Nederlandse 'Google-klikker' piept bij elk stiekem contact tussen sites en Google

Een pieper die piept elke keer dat je computer stiekem een seintje aan Google geeft. Nederlandse ict-expert Bert Hubert maakte de 'Googerteller', maar schrok alsnog van het resultaat: "Je voelt je bekeken."

Het is geen geheim dat sites en apps ons gedrag achter de schermen volgen. We krijgen misschien de indruk dat het steeds minder stiekem gebeurt, dankzij cookie-meldingen, tracking-verzoeken en Europese privacywetten. Niets is minder waar, blijkt uit een simpele maar doeltreffende app van de Nederlandse ict-expert Bert Hubert. Googerteller houdt de internetverbinding van je computer in de gaten en geeft bij elk contact met een server van Google een seintje. "Ik schrok er zelf van hoe vaak dat te horen is en ik werd er eigenlijk ook wel boos van", zegt Hubert.

Een complete verrassing is het contact tussen sites, apps en Google niet. Browsers als Firefox en Safari hebben ingebouwde tracker-blockers die in rapportjes laten zien hoe vaak sites jouw informatie proberen door te sturen. Ook zijn er browser-plugins, zoals van Ghostery bijvoorbeeld. Maar die exacte cijfers zijn toch verrassend abstract als je ze vergelijkt met iets simpels als een geluidje bij elk contact met Google.

"Als je als techneut komt aanzetten met zo'n bestand vol cijfers, betekent dat niks voor een manager. Wat nou als je dat tastbaar maakt met één piepje per contact met Google?", legt Hubert uit.

Expres irritant, met irritante inspiratie

Hubert liep al een tijdje met een half idee rond de Google-verklikker, de inspiratie voor Googerteller vond hij onder andere Microsoft Teams. "Ken je dat je een tijdje videobelt met Teams en dat je laptop dan opstijgt omdat de ventilatoren zo hard draaien? Op een gegeven moment begin je dan een hekel te krijgen aan Teams. Dat is bij Googerteller ook zo", aldus Hubert.

Omdat Googerteller live en bij elk contact met Google een piepje geeft, krijg je als gebruiker een heel ander beeld van privacy. De vacaturesite van de Rijksoverheid bijvoorbeeld, werkenvoornederland.nl. Die pagina stuurt bij vrijwel elke klik een seintje naar Google. "Zelfs als je op het telefoonnummer klikt, komt Google dat te weten", vertelt Hubert.

Google-connecties moeilijk te doorbreken

De sites van de Rabobank en ABN Amro piepen ook veel als Googerteller aan staat. "Zelfs als je kiest voor minimale cookies, sturen die sites het toch naar Google als je zit te kijken naar je hypotheek en je aflossingsopties", zegt Hubert. Een ook je muzieksmaak is niet zo privé als je dacht. "Spotify stuurt alles wat je doet naar een Google Cloudopslag. Elke klik, elke scroll wordt doorgestuurd: als je pauzeert of doorspoelt of in een gekke bui een keer K3 luistert. Ik voel me ontzettend betrapt", aldus Hubert.

Helemaal opzettelijk is het gedrag van de meeste sites vaak niet, vermoedt Hubert. "Wat me opviel is dat de integratie met trackers van Google en ook met die van bijvoorbeeld Facebook vaak al in de templates voor apps en sites zit verwerkt", vertelt Hubert. Zulke templates zijn een soort openlijk beschikbaar geraamte dat vaak wordt gebruikt om een site of app aan te hangen. Dat scheelt een hoop werk, maar er kleven dus ook nadelen aan.

Hubert denkt dat veel bedrijven zelf niet eens beseffen dat hun site of app constant met Google schakelt. Daar is Googerteller ook voor bedoeld, zodat werknemers en managers zelf op een simpele manier kunnen ondervinden wat hun software doet. "Een simpele oplossing voor het probleem is er helaas niet", zegt Hubert. "Je zal echt elke regel code van je app of site handmatig moeten afspeuren om er zeker van te zijn dat er geen trackers in verborgen zitten."

Versie voor mobieltjes als kunstproject

Googerteller is er nu alleen nog voor Linux-systemen zoals Debian, Ubuntu, Arch en Fedora. Een versie voor Apple macOS verschijnt waarschijnlijk nog deze week, binnenkort volgt ook een Windows-versie. Een mobiele versie is mogelijk, maar wat ingewikkelder door het gesloten karakter van Android en iOS, waarop apps vooral via de appwinkels worden geïnstalleerd. Maar Hubert heeft een leuker alternatief bedacht.

"Ik wil een soort kunstinstallatie maken, die bestaat uit een openbaar wifi-punt met een luidspreker erop. Via een qr-code maak je contact en gebruik je je telefoon zoals normaal, maar elke keer dat je telefoon stiekem contact zoekt met Google, piept de speaker", zegt Hubert. Hij heeft zelfs al een financier voor het project, maar zoekt nog wel iemand die een mooie versie van dat apparaat kan maken.

"Misschien kan ik het dan op het Binnenhof neerzetten, of op een festival", lacht Hubert. "Ik dacht ook aan meerdere geluiden, eentje voor elk bedrijf dat je gegevens stiekem verzamelt."