Dit zijn de eerste beelden van de nieuwe krachtigste telescoop ter wereld

Waar de meeste huidige gegevens "slechts" reiken tot zo’n 163.000 lichtjaar, kunnen wetenschappers met Vera Rubin mogelijk tot wel 1,2 miljoen lichtjaar ver kijken. De telescoop, met een indrukwekkend formaat van 1,65 bij 3 meter en een gewicht van 2800 kilo, biedt een uitzonderlijk breed gezichtsveld. Dankzij de snelle verplaatsing van de beweegbare koepel en het monteren van de telescoop kan hij elke 40 seconden een nieuwe opname maken — en dat gedurende 8 tot 12 uur per nacht. Het algemene doel van de Vera Rubin-telescoop is om het heelal in kaart te brengen en beter te begrijpen.

Asteroïden detecteren

De ambities van al die pixels zijn niet de minste: de telescoop is onder meer bedoeld om gevaarlijk nabije asteroïden te kunnen detecteren. Daarnaast zal het apparaat de Melkweg in kaart moeten brengen, maar alsof dat nog niet indrukwekkend genoeg is, zal het hopelijk ook cruciale existentiële vragen kunnen beantwoorden als het gaat om donkere materie. Dat laatste zou het grootste deel van ons universum uitmaken, maar tot op heden was het bestaan ervan vooral overgeleverd aan wilde, wetenschappelijke theorieën en speculatie. Bovendien zou de telescoop ook eindelijk de negende planeet in ons zonnestelsel moeten kunnen bevestigen.

© Rubin-observatorium

De ondersteuning van de camera en de enorme spiegels.

"Haarscherpe beelden"

De telescoop zal de komende tien jaar onafgebroken in extreem hoge resolutie plaatjes schieten van het heelal. Ieder detail is dan ook met uiterste precisie ontworpen. "We hebben echt haarscherpe beelden nodig," zegt Elana Urbach, die verantwoordelijk is voor de praktische toepassing van de telescoop. "Een van de grote doelen is om de geschiedenis van het universum te begrijpen" — oftewel: we zouden met behulp van de telescoop zwakke sterrenstelsels of supernova-explosies moeten kunnen zien die volgens Urbach miljarden jaren geleden plaatsvonden.

© Rubin-observatorium

De 3.200-megapixelcamera van Vera Rubin is gebouwd door het SLAC National Accelerator Laboratory van het Amerikaanse ministerie van Energie.

Beste plek voor sterren kijken

Het imposante gebouw staat op Cerro Pachón, een berg in de Chileense Andes waar zich meerdere observatoria bevinden die gewijd zijn aan ruimteonderzoek. De locatie is allesbehalve willekeurig gekozen. De hoogte, het klimaat, de hoeveelheid licht — alles is zo zorgvuldig mogelijk afgewogen voordat er ook maar één schroef werd aangedraaid. Daar is jarenlang naartoe gewerkt: "Ik werk persoonlijk al zo’n 25 jaar toe naar dit moment. We wilden al decennialang deze indrukwekkende faciliteit bouwen en dit soort onderzoek mogelijk maken," aldus professor Catherine Heymans, die aan het hoofd staat van het observatorium.

© Rubin-observatorium

Rubin-observatorium en de Rubin-hulptelescoop op Cerro Pachón in Chili.

Hoge consistentie

Misschien wel de krachtigste toepassing van al die zorgvuldig ontworpen lenzen en apparatuur is de betrouwbaarheid waarmee ze afwijkingen in toekomstige foto’s kan vaststellen. Oftewel: de beelden worden continu vergeleken met een archief, en zodra er een afwijking wordt vastgesteld, worden wetenschappers ingelicht. Denk aan asteroïden, maar ook aan andere bijzonderheden. De enorme spiegels van de camera zijn in staat het zwakste licht en de kleinste vervormingen van deze objecten op te vangen en ze te volgen, terwijl ze met hoge snelheid door de ruimte bewegen.

Lees meer over ruimtevaart en mis niets met de Bright-app.