©Bright
Cyberdreigingen werpen schaduw op de energietransitie
We leven in een tijd waarin de zon meer elektriciteit levert dan ooit. Daken schitteren van de panelen, batterijen maken zonne energie op een groter gedeelte van de dag bruikbaar en wie kan investeren, kan de energierekening naar beneden krijgen. Maar terwijl Europa de turbo op zonne-energie zet, blijkt het net erachter kwetsbaarder dan een goedkope zonnebril op een zomerdag.
Dat bleek onlangs pijnlijk duidelijk: delen van Spanje en Portugal zaten plotseling zonder stroom. Hoewel het onderzoek nog loopt, wijzen vingers al richting de kwetsbaarheid van het steeds meer gedigitaliseerde elektriciteitsnet. Een nieuw rapport van SolarPower Europe onderstreept die zorg: hernieuwbare energie is in opmars, maar zonder slimme bescherming dreigt de energietransitie op drift te raken.
In 2024 werd maar liefst 65,5 gigawatt aan nieuwe zonnecapaciteit geïnstalleerd, waarmee het totaal op 338 gigawatt komt. Twee derde daarvan prijkt op daken van huizen en bedrijven. Volgens SolarPower Europe kan de EU tegen 2030 zelfs 1,2 terawatt aan zonne-energie bereiken, wat 39% van de elektriciteitsvraag zou dekken. Een historisch hoogtepunt — en een broodnodige stap richting klimaatneutraliteit.
Het net kraakt
Deze zonnige vooruitzichten gaan echter gepaard met donkere wolken. De toename van energiebronnen als zonnepanelen op daken, introduceert miljoenen nieuwe toegangspunten tot het elektriciteitsnet. Inverters, de apparaten die gelijkstroom van zonnepanelen omzetten naar bruikbare wisselstroom, blijken kwetsbaar voor cyberaanvallen. Een ethische hacker wist via internet toegang te krijgen tot de systemen van zes grote fabrikanten, waarmee hij in theorie een vermogen kon beïnvloeden dat drie keer zo groot is als het Duitse stroomnet.
De implicaties zijn serieus. Zonder controle kunnen malafide actoren niet alleen zonnepanelen uitschakelen, maar ook massale stroomstoringen veroorzaken. De recente uitval in het Iberisch Schiereiland toont hoe fragiel het systeem kan zijn als onderdelen van het net plotseling niet reageren zoals verwacht.
Flexibiliteit en opslag als schild
Om die risico’s het hoofd te bieden, pleit SolarPower Europe voor een EU-breed Flexibility Package en een Storage Action Plan.
• Het Flexibility Package draait om systemen en regelgeving die het stroomverbruik kunnen aanpassen aan wat er beschikbaar is. Denk aan dynamische stroomprijzen, slimme meters, laadpalen die alleen laden als er een zonnestroompiek is, of bedrijven die hun machines ’s nachts aanzetten wanneer er wind is.
• Het Storage Action Plan wil de uitrol van batterijen en andere opslagtechnologieën versnellen, zodat opgewekte energie niet verloren gaat en het net in balans blijft — ook als de zon even niet schijnt of een storing roet in het eten gooit.
Deze slimme aanpak maakt het elektriciteitsnet veerkrachtiger en bespaart volgens het rapport tot €30 miljard per jaar aan systeemkosten tegen 2030.
Conclusie
De energietransitie dendert door, aangedreven door zonlicht, innovatie en urgentie. Maarde achterkant moet beter beschermd worden. Als we slim investeren in flexibiliteit, opslag en cybersecurity, kunnen we het licht aan houden. Letterlijk.
Vergelijk de nieuwste e-bikes met elkaar tijdens de Bright E-bike Party op 17 mei. Met de code BEP2025-50 krijg je 50 procent korting op je tickets!