©Bright
Thuisaccu als noodstroomvoorziening gebruiken: kan dat?
De stroom viel uit. En daar stond ik dan, met m’n gloednieuwe Tibber Homevolt thuisaccu. Helemaal volgeladen, strak tegen de muur geschroefd… maar totaal nutteloos in het donker. Want: geen noodstroomvoorziening. Toen ik de installateur vroeg of ik de accu ook kon laten functioneren als backup bij stroomuitval, keek hij me aan alsof ik net had gevraagd of ik er ook op kon barbecueën. “Kan wel,” zei hij, “maar dan wordt het wel een heel duur grapje.”
Thuisaccu ≠ automatisch noodstroom
Een thuisaccu klinkt als het Zwitsers zakmes voor de energietransitie: laden met je zonnepanelen, teruglevering afvlakken en in tijden van nood je koelkast draaiende houden. Maar dat laatste – de noodstroomfunctie – blijkt in de praktijk vaak het meest complexe én prijzige onderdeel.
Mijn Homevolt, bijvoorbeeld, is daar niet standaard voor geschikt. De hardware kan het in principe aan, maar dan moet je een extra ‘back-up box’ laten installeren, je meterkast aanpassen, circuits splitsen, en zorgen voor een omschakelmechanisme dat de woning loskoppelt van het net zodra het uitvalt. Zonder die aanpassingen denkt de accu bij een storing namelijk gewoon: “Netstroom weg? Prima, ik wacht wel even tot ‘ie terugkomt.”
Niet elke thuisaccu is hetzelfde
Er zijn thuisaccu’s die wél standaard noodstroom kunnen leveren. Populaire voorbeelden zijn:
- Tesla Powerwall 2: wordt vaak genoemd als hét voorbeeld van een alleskunner. Komt met ingebouwde back-up functionaliteit, maar vereist ook installatie van de Tesla Backup Gateway. Kost je in totaal al snel tussen de €9.000 en €12.000.
- SonnenBatterie: Duitse naam, Duits product, met slimme software en noodstroomopties, maar ook hier geldt: de juiste omvormer én installateur zijn cruciaal.
- Enphase IQ Battery: modulair systeem met goede ondersteuning voor noodstroom, mits je hem combineert met hun eigen micro-omvormers en Gateway.
Let bij aanschaf dus goed op de volgende punten:
- Ondersteunt de accu noodstroom (back-up power) of alleen load shifting?
- Wordt de installatie plug-and-play geleverd met back-up functionaliteit of is er extra hardware nodig?
- Is er een automatische omschakeling mogelijk bij stroomuitval (islanding)?
- Hoeveel van je huis kun je voeden met de accu tijdens een storing? Alleen verlichting? Of ook je warmtepomp en koelkast?
- De randvoorwaarden thuis
Laten we hopen dat je nog een vierkante meter over hebt in je meterkast, want er moet het een en ander bijgeplaatst worden. Een thuisaccu met noodstroomfunctie vereist een paar technische randvoorwaarden:
- Een goed gescheiden groepenkast, zodat alleen de essentiële delen van je huis op back-up draaien. Anders trek je de accu wellicht veel te snel leeg. In veel gevallen betekent dit het opnieuw inrichten van al je groepen. Want die zijn vaak ingericht op welke plek in huis ze van stroom voorzien, niet per se welke type apparaten.
- Omschakelapparatuur (automatische switch, netontkoppeling).
- Voldoende capaciteit in de accu én piekvermogen om belangrijke apparaten te starten (koelkasten en warmtepompen hebben bijvoorbeeld een hoge opstartpiek. Kort vragen ze dan even veel stroom, om direct daarna terug te schakelen).
- Een installateur die ervaring heeft met deze configuratie. Daar zijn er nog niet heel veel van.
- Reken op een meerprijs van €1.500 tot €3.000 bovenop de basisinstallatie voor een echt functionerende noodstroomconfiguratie. Overigens sprak ik iemand die zei slechts €600 bij te hebben betaald.
Maar hoe vaak valt de stroom in Nederland uit?
Laten we even naar de statistieken kijken. In Nederland hebben we één van de betrouwbaarste stroomnetten ter wereld. Volgens gegevens van Netbeheer Nederland was de gemiddelde stroomstoring in 2023; 21 minuten per jaar. En dan vaak ook nog midden op de dag, als veel mensen van huis zijn.
Een noodstroomvoorziening is dus vooral nuttig voor wie in het buitengebied woont (waar storingen iets vaker voorkomen), medische apparatuur thuis heeft die afhankelijk is van stroom of gewoon echt nooit zin heeft in kaarslicht en koude koffie.
Een thuisaccu is een mooie stap richting meer energie-onafhankelijkheid. Maar wie denkt dat zo’n apparaat ook automatisch de rol van een dieselaggregaat overneemt bij een stroomstoring, komt van een koude kermis thuis.
Wil je écht voorbereid zijn op stroomuitval? Check dan niet alleen het merk, de prijs en de opslagcapaciteit van je thuisaccu, maar ook of er back-up functionaliteit bij zit – én wat het kost om die werkend te krijgen. In mijn geval blijft de Tibber Homevolt voorlopig vooral een slimme batterij voor zonne-energie. Als de stroom uitvalt, pak ik wel gewoon een boek. Of een powerbank. Maar chagerijnig word ik er wel van.
Meer over de energietransitie en mis niets met onze Bright-app.