Deze innovaties helpen TeamNL in PyeongChang

Slimme schaatspakken, herstelkwark en een 'superstopwatch' helpen de Nederlandse sporters in Zuid-Korea, vertelt NOC*NSF-topman Maurits Hendriks.

De Olympische Winterspelen van PyeongChang zijn voor TeamNL voortvarend gestart met meerdere medailles op het ijs. De eerste tekenen dat het innovatiebudget van sportkoepel NOC*NSF deze Spelen goed besteed is? Volgens technisch directeur  Maurits Hendriks, verantwoordelijk voor de voorbereiding en prestaties van TeamNL, is dat lastig te zeggen. "Het is in ieder geval een ongekende start. Zelfs beter dan Sotsji vier jaar geleden."

Om de Nederlandse topsporters optimaal te laten presteren worden miljoenen uitgetrokken. Het Rijk investeert jaarlijks 2 miljoen euro voor het onderzoeksprogramma Sportinnovator. Daarnaast steken bedrijven zoals Samsung, Philips, FrieslandCampina, Sportconfex en Sportunity grote bedragen in de ontwikkeling van innovaties voor TeamNL.

Hendriks: "Het is moeilijk te zeggen hoe groot het innovatiebudget precies is voor deze Spelen. Het zijn vaak projecten met co-financiering. Maar het gaat om veel meer dan cash: inzet van laboratoria, testruimtes, de inzet van wetenschappers. Die kunnen net zo belangrijk zijn."

Het ruwe schaatspak

De bekendste - en telkens terugkerende - innovatie is het schaatspak. "Hier zijn we inmiddels ervaren in", zegt Hendriks. "We werken al vier Spelen achtereen aan het beste schaatspak. Daarvan weten we dat het werkt. Het is een cliché, maar het is een strijd om duizendste seconden en dus kijk je naar alles wat je daarbij kan helpen."

De ontwikkeling van het schaatspak begint twee jaar voor de Winterspelen. Daarvoor werkt schaatsbond KNSB traditioneel samen met schaatspakkenmaker Bert van der Tuuk van Sportconfex. Het bedrijf in Assen test de pakken uitgebreid in een windtunnel. De nieuw ontwikkelde ruwe stof en verbeterde luchtweerstand moet het pak volgens de tests 3 procent sneller maken.

Het schaatspak van de shorttrackers is volledig gefinancierd door het bedrijfsleven. Volgens Hendriks hét bewijs hoe snel een innovatieproject kan gaan. "Ik ken het budget niet, maar de bondscoach Jeroen Otters had de ideeën en Samsung wilde graag laten zien wat het in huis heeft en wilde ook investeren. Zo is het pak heel snel ontwikkeld."

Samen met wetenschapper Bjorn de Laat waren shorttrackers Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting nauw betrokken bij het project. Het resultaat is een slim schaatspak dat met behulp van sensoren data geeft over de ideale schaatshouding. Vijf sensoren op de rug en benen staan met elkaar in verbinding en meten voortdurend de houding die met het blote oog moeilijk waarneembaar is.

Welke gadgets nemen Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting zelf mee naar de Olympische Spelen?​

Herstelkwark

Maar er is meer dan dat. Wat te denken van herstelkwark? Hendriks: "We werken op voedingsgebied heel nauw samen met FrieslandCampina DMV. Zij hebben zo de herstelkwark ontwikkeld: een speciaal product met precies het gewenste aantal eiwitten die wordt ingenomen na belastingen. Commerciële producten zitten vol vetten en suikers, maar dit is een voorbeeld van een schitterende innovatie voor ons team."

Een andere innovatie die mee is naar PyeongChang is de Philips Lumify. Net als voetbalclub PSV maakt TeamNL gebruik van een echoapparaatje ter grootte van een barcodescanner die je aan een smartphone of tablet kan hangen.

Hendriks noemt het een 'portable echo-apparaat' die sportartsen overal mee naar toe kunnen nemen. "Zo kunnen zij direct blessures aan spieren en banden ontdekken", legt hij uit.

De Lumify kan ter plaatse een inschatting maken van een mogelijke blessure:

Tot slot nog een innovatie voor onze topschaatsers: de zogeheten Sprint Coach App. Hendriks: "Een soort superstopwatch die in Thialf ontwikkeld is. Je kunt er specifieke snelheden mee vastleggen, zoals de snelheid in bochten en hoe goed een schaatser een bepaalde snelheid vast weet te houden."

Mentale opkikker

Maar wat is volgens Hendriks dan de belangrijkste innovatie op deze Spelen? "Dat kun je niet van te voren zeggen. Prestaties worden door zoveel factoren bepaald: technische kwaliteiten, fitheid, mentale weerbaarheid, hoe goed je materiaal is. We zoek daarom altijd naar kleine dingen die we nog kunnen verbeteren."

Onderschat daarbij ook zeker de mentale invloed niet. Hendriks: "Wat ik merk is dat deze innovaties onze sporters ook een mentale opkikker geven. Het gaat bovenal om het gevoel dat we er álles aan hebben gedaan."