruikers herhaaldelijk te duwen richting het geven van meer locatiedata, "per ongeluk of uit frustratie", aldus de aanklagers. "Google gebruikt trucjes om de locatie van de gebruikers continu in de gaten te houden."

Google in 2018 ook al aangeklaagd

De aanklagers borduren voort op een zaak uit 2018. Google werd er toen van beschuldigd dat het de locatiegegevens van miljoenen iPhones en Android-toestellen opslaat, terwijl gebruikers hun smartphones soms juist zo hebben ingesteld om dit te voorkomen. Maar ondanks het uitschakelen van de locatiegeschiedenis, houdt Google locatie toch nog op andere manieren bij.

Google is daar helder over, stelt het bedrijf ook zelf. "We maken duidelijk dat gebruikers van locatiegeschiedenis na het uitschakelen weten dat we hun locatie blijven gebruiken om hun ervaringen met diensten van Google te verbeteren." Google Maps werkt bijvoorbeeld niet zonder het delen van locatiedata, maar gebruikers kunnen wel het opslaan van de geschiedenis uitschakelen.

'Consument is niet dom'

In die eerdere zaak is de rechter sceptisch over de argumenten van de openbaar aanklager. "Een redelijke of onervaren consument kan concluderen dat zijn locatiegegevens op de een of andere manier worden verzameld of gebruikt, zelfs als locatiegeschiedenis nooit is ingeschakeld", schreef de rechter eerder deze maand. Een uitspraak in die zaak volgt later, omdat volgens er volgens de rechter feitelijke gebreken zijn in de aanklacht.

'Google heeft financieel motief'

In de nieuwe aanklacht wijzen de vier openbaar aanklagers op het "krachtige financiële motief" dat Google heeft om het moeilijk voor consumente te maken om hun locatiegegevens niet te delen. "De misleidende, dubbelzinnige en onvolledige beschrijvingen van deze instellingen door Google maken vrijwel zeker consumenten niet begrijpen wanneer hun locatie wordt verzameld en bewaard door Google of voor welke doeleinden", aldus aanklagers.

"In werkelijkheid hebben consumenten die Google-producten gebruiken, ongeacht de instellingen die ze selecteren, geen andere keuze dan het bedrijf toe te staan hun locatie te verzamelen, op te slaan en te gebruiken." Google zou dark patterns toepassen zoals de melding dat bepaalde apps niet goed werken als locatiedata niet worden gedeeld.

Vooruitlopen op wetgeving

"Deze zaak, aangespannen door vier aanklagers van beide partijen, is een achterstallige handhaving tegen een flagrante schending van de privacy en de wetten van onze staten", stellen de aanklagers.

In het Amerikaanse Congres wordt ook gewerkt aan nieuwe wetten om de alsmaar groeiende techreuzen te beteugelen. Tot het zover is, hebben bedrijven zoals Google volgens de aanklagers vrij spel. "Tijdens deze periode van verlamming zijn deze bedrijven enorm en machtig geworden, tot op het punt waarop ze redelijke wetgeving kunnen verhinderen", aldus een van de openbaar aanklagers. Met de aanklacht tegen Google willen de aanklagers ook een boodschap aan de andere techreuzen geven: "De tijd van bedrog voor winst is voorbij."

Waarschijnlijk slepende rechtszaak

Een rechter kan bovendien niet beïnvloed worden door lobbyisten, stelt één van de openbaar aanklagers. De techreuzen geven jaarlijks miljoenen uit hun politieke lobby. Google was vorig jaar bijna 70 miljoen dollar kwijt aan lobbyisten in de Amerikaanse hoofdstad. "Als je een rechtszaak indient, kan je de rechter niet lobbyen", aldus de openbaar aanklager. "Wij gaan naar de rechtbank."

De zaak tegen Google gaat waarschijnlijk jaren duren. Google is net als veel van zijn grote concurrenten al in verschillende staten en landen verwikkeld in rechtszaken en onderzoeken. Vaak duurt het lang voordat er een eerste uitspraak komt, waarna techbedrijven het spel vaak uitspelen tot bij de hoofste rechter.

Luister ook de Bright Podcast: