TikTok past beleid aan: data Nederlanders binnenkort wél naar China

Video-app TikTok past zijn privacybeleid aan. Na jaren van beloftes dat gegevens van Europeanen niet naar China zouden gaan, verandert dat volgende maand alsnog.

Het nieuwe beleid van TikTok geldt vanaf 2 december. Op dat moment krijgt het personeel van TikTok toegang tot de data van Europese gebruikers. Het gaat om personeel in China, maar ook in Brazilië, Canada, Israël, Japan, Maleisië, de Filippijnen, Singapore, Zuid-Korea, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Dat staat vermeldt in de nieuwe toelichting van TikTok.

Gegevens die worden doorgestuurd gaan onder andere over het kijkgedrag van gebruikers en de werking van het algoritme. Dat ingewikkelde systeem analyseert de gebruiker bij elke stap, en zorgt zo voor een steeds persoonlijker aanbod van video's.

TikTok ontkende jarenlang

De nieuwe voorwaarden komen na jaren van geruchten dat TikTok data zou doorsturen. TikTok ontkende dat in eerste instantie, maar gaf deze zomer al toe dat Chinese medewerkers toegang hebben tot data van in ieder geval Amerikaanse gebruikers. Of de Chinese overheid ook toegang heeft tot die data, wilde een topvrouw in de VS tegenover Amerikaanse senatoren niet zeggen.

Een dataroute naar China is een heikel punt, omdat Europa met China geen data-overeenkomst heeft. China staat niet op de lijst met landen die volgens de EU hun data-bescherming op orde hebben. Men is bang dat data van onder meer minderjarige Europeanen terechtkomt bij de Chinese overheid via het Chinese TikTok-moederbedrijf ByteDance. Wat er vervolgens met die data gebeurt, is niet duidelijk.

Chinese banden liggen gevoelig

TikTok ligt vanwege zijn Chinese moederbedrijf en enorme populariteit al langer onder een vergrootglas. De app heeft ruim 1 miljard gebruikers wereldwijd, in Nederland zeker 3 miljoen gebruikers. Daarom startte de Ierse privacywaakhond DPC vorig jaar al een onderzoek naar TikTok, en of de gegevens van gebruikers wel op een juiste manier worden verwerkt volgens privacywet AVG. Ierland leidt dat onderzoek omdat het Europese datacenter van TikTok in Ierland staat.

Ook de VS doet onderzoek naar TikTok. Onder de vorige president Trump kwam het bijna tot een gedwongen verkoop van TikTok aan een Amerikaans bedrijf. Dat kwam uiteindelijk niet zo ver, maar ook de huidige Amerikaanse president Biden vergroot de afstand tot China. Zijn regering vindt dat het westen te afhankelijk is van China, zeker op technologisch gebied. Nieuwe, verregaande sancties moeten dat veranderen.