Wat zoeken Vodafone, Audi en Nokia op de maan?

Wat zoeken Vodafone, Audi en Nokia op de maan?

05-03-2018 07:39 Laatste update: 26-04-2018 13:02

Vodafone, Audi, Nokia en PTScientist gaan samen met SpaceX naar de maan en lanceren daar een 4G-netwerk. Waarom doen ze dat?

Vodafone wil in 2019 een 4G-netwerk op de maan lanceren, in samenwerking met Nokia Networks en het Duitse ruimtebedrijf PTScientists. Wat is de bedoeling? Projectleiders Robert Böhme (PTScientists) en Andreas Roth (Vodafone Innovatie) leggen het uit.

Waarom heb je een 4G-netwerk nodig op de maan?

Roth: "We gaan er geen appjes mee versturen, maar er zijn erg goede redenen voor een 4G-netwerk. Tijdens de maanmissie gaan twee kleine rovers rondrijden op de maan. Zij gaan data terugsturen naar de aarde."

"Normale rovers moeten stilstaan om informatie te verzenden via een satelliet. Dat kost erg veel energie. Nu kunnen ze bewegen en tegelijk data verzenden. Ze sturen dat maar over 5 kilometer, naar het basisstation ALINA, dat op de maan landt. ALINA stuurt het via satelliet naar het controlecentrum in Berlijn."

"Het 4G-netwerk is vooral belangrijk omdat er op het stuk maan waar wij landen temperatuurschommelingen zijn van driehonderd graden, tussen de min 180 en plus 125 graden Celsius. Als de rovers stilstaan maken ze een schaduw en komt er een temperatuurverschil, dan kunnen ze stuk gaan."

Wat doen de verschillende bedrijven en waarom?

Böhme: "PTScientists is tien jaar geleden al begonnen via een subsidieproject van Google. We merkten al snel dat het aanpakken op de manier zoals overheidsorganisaties dat doen onhaalbaar was. Het kost veel te veel geld, vooral omdat elk onderdeeltje optimaal geschikt wordt gemaakt voor een specifieke missie."

"Dat doen wij dus niet. Wij willen werken met veelzijdige onderdelen. Audi ging als eerste meedoen, omdat ze goed zijn in het maken van voertuigen voor lastig terrein. We wisten ook dat we een goed communicatie- en data-overdrachtsysteem nodig hadden."

Roth: "Toen kwam Vodafone in beeld, vooral met het innovatiedeel. We konden het niet alleen, daarom werken we samen met Nokia. Zij hebben een ultracompact netwerk dat hulpverleners in rampgebieden gebruiken. Dat hebben we nog kleiner gemaakt, nog lichter."

Böhme: "Bij SpaceX hebben we een raket en lancering geboekt. Zij gooien ALINA er op satelliethoogte uit, samen met andere satellieten. Ze kunnen ons verder brengen, maar dat is weer duurder."

Roth (lachend): "Sommige mensen huren een taxi, het team van Robert huurt een raket."

Is het moeilijk om een 4G-netwerk op de maan te maken?

Roth: "Anders vooral. Het systeem is kleiner dan een doos chocola en lichter dan een zak suiker. Het weegt minder dan een kilo. Het verbruikt ook weinig energie. De uitdaging is dat het precies andersom moet dan op aarde. Hier gebruiken mensen, de eindgebruikers, hun data in de downlink. Dat is de informatie die van een satelliet naar beneden gaat, met bijvoorbeeld streamen."

"Op de maan zijn de eindgebruikers de rovers. Die sturen we aan via de downlink, maar zij versturen enorm veel data via de uplink, waarmee de informatie naar ALINA wordt gestuurd. Live video, foto’s."

Kunnen we dan straks live meekijken met de rovers?

Böhme: "Dat is wel de planning. Het moet een groot project worden waar de hele wereld enthousiast van kan worden. We willen laten zien dat commerciële ruimtevaart een toekomst heeft, we willen mensen inspireren. Vroeger was de ruimte veel verder weg. Daarom vind ik dat 4G-netwerk ook zo cool, dat herkennen mensen uit hun eigen leven."

Roth: "We landen op het stuk maan waar Apollo 17 in 1972 is geland. Als alles goed gaat kan iedereen meekijken hoe we bij hun voertuig komen in de Taurus-Littrow vallei."

Hoe lang duurt de missie?

Böhme: "We hopen minstens 11,5 dagen. Dat lijkt een raar getal, maar in de vallei waar we landen hebben we 14 dagen licht, daarna 14 dagen duisternis. De energie komt van zonnepanelen, dus na 11,5 dagen gaat het schemeren."

Roth: "Dan moeten we wachten en dan wordt het spannend. Start het netwerk na twee weken duisternis nog op? Werken de rovers nog? Het is een risico, maar als we geluk hebben werkt het nog."

Gaat dit echt lukken?

Roth, lachend: "Ik weet 120 procent zeker van wel."

Böhme: "We weten het natuurlijk nooit 100 procent zeker. Het is ruimtevaart, er kunnen dingen fout gaan. Maar als we veilig landen is dat voor ons al een enorme doorbraak. Als we dan ook nog de rovers kunnen uitladen zijn we blij, als het netwerk opstart zijn we nog blijer. We werken hard om te zorgen dat alles werkt, maar ieder klein stapje is al een enorme stap. Dit is nog nooit zo gedaan."

Wat kost het?

Böhme: "De lancering zelf is het duurst. We gebruiken een 'flight-proven rocket' van SpaceX. Dat is gewoon een marketingterm voor een raket die al eens is gebruikt. Zo’n lancering kost ongeveer 50 miljoen dollar - maar dat is voor de hele raket. Wij gebruiken de helft van het laadvermogen, de rest is voor satellieten."

"Dat moeten we natuurlijk terugverdienen. We hebben 100 kilo aan payload, laadvermogen, over. Dat wordt verkocht voor 750.000 euro per kilo, dus dat levert zo'n 75 miljoen op. Partijen betalen ons om hun apparatuur naar de maan te brengen."

"Als het goed is wordt de eerste missie dus winstgevend. Dat is ons grote doel ook: overheden kunnen niet zomaar miljarden dollars belastinggeld uitgeven aan ruimtevaart. Als de mensheid de ruimte wil verkennen, moet het het waard zijn om te doen en moet er geld verdiend worden."