Luchtvaartpolitie: drones slokken veel tijd op

De luchtvaartpolitie heeft zijn handen vol aan consumenten met drones, terwijl commerciële dronevliegers klagen over verstikkende regels.

"Drie jaar geleden was er nog helemaal geen regelgeving", zegt Thomas de Vrij, mede-eigenaar van BadBirds, waarmee hij sinds 2014 drone-opnames maakt in opdracht. "Er was toen nog zo veel mogelijk. Maar inmiddels is de lol er wel een beetje af."

Sinds een halfjaar doen hij en zijn inmiddels acht collega's er alles aan om niet meer illegaal te vliegen. Ze besteden veel tijd aan vooronderzoek en moeten per locatie bepalen of ze wel of niet de lucht in kunnen. En dat is lastig. Wie de no-fly zone kaart opent van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, ziet dat grote stukken van Nederland bedekt zijn met rode vlakken. Van IJmuiden tot aan het IJsselmeer mag bijvoorbeeld helemaal niet gevlogen worden. De reden? Schiphol.

Een jaar geleden kwamen daar al een aantal keer vliegtuigen in gevaar. "Na een melding van een drone bij de landingsbaan, moesten piloten rondjes blijven cirkelen rond Schiphol", zegt Paul Verlaan, van de luchtvaartpolitie. "Het is echt een toenemend probleem. Het slokt veel van onze tijd op."

Vliegtuigmotoren

Drones staan hoog op de prioriteitenlijst van Verlaan en zijn collega's. "Zodra we een melding krijgen, rukken we uit. Zo'n drone is gewoon niet hetzelfde als een gans. Er zitten keiharde onderdelen in zoals motoren en battery-packs die je echt niet in een vliegtuigmotor wil hebben."

Ook boven steden, dichtbij legerbases of in de buurt van kerncentrales mag niet worden gevlogen. "Alles wat een beetje leuk is mag niet. Je kunt alleen nog maar op uitgestrekte vlaktes filmen. De regels zijn absurd", vindt De Vrij.

Sinds een halfjaar zijn er nieuwe regels voor verschillende type dronevliegers. Hobby-vliegers moeten zich houden aan een aantal basisafspraken zoals niet hoger dan vijftig meter vliegen en alleen bij daglicht. Verder mag de drone niet te zwaar zijn, moet er altijd iemand meekijken en moeten vliegers zich houden aan de speciale zones.

Zware regelgeving

Beroepsmatige vliegers moeten aan veel meer eisen voldoen. "Als je echt commercieel gaat, moet je een luchtvaartbedrijf worden. Met brevet en vergunning", zegt een woordvoerder van de politie. "Als je professioneel bent verwachten we gewoon meer."

Bij De Vrij en zijn compagnons leidt dat tot veel frustratie. "Wij zijn al een halfjaar bezig met onze vergunning voor een drone van maximaal 150 kilo. Dat kost ons 10.000 euro maar levert bijna geen extra voordelen op", zegt De Vrij. "Het is raar dat wij als professionals worden onderworpen aan zo veel regels terwijl onervaren hobby-vliegers kosteloos een hoop mogen."

Een goedkopere vergunning voor professionals – 'ROC-light' – leek even uitkomst te bieden. "Het is een stuk goedkoper maar je kunt er uiteindelijk te weinig mee", zegt Wiebe de Jager, professioneel dronevlieger en oprichter van Dronewatch. "Als je echt aan de slag wil heb je toch dat dure brevet nodig."

'Levensgevaarlijk'

Strenge regulering is onvermijdelijk, vindt Verlaan van de luchtvaartpolitie. "We kunnen niet toelaten dat mensen boven mensenmassa's gaan vliegen. Als een batterij uitvalt, is dat levensgevaarlijk." En daar zit wel wat in, vindt ook De Vrij. "Op dit moment is er nog een probleem met batterydrops, waardoor drones soms uitvallen terwijl de batterij aangeeft dat er nog 20 procent is. Vliegen met minder dan 30 procent batterij is onverantwoord."

Maar de echte mensenmassa's in steden heeft De Vrij al opgegeven: "Ontheffingen regelen kost te veel tijd en te veel geld." In plaats daarvan is hij uitgeweken naar plekken als Singapore, Miami, Bali, Italië en Afrikaanse landen, waar nog veel mogelijk is. "Ook hier steken we vooraf veel tijd in research, maar dat blijkt het voorlopig nog waard te zijn." Daarnaast is dat uitzoekwerk noodzakelijk: "Een vriend van ons is in Marokko opgepakt en nu zijn drone kwijt."

Onzichtbare muur

De belangrijkste commerciële dronebouwer DJI werkt inmiddels welwillend mee met de overheid en zorgt ervoor dat de no-fly zones in de software-updates worden meegenomen. "Als je richting Schiphol vliegt, stuit je nu plots op een onzichtbare muur en landt je drone vanzelf", zegt De Vrij. Een goede ontwikkeling, vindt hij: "Het houdt de idioten die niet weten waar ze mee bezig zijn tegen. Maar mensen die echt kwaad willen kunnen het natuurlijk makkelijk omzeilen met een stukje aluminiumfolie."

Eén probleem lijkt daarmee in ieder geval opgelost: de achteloze hobby-vlieger. "Een groot deel van de mensen die wij hier langs krijgen voor een proces-verbaal zijn stomverbaasd. Ze kennen de regels niet", zegt Verlaan. "Anderen zien het als door rood licht rijden. Als is dit natuurlijk veel gevaarlijker omdat als er iets mis gaat met drones het meteen goed mis is."

Mark Rutte

Voorlopig komen mensen die gepakt worden nog redelijk goed weg. Soms worden er boetes uitgedeeld en vaak volstaat een waarschuwing. "Als we ze kunnen pakken natuurlijk", zegt een woordvoerder van de politie. Tussen het melden van een drone en de verdachte gaan zoeken zit vaak net te veel tijd, de drone is bij aankomst vaak al lang gevlogen.

De Vrij en zijn collega's hopen dat de overheid snel met dronevliegers in gesprek gaat om voor de 'echte vliegers' weer wat ruimte te creëren.