Microsoft claimt doorbraak met nieuwe kwantumchip: indrukwekkend of 'oplichterij'?
©Microsoft

Microsoft heeft de eerste kwantumchip onthuld die is gebaseerd op een nieuwe 'topologische kernarchitectuur'. De chip genaamd Majorana 1 kan er volgens het bedrijf voor zorgen dat kwantumcomputers zinvolle problemen op industriële schaal binnen jaren kunnen oplossen, in plaats van decennia. Maar er klinkt meteen veel kritiek.
Kwantumcomputers maken gebruik van qubits in plaats van de normale bits die in je eigen computer zitten. Normale bits kunnen 0 óf 1 zijn, terwijl qubits ook tegelijk 0 én 1 kunnen zijn. Daardoor zouden kwantumcomputers sommige problemen heel snel kunnen oplossen in vergelijking met normale computers.
Nieuwe kwantumchip Majorana 1
Een soort deeltje dat door zijn vorm (zijn topologie) geschikt is als qubit is een majoranadeeltje. Een majorana is beter beschermd tegen rekenfouten dan veel andere qubits. Een topoconductor, die zogenaamde majoranadeeltjes kan observeren en besturen, zorgt er vervolgens volgens Microsoft voor dat het bedrijf kwantumsystemen tot wel een miljoen qubits zou kunnen maken. Op dit moment heeft Microsoft acht qubits op de chip geplaatst, maar het bedrijf zegt dat de chip met een miljoen qubits nog steeds in je handpalm past.
Het is van belang om zoveel qubits te hebben, omdat je dan de rekenkracht van alle computers ter wereld bij elkaar overstijgt en omdat je er complexe maatschappelijke en industriële problemen mee kan oplossen. Je kan dan bijvoorbeeld gaan zoeken naar zelfhelende materialen, een technologie die erg handig zou zijn om toe te passen in bijvoorbeeld telefoonschermen. Momenteel bestaan er alleen kwantumcomputers op kleine schaal met honderden qubits bij onder andere Google, IBM en het Nederlandse QuTech.
Veel twijfel en kritiek
Maar dan moet je computer natuurlijk wel werken. Enkele wetenschappelijke artikelen die de basis vormden van majorana’s zijn vier jaar geleden teruggetrokken. De Nederlander Leo Kouwenhoven, die pionier was op het gebied van majorana’s, had volgens een integriteitscommissie niet zorgvuldig gehandeld in de rol die hij had bij de publicatie van twee teruggetrokken artikelen.
De Volkskrant vroeg aan experts wat ze van de nieuwe technologie en het door Microsoft in Nature gepubliceerde artikel vonden. Fysicus Vincent Mourik van het Forschungszentrum Jülisch, een Duits onderzoeksinstituut, is van mening dat het Microsoft-artikel 'wazige' meetgegevens bevat en dat er dingen niet kloppen. In het artikel in Nature is Microsoft zelf overigens ook iets minder overtuigd van het bestaan van de werking van de nieuwe kwantumchip dan in zijn persbericht.
Twee fysici van het kwantuminstituut QuTech van de TU Delft zijn ook niet overtuigd. Michael Wimmer noemt het 'een heel mooi experiment met een heel indrukwekkend resultaat', maar zou op basis van het artikel niet zeggen dat er ook echt een werkzame topologische kwantumchip is. Lieven Vandersypen, die concurreert met Microsoft, gaat een stap verder en noemt het persbericht van het bedrijf 'grote oplichterij'.
Lees meer nieuws over wetenschap en mis niets met de Bright-app.