Microscoop laat planten praten

Planten blijken te kunnen praten. Als je kunt liplezen, kun je ze horen.

Praten tegen planten helpt ze bij het bloeien, is de mythe. Die blijkt waar te zijn, omdat je adem ze extra CO2 geeft. Dat planten ook terug praten laat de installatie Reading Lips zien.

Reading Lips ziet eruit als een laboratorium. Een spotlight verlicht enkel een plant, verder is er een videowand die wat licht in de duisternis biedt. Op de plant staat een videocamera gericht. Wat die lens ziet, zie jij op het grote scherm. Rechtsonderin zie je scherm-in-scherm een liplezer de vertaling geven, net zoals een gebarentolk dat doet. 

Je hoort de klanken die de liplezer van de planten leest. Veel wijs wordt je er nog niet uit. Dat zou ook eigenlijk wel te snel en te veel verwacht zijn, want we hebben pas net ontdekt dat planten communiceren. Meteen dezelfde taal spreken zou te gek zijn. 

Cellen als mondjes

Hoezo praten planten? Planten leven van licht. Die zonne-energie hebben ze nodig voor fotosynthese waarbij ze koolstofdioxide omzetten in koolhydraten. Dat gebeurt in de cellen in de bladeren. Wie met een microscoop inzoomt op die cellen, ziet mondjes. Die mondjes bewegen en vormen zo klanken. Als je een video van dat proces versneld afspeelt, kun je liplezen wat de mondjes zeggen. 

Dat je de mondjes van planten kunt liplezen is een ontdekking van Spela Petric, een in Amsterdam wonende Sloveense kunstenaar en wetenschappelijk onderzoeker. Ze baseert haar werk op een artikel in tijdschrift Science; namelijk een paper waarin wetenschappers de eerste zinvolle uitwisseling beschrijven tussen een plant en een mens.

Zij exposeerde haar werk afgelopen weekend op het festival Into The Great Wide Open op Vlieland.