Thuisbatterij die zelf handelt levert nu al minder op, kleine thuisbatterij wordt juist nuttiger

Er zijn grofweg twee soorten thuisbatterijen, onder te verdelen in 'dom' en 'slim'. De domme batterijen laat je vollopen met je eigen zonne-energie, en die stroom verbruik je weer zelf op momenten dat de zon niet schijnt. Slimme thuisbatterijen handelen volautomatisch op de onbalansmarkt: als er 's middags veel zonnestroom is en weinig vraag, is de stroom spotgoedkoop en laadt de batterij zichzelf vol. 's Avonds is dat andersom en wordt de stroom met winst verkocht. Dat is het simpele plaatje: in werkelijkheid is die onbalans grillig en kunnen zulke handelende thuisbatterijen op elk moment van de dag snel laden en ontladen om vlug in te spelen op de vele schommelingen op het stroomnet.

Alleen levert dat spelletje nu al minder geld op dan een half jaar geleden, zegt energieleverancier Frank Energie. De leverancier verkoopt ook thuisbatterijen en stuurt er zo'n vijfduizend aan. En waar een grote thuisbatterij van 20 kilowattuur voor december nog ruim 150 euro per maand opleverde, met een uitschieter naar bijna 300 euro, lag die prijs de afgelopen vier maanden rond de 100 euro per maand. Een batterij met zo'n vermogen kost al snel meer dan 5000 euro, dus kleinere opbrengsten drukken de terugverdientijd.

Meer onderlinge concurrentie en maatregelen

De lagere opbrengst heeft een aantal verklaringen. Natuurlijk telt het seizoen mee: in de winter zijn de schommelingen en dus de opbrengsten minder groot, omdat overdag de gigantische zonnepiek van de zomermaanden ontbreekt. Maar ook het groeiende aantal handelende thuisbatterijen zorgt nu al voor onderlinge concurrentie. Hoe meer van zulke batterijen immers in dezelfde vijver vissen, hoe meer de onbalans op het stroomnet wordt opgelost. En hoe kleiner die onbalans, des te kleiner de winsten. Dat probleem willen Frank Energie en concurrerende thuisbatterij-makers oplossen door op meer of andere markten te gaan handelen, maar succes is dan geen zekerheid.

Verder kunnen thuisbatterijen nu ook minder snel handelen dan voorheen, door maatregelen van netbeheerders. Die zagen door de handelende thuisbatterijen juist een toename in druk op het net, omdat de batterijen zo razendsnel kunnen laden en ontladen.

Thuisbatterij voor eigen gebruik steeds logischer

Bovenop de teruglopende opbrengsten van de handelende thuisbatterij komt ook nog het einde van de salderingsregeling. Nu vallen zulke thuisbatterijen nog onder het parapluutje van de salderingsregeling, waardoor er geen energiebelasting betaald wordt over de stroom die een thuisbatterij van het net afneemt.

Het is nog niet duidelijk wat het lot van de handelende thuisbatterij straks is. Vooralsnog lijkt het erop dat er dan wel energiebelasting betaald gaat worden op de energie die de batterijen afnemen, ook al wordt die energie door de eigenaar van de thuisbatterij niet verbruikt.

Dat zou het handelen via batterijen dan een stuk minder aantrekkelijk maken, en sterkt alleen maar het nut van de thuisbatterij voor zelfconsumptie. Dan slaan eigenaren van zonnepanelen hun eigen zonnestroom overdag op, om die 's avonds alsnog te gebruiken. Nu verbruiken huishoudens met zonnepanelen gemiddeld 30 procent van de opgewekte stroom zelf, en de rest is na het verdwijnen van de salderingsregeling straks weinig meer waard bij teruglevering. Hou je die stroom echter binnen je eigen huishouden, bespaar je stroom van het net en verminder je ook de druk op dat net, omdat je minder teruglevert.

Zelfconsumptie-batterij in buitenland al de norm

Een wat kleinere thuisbatterij die is gericht op zelfconsumptie is in omringende landen al jaren de norm. Nederland is een uitzondering in de manier waarop subsidie voor zonnepanelen is toegepast. Via de saldering zit die subsidie tot 2027 op de teruglevering van stroom, terwijl in veel andere landen de subsidie op de aanschaf van zonnepanelen zit of zat.

In bijvoorbeeld Duitsland heeft men daarom de aantallen en plaatsing van zonnepanelen veel meer aangepast op het eigen verbruik, in plaats van op maximaal terugleveren. Daarom is ook de (kleine) thuisbatterij in Duitsland populair omdat die, mits goed toegepast, zeker kan bijdragen aan het sneller terugverdienen van zonnepanelen.

50 procent korting: bestel hier je Bright E-bike Party 2025 ticket(s)