Gemeenten mogen pc's gebruiken voor tellen stemmen

Om alle stemmen op te tellen mogen gemeenten dit jaar toch spreadsheets gebruiken.

Dat schrijft minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer, waarin hij een toelichting geeft op het schrappen van de OSV-software die onze stemmen telt. RTL Nieuws onthulde dat dit programma zo lek is als een mandje en op verschillende manieren kan worden gehackt. Plasterk schrapte twee dagen later de software om ervoor te zorgen dat er geen enkele twijfel bestaat over de verkiezingsuitslag, zegt hij.

Optellen met Excel

In plaats van de OSV-software mogen gemeenten nu een spreadsheet gebruiken om de stemmen op te tellen, en bijvoorbeeld een Excel-bestand gebruiken. Die keuze maakt Plasterk omdat het tellen van de stemmen door het schrappen van de OSV-software 'arbeidsintensiever' wordt. Op gemeentelijk en kieskringniveau mogen de stemmen met een spreadsheet bij elkaar worden opgesteld. De gemeenten moeten ervoor zorgen dat er geen computers worden gebruikt die toegang hebben tot het internet, en dat er altijd vier ogen het invoeren van de cijfers in de spreadsheet en de uiteindelijke berekening in de gaten houden.

Van de uiteindelijke aantallen wordt een papieren proces-verbaal gemaakt en van de burgemeesters naar de hoofdstembureaus en van het hoofdstembureau naar het centraal stembureau gebracht. Plasterk benadrukt daarbij dat er geen gebruik wordt gemaakt van usb-sticks 'of andere digitale gegevensdragers'. "Omdat zowel de input als output van deze optelling in te zien is, kan er dus geen ongemerkte hack plaatsvinden", zo schrijft Plasterk in de brief. "Vervolgens berekent het centraal stembureau de verkiezingsuitslag op basis van de papieren processen-verbaal die zijn overgebracht door de hoofdstembureaus."

Geen vertraging

Het nieuwe proces voor het optellen van de stemmen wordt geëvalueerd, zo schrijft Plasterk: "Aan de hand daarvan zal worden bepaald of het niet kunnen gebruiken van de OSV-software aantoonbaar heeft geleid tot hogere kosten bij de gemeenten."

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen loopt geen vertraging op. De hoofdstembureau's kunnen 'in de loop van vrijdag 17 maart' de uitslag op kieskringniveau vaststellen, waarna de Kiesraad op dinsdag 21 maart de definitieve uitslag bekendmaakt. Op 15 maart mag Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen.