De pc is passé: consument laat computer links liggen

Voor het eerst in zes jaar werden er afgelopen kwartaal weer meer pc’s verkocht. Dat was vooral te danken aan de zakelijke markt, want consumenten kopen steeds minder pc’s. Daarom blijven analisten op langere termijn somber. Is de pc bezig met een gevecht dat het niet kan winnen?

Marktonderzoekers Gartner en IDC meldden afgelopen week allebei dat het aantal verscheepte pc's in de lift zit. In het tweede kwartaal werden er ruim 62 miljoen computers verkocht, bijna volledig op het conto van de zakelijke markt, zeggen zij. 

Die stijging op de zakelijke markt komt volgens analist Ben Stanton van marktonderzoeker Canalys voor een groot deel omdat bedrijven hun computers met Windows 7 moeten vervangen voor machines die op Windows 10 moeten gaan draaien.

Alternatieve apparaten

Van een herstel durven analisten zoals Stanton daarom niet te spreken. Want haaks op die positieve cijfers staat dat consumenten hun pc's minder snel updaten of de pc steeds vaker links laten liggen, zegt hij. "Die verkoop loopt al een aantal jaren terug, omdat er alternatieven zijn voor de taken die je vroeger altijd op een pc deed, zoals het streamen van series, films en muziek. Daar heb je nu andere apparaten voor."

Stanton is niet bang dat de pc helemaal zal verdwijnen uit onze huizen. Voor werkgerelateerde zaken zullen mensen toch altijd voorkeur geven aan een groter scherm, zegt hij.  "Het komt erop neer dat de manier waarop we de pc gebruiken echt is veranderd. Dat is alleen maar versneld door de komst van smartphones. Maar als je productief wilt zijn en dingen wilt maken, dan kan dat toch het beste op een pc", zegt Stanton.

Verhoudingen veranderen

Ranjit Atwal van marktonderzoekers Gartner is het met hem eens. "Sommige mensen met een smartphone willen geen echte pc meer. Terwijl anderen wel graag een groter scherm willen, dingen willen maken of willen gamen op een pc. De pc is nu gewoon één van de keuzemogelijkheden geworden."

De teruglopende populariteit onder consumenten is ook terug te zien in omzetcijfers en waar die omzet vandaan komt. "Vijf jaar geleden waren consumenten goed voor 55 procent van de markt en was de zakelijke markt goed voor 45 procent. Dat is nu omgedraaid en zal nog verder veranderen", zegt Atwal.

Maar welke kant gaan we op? Een relatief eenvoudige vraag, waar geen makkelijk antwoord op te geven is. Dat komt doordat de marktonderzoekers allemaal andere termen hanteren wanneer ze het hebben over pc’s.

Wat is nou precies een pc?

Gartner, IDC, Canalys: marktonderzoekers hanteren allemaal een andere definitie van de personal computer. Canalys hanteert de ruimste indeling. Het gooit alle apparaten, desktopcomputers, laptopcomputers, tablets en ultramobiele devices op een berg, inclusief tablets zoals de iPad. "Wij definiëren het als alles wat je kunt rekenen tot een personal computer. Dus ook iPads en goedkope laptops met een versimpeld besturingssysteem zoals Chromebooks", zegt de analist van Canalys.

IDC rekent tablets niet mee in de cijfers van de pc-markt, maar Chromebooks wel. Gartner telt premium tablets met toetsenbord en muis wel mee, maar de meer simpele tablets en Chromebooks niet. 

Waar de marktonderzoekers het wél over eens zijn, is dat de verkoop van traditionele pc's ook de komende jaren zal dalen. Die verkoop van pc's en laptops zakt de komende twee jaar verder in, naar 189 miljoen stuks in 2019 en 181 miljoen stuks in 2020.

In de andere categorieën zit wel wat groei, maar die zit voornamelijk in die van de mobiele telefoon, blijkt uit de verwachtingen van Gartner.

Iedereen zijn eigen device

Die verschuiving naar andere categorieën zal alleen maar meer worden, denkt Stanton. Waardoor de daling bij de traditionele pc's en laptops goedgemaakt wordt. Werknemers zullen meer en meer apparaten krijgen die passen bij hun functie of takenpakket.

Daarmee hoeft het geld niet per se te verdwijnen uit de markt. De grote fabrikanten produceren bijvoorbeeld grote krachtige desktop computers, maar ook 2-in-1 apparaten die als tablet maar ook als laptop te gebruiken zijn.

"Een vormgever zal sneller een grote desktopcomputer krijgen met veel rekenkracht. Een salesmedewerker die veel op pad is, heeft veel meer aan een lichte premium device met een batterij die lang mee gaat", legt hij uit.

Lekker mobiel

Het is allemaal onderdeel van hoe werknemers steeds meer ingedeeld worden in specifieke segmenten. Daarnaast is er een sterke focus op mobiliteit, waar de grote computermerken ook op inzetten. "Ik verwacht vooral dat we de kant op gaan van devices die constant verbonden zijn met internet via 4G en later 5G", zegt Stanton.

Hij noemt apparaten zoals de Asus Novago of Lenovo Miix 360, als voorbeeld: ze lijken op laptops maar zijn echt gericht op mobiliteit. De Novago heeft daarnaast ook een scherm dat volledig om te klappen is, waardoor het ook als tablet is te gebruiken of met een pen.

Focus op zakelijke markt

Er zullen dan ook geen grote verschuivingen zitten tussen de verschillende segmenten, zegt Stanton. "Maar het betekent wel dat de merken zich meer en meer op de zakelijke markt zullen richten, omdat de consumentenmarkt alleen maar verder terugloopt. Dat zou ieder merk in de pc-industrie bang moeten maken."

Dat is minder het geval voor de grote merken, de HP's, Dells en Lenovos van deze wereld, zegt Stanton. "Zij pakken hun omzet op andere manieren. De terugloop in aantallen compenseren zij met duurdere systemen. En ook de verkoop van game-pc's is groeiende, maar dat is wel echt niche."

Voor bedrijven die buiten die top-5 vallen, is het aanzienlijk spannender. "Huawei probeert het in Europa, net als Xiaomi in India. Zij gaan het wel echt moeilijker krijgen om te kunnen blijven concurreren. Het zijn echt de kleinere computerfabrikanten waar we ons zorgen om moeten maken."

Smartphone aan een scherm koppelen

Een andere ontwikkeling die erg de moeite waard is om te volgen is het potentiële gebruik van smartphones als desktopcomputer, zegt Stanton.

"De smartphone die wordt gekoppeld aan een monitor is een trend die de bedrijven steeds serieuzer overwegen. Maar de manier waarop dat werkt, werpt nog veel beperkingen op. Het zou goed kunnen werken voor mensen die steeds op een andere plek zitten. Maar of je nou in de trein zit of in het vliegtuig, je wil toch altijd een groter scherm hebben."