In deze wijk kan je gratis wonen in ruil voor je data
In de nog te realiseren woonwijk Living Lab in Helmond, de 'slimste wijk van Nederland', zou je binnenkort goedkoop of zelfs een jaar gratis kunnen wonen. In ruil voor je gegevens.
Nergens ter wereld is je data meer waard dan in Helmond. Het Living Lab, onderdeel van Brainport Smart District, wordt de slimste wijk van Nederland met 1500 woningen waar naar verwachting zo'n 4000 mensen gaan wonen. Het gedrag van die vierduizend aanstaande Brandevoorters moet een constante stroom data opleveren waar algoritmes op kunnen losgaan.
In de 'slimste wijk' sluiten de bewoners een deal met bedrijven die iets willen testen of meten. Ingebouwde sensoren meten hoeveel je slaapt, wat je doet met 'slimme' huishoudelijke apparaten, hoeveel tijd je doorbrengt met social media, of je nog genoeg beweegt. Met digitale data over je leven betaal je de huur. Als bewoners alles beschikbaar stellen kunnen ze zelfs een jaar gratis wonen.
De Helmondse uitwerpselen vormen een rijke bron van medisch inzicht, volgens het 'oeroude principe' dat de drol de gezondheid van de mens weerspiegelt. Je bed- en wc-gedrag wordt niet persoonlijk gemaakt, maar als ruwe data naar een computer gestuurd.
Verdienen aan je data
Op straat wordt de informatie verzameld door 'sensorhotels'. Dat zijn dozen die zijn bevestigd aan een lantaarnpaal die sensoren bevatten om lawaai, beweging of luchtvervuiling te registreren. Ook volgt een sensor mobiele telefoons en leest hun interne gegevens. Deze data moet de wijk efficiënter en veiliger maken. Sensoren registreren bijvoorbeeld of de wandelpaden worden gebruikt zoals ze zijn ontworpen, en ze schakelen straatverlichting alleen aan als er iemand in de buurt is.
Zelfrijdende auto's kunnen makkelijker hun weg vinden en files ontwijken. Maar de data moet natuurlijk ook tot inkomsten leiden, net zoals Facebook gratis is in ruil voor je gegevens. Het verschil is dat hier de bewoners meeprofiteren.
"Big data is big business. Maar wat als de gewone man zelf direct zou profiteren van data?" is de vraag die UN Sense, het bureau achter het Living Lab stelt. De dochter van het wereldberoemde architectenbureau UN Studio van Ben van Berkel (bekend van de Erasmusbrug, Station Arnhem en theater Agora in Lelystad), stelt als ontwerpprincipe van de wijk dat alle inkomsten uit de data voor de mensen zijn die ze produceren. "Data zijn currency", zegt Ben van Berkel. "Je kunt er iets mee kopen." "Data zijn arbeid", corrigeert zijn medewerker. "We praten liever niet over geld, maar over arbeid. En je arbeid is geld waard."
Stadsproject Google
In Toronto, Canada, is een vergelijkbaar project gestart door Sidewalk Labs, een dochter van Alphabet (het moederbedrijf van Google). Daar worden naast lantaarnpalen ook de prullenbakken uitgerust met sensoren. Maar het project lijkt vast te lopen in discussie over privacy en eigendomsrechten op de data. Dat er hobbels op de weg zijn, is logisch. Dit project bevindt zich op het snijvlak van wat kan, en wat wenselijk is. Het is een zoektocht naar de toekomst.
Brainport Smart District from UNStudio on Vimeo.