De hele wereld zit binnen, maar Nederland heeft nog best veel vrijheid

Nederland kiest bewust voor een 'intelligente lockdown' om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het zorgt ervoor dat we meer thuis zijn en minder op pad. Maar we hebben nog altijd aanzienlijk meer vrijheid dan landen om ons heen. Of dat uiteindelijk de beste methode is, is volgens deskundigen nog niet te zeggen.

De onderzoeksredactie van RTL Nieuws analyseerde 131 rapporten die Google beschikbaar heeft gesteld. Hierdoor is het mogelijk om je eigen provincie te vergelijken met bijna duizend regio's wereldwijd.

Limburgers blijven vaker thuis

Allereerst een korte blik op ons eigen land. De maatregelen tegen het coronavirus zorgen ervoor dat we aanzienlijk minder vaak de deur uit gaan. We zijn 65 procent minder te vinden in winkelstraten, bij horeca en andere recreatieve voorzieningen.

Supermarkten en apotheken bezoeken we bijna een kwart minder vaak dan vóór de coronacrisis en ook in parken en op stranden zijn we minder. Hoewel de verschillen tussen provincies in Nederland niet heel groot zijn, is wel te zien dat het bezoek in Limburg het meest daalt.

Hoe verplaatst Nederland zich in coronatijd?

Aan de hand van data van Google is inzichtelijk hoeveel meer of minder bepaalde plekken bezocht worden. Voor deze cijfers is de situatie op 29 maart vergeleken met de weken voorafgaand aan de coronacrisis.

Europa veel strenger

De maatregelen in Nederland zorgen dus voor een afname van het aantal bewegingen van Nederlanders. Maar in vergelijking met de meeste andere Europese landen is er in Nederland nog veel bewegingsvrijheid.

Aan de hand van de gegevens van Google is een soort lockdownranglijst te maken van landen met de minste én de meeste bewegingsvrijheid. Nederland hoort samen met vooral Scandinavische landen bij de laatste groep. Hier zijn de winkels bijvoorbeeld nog open. 

Ramblas (Barcelona) voor en tijdens coronacrisis

Drie keer minder naar park en strand

In bijvoorbeeld België, Italië en Spanje is de bewegingsvrijheid dan juist heel beperkt. Terwijl hier nog weleens een bezoeker valt waar te nemen, zijn de winkelstraten daar helemaal verlaten. Het bezoek aan parken en stranden is in die landen aan banden gelegd. Daardoor daalde het bezoek ervan in Italië en Spanje drie keer harder dan in Nederland. 

Op elke 100 bezoeken aan supermarkten en apotheken in de weken vóór de crisis, zijn er nu nog maar 15 over in Italië. In Slovenië is het bezoek aan deze basisvoorzieningen zelfs met 92 procent gedaald.

Hoe anders is dat in Wit-Rusland, waar zelfs een stijging te zien is van zowel het bezoek aan de supermarkt als aan parken en stranden. Het is een van de weinige landen ter wereld die geen maatregelen namen tegen het coronavirus.

Hoe verplaatst Europa zich in coronatijd?

Aan de hand van data van Google is inzichtelijk hoeveel meer of minder bepaalde plekken bezocht worden. Voor deze cijfers is de huidige situatie vergeleken met de weken voorafgaand aan de coronacrisis.

Te vroeg om maatregelen te vergelijken

De grote verschillen in bewegingsvrijheid roepen de vraag op of Nederland wel voldoende maatregelen treft. Marjolein van Egmond, hoogleraar immunologie aan Amsterdam UMC, ziet tot nu toe voorzichtig een positief effect. Maar het is te vroeg om conclusies te trekken over wat de beste methode is.

"Sommige landen hebben veel meer besmettingen, hebben een andere populatie, een oudere populatie. Dus wat voor het ene land als het beste geldt, hoeft niet per se voor het andere land als beste te gelden."

De balans kan dus pas later opgemaakt worden. Voor nu is de boodschap aan Nederlanders vooral om verstandig om te gaan met de vrijheden. "Wij Nederlanders houden van onze eigen verantwoordelijkheid nemen. Het is goed dat de regering ons die kans gunt en het is denk ik belangrijk dat we ons er aan houden."

Bolivianen blijven thuis, Japanners niet

Niet alleen in Europa is de bewegingsvrijheid ingeperkt. Ook in de rest van de wereld zijn veel landen en regio's te vinden waar de bewegingsvrijheid van mensen meer is afgenomen dan die in Nederland. 

In zeker 53 landen liep het bezoek aan zowel de supermarkt, parken en stranden als horeca en recreatie harder terug dan in Nederland. Daaronder zijn veel westerse landen, maar ook bijvoorbeeld Nepal en India. Bolivianen lijken op het oog het meest aan huis gekluisterd.

Japan leek het virus snel onder controle te krijgen, waardoor maatregelen beperkt bleven. In de regio's Tottori en Shimane is zelfs een stijging van het bezoek aan horeca en recreatie te zien. Maar de laatste dagen is in enkele regio's toch de noodtoestand uitgeroepen, wat de bewegingsvrijheid zeker zal beperken. 

Vergelijk je provincie met de rest van de wereld

Zoek hieronder een regio of land, bijvoorbeeld New York, Noord-Brabant of Italië, en vergelijk het bezoek. Typ in het zoekvak 'totaal' als je alleen landen (en geen regio's) wilt vergelijken.

Verantwoording

Voor dit artikel is gebruikgemaakt van geanonimiseerde verplaatsingsdata die Google openbaar heeft gemaakt voor honderden regio's in 131 landen.

De data die Google hiervoor heeft gebruikt, komen van mensen die de locatiegeschiedenis van Google aan hebben staan. 

Met deze data is gekeken naar het bezoek en reisgedrag van mensen. Bijvoorbeeld in het openbaar vervoer, op weg naar de supermarkt of werk. De gegevens van nu – in dit geval 29 maart – zijn vergeleken met het gemiddelde gedrag in de weken voorafgaand aan de coronacrisis.

Dat schetst een beeld van veranderingen in reisgedrag en maakt het mogelijk regio's te vergelijken. Het is niet te toetsen hoe representatief de cijfers zijn, en exacte aantallen ontbreken. Het gaat wel om gegevens afkomstig van miljoenen apparaten. Google heeft de data ook aangeboden aan overheden, om ze te kunnen helpen bij besluitvorming.