©NASA

Gruis van ruimterots Bennu leidt tot spectaculaire vondst: bouwstenen van leven
Gruis afkomstig van de verre ruimterots Bennu leidt volgens een baanbrekend nieuw onderzoek door wetenschappers tot belangrijke inzichten over het ontstaan van leven op aarde en de geschiedenis van het zonnestelsel.
De NASA-sonde Osiris-Rex leverde in 2023 een buitenaards bodemmonster afkomstig van de planetoïde Bennu af op aarde. Wetenschappers hebben de 120 gram 'ongerept' planetoïde-gruis uitvoerig onderzocht. Hun analyses zijn woensdag verschenen in de wetenschappelijke tijdschriften Nature en Nature Astronomy. De wetenschappers concluderen dat Bennu ooit deel uitmaakte van een waterwereld, die opvallend veel van de belangrijke bouwstenen voor leven zou bevatten.
Zo'n 4,5 miljard jaar geleden maakte de ruimterots Bennu deel uit van een groter hemellichaam waarop zich vloeibaar water bevond. Die waterwereld zou door een catastrofale botsing zijn vernietigd, maar daardoor werd Bennu als een brokstuk meer richting ons zonnestelsel geslingerd.
De wetenschappers vonden in het gruis zoutafzettingen, die nog niet eerder in buitenaards materiaal zijn aangetroffen. De zoutafzettingen wijzen erop dat de moederwereld van Bennu een soort pekelwater heeft gehad. In zulk water kunnen chemische reacties plaatsvinden, die complexe organische verbindingen bouwen. Er ontstaat dan een soort broedplaats voor de bouwstenen van het leven. Maar er is nog geen bewijs dat er daadwerkelijk leven was op Bennu's moederwereld.
Aminozuren en nucleobasen
De bodemmonsters van Bennu bevatten opmerkelijk veel organische moleculen, waaronder aminozuren en nucleobasen, de bouwstenen van eiwitten en DNA. Die komen in alle levende organismen op aarde voor. Daarnaast ontdekten de wetenschappers nog zo'n tienduizend andere organische verbindingen.
Dat de voorloper van Bennu vloeibaar water en een ijslaag had, dat zulke bouwstenen heeft geproduceerd, is een aanwijzing dat deze processen mogelijk niet zeldzaam zijn.
Zouten met belangrijke aanwijzingen
De wetenschappers brachten de samenstelling van de zouten die na verdamping van water in de planetoïde achterbleven in kaart. Meteorieten die op aarde worden gevonden hebben dat soort zouten niet, omdat ze die verliezen nadat ze door de aardatmosfeer worden verhit.
De zouten tonen hoe planetoïden als Bennu hun water kwijtraakten. Door straling van radioactieve atomen smolt het ijs. Het water dampte uit in kleine poriën in het oppervlak van de planetoïde. Sommige bouwstenen van leven ontstaan alleen als watermoleculen wegdampen uit het mengsel van chemische bestanddelen, en dat blijkt op Bennu te zijn gebeurd.
Leven op aarde en buitenaards leven
Door het onderzoek komt de wetenschap weer een stapje dichter bij antwoorden op vragen over hoe het leven op aarde is ontstaan. Het wijst ook op het mogelijke ontstaan van leven elders in ons zonnestelsel. Zo wordt vermoed dat in de dwergplaneet Ceres en in Enceladus, een ijsmaan van Saturnus, ook een vergelijkbare 'bouillon' zit als die op Bennu aanwezig was. Het is mogelijk dat daar ook bouwstenen voor leven worden geproduceerd.
Lees meer nieuws over wetenschap en mis niets met de Bright-app.