'Beest van TU Delft' doet aardbevingen en golven na

De hexapod is een 60 ton zwaar testapparaat waarmee enorme krachten gesimuleerd kunnen worden. De TU Delft is er erg blij mee.

In de hexapod kunnen constructies van maximaal 1 kubieke meter worden geplaatst. Het apparaat kan dan krachten van maximaal 100 ton aanbrengen in zes richtingen. Dat klinkt wellicht wat abstract. Mirek Kaminski, hoogleraar scheeps- en offshoreconstructies, bedacht de hexapod. "Wat die honderd ton betreft: als je honderd personenauto's' op elkaar stapelt en je gaat eronder liggen, dat is de kracht die we kunnen nabootsen", legt hij uit.

En dat is dus precies wat ze gaan doen. Door die kracht op (gelaste) objecten te zetten, kan getest worden hoe die kracht invloed uitoefent op dat object over een langere tijd. "We kunnen bijvoorbeeld de kracht van twintig jaar golven simuleren. Als we dan een stuk van een schip erin zetten, weten we wat voor effect dat heeft."

Effecten over 20 jaar bepalen

Die krachten kunnen op vrijwel elk object worden getest. "Het apparaat is universeel. We kunnen stukken van een windmolen testen, een schip, een bus of een metro", vertelt Kaminski. Na een maand testen kan dus uitgerekend worden wat voor effecten er na twintig jaar optreden. Dat is belangrijk, denkt Kaminski. "Onderhoudskosten zijn de nachtmerrie voor elke scheepseigenaar", legt hij uit. Met dit apparaat kunnen ontwerpmethodes verbeterd worden, meent hij.

Hij heeft zelf uitgedacht hoe het apparaat zou moeten werken. Met een team van tien man is het de afgelopen vier jaar ontwikkeld en gebouwd. Nu is het apparaat dan eindelijk klaar. "Daar heb ik wel slapeloze nachten van gehad, of het ging lukken. Maar voor alle problemen hebben we een oplossing gevonden", zegt Kaminski opgelucht.

Grote vraag is natuurlijk of iets werkt als je het voor het eerst gebruikt. Om daar zeker van te zijn is een speciaal kalibratieapparaat ontwikkeld. "Daardoor weten we dat het doet wat het moet doen", zegt Kaminski. "We hebben een eisenlijst opgesteld en in 90 procent van de gevallen gaat het beter dan verwacht. Dat is heel acceptabel." Het kostenplaatje voor het totale project ligt op ongeveer vijf miljoen euro.

Aardbevingen in Groningen

Maar dan heb je ook wat. Deze hexapod is volgens Kaminski alleen in zijn soort. "Er staat wel een kleinere variant in Hamburg, maar deze is uniek. We kunnen grote krachten genereren en alle kanten op."

De hoogleraar merkt op dat het apparaat voor alle denkbare constructies gebruikt kan worden, en dat daardoor maatschappelijke problemen opgelost kunnen worden. "We kunnen ook de kracht van aardbevingen in Groningen nabootsen, en een stuk muur op dezelfde manier laten schudden. Zo kunnen we analyseren wat het langetermijneffect van die bevingen op een muur is", besluit hij.