De Noordpool van Mars wordt kleiner: dit is waarom
©Unsplash
Waar onze Noordpool smelt, heeft Mars een ander probleem. Ook daar verdwijnt de Noordpool zo langzamerhand, maar juist om een bijna tegenovergestelde reden. Mars heeft een ijskap zo groot, dat het gewicht de pool doet zinken.
De korst van Mars is vrij stevig en onderhevig aan de beweging van tektonische platen, zoals op Aarde. Echter zorgt een lange ijstijd op de planeet ervoor dat er ijskappen zijn die met hun gewicht wel degelijk de planeet hebben ‘ingeduwd’. Het ijs is inmiddels weg, dus de korst komt langzaam weer in het juiste ‘model’.
Poolkappen
De poolkappen van de planeet zijn waarschijnlijk minder dan 10 miljoen jaar oud, mede door het vele zonlicht dat Mars’ Noordpool door de jaren heen heeft gekregen. De Noordpool op Mars is dus ouder dan onze ijskernen van de Noordpool, die 128.500 jaar oud zijn. Maar de poolkappen zelf zijn waarschijnlijk nieuw genoeg om de korst nog in te duwen. Het zinkt alleen niet snel genoeg om vanuit een baan om de aarde te kunnen zien.
Onderzoekers bouwden daarom modellen om de evolutie van Mars in kaart te brengen. De hoeveelheid warmte in de korst, de dikte ervan en meer waarden werden gecombineerd tot 84 modellen en daarvan moesten de onderzoekers door uitsluiting bepalen welke modellen waarschijnlijk realistisch zijn. De InSight-lander geeft hierbij inzichten: een Marsbeving met een kracht van 3,8 op de Noordpool, zou de lander die op de evenaar is wel moeten hebben opgemerkt. Dat is niet het geval, waardoor wordt gedacht dat die korst niet zo heel snel vervormt.
Ingeduwde korst
Ook werd er gekeken naar het gedrag van het ijs zelf: radar leert ons dat de poolkappen doorlopen tot aan de korst zelf. Ijsophoping kan zorgen voor een verandering in de zwaartekracht, die de baan van de orbiters om de planeet zou kunnen veranderen. De onderzoekers stellen: “De baanverandering die we zien geeft aan dat de toename in zwaartekrachtspotentiaal geassocieerd met ijsaccumulatie op lange termijn groter is dan de afname in zwaartekrachtspotentiaal door neerwaartse vervorming.”
Uiteindelijk blijken 3 modellen te voldoen aan de eisen van de onderzoekers. Alledrie blijken rekening te houden met een koud interieur van de planeet, maar dat wisten we al. Warmte komt waarschijnlijk vooral van radioactieve elementen die niet zozeer in de kern zitten, maar juist in die korst. Dat laatste weten we alleen niet zeker, want het daarvoor bedoelde temperatuurexperiment van InSight is mislukt. Dat is dus nog afwachten, tot we weer een nieuwe Mars-robot op de stoffige planeet zetten.