© Patricia Klein, MPIA
Een artistieke voorstelling van de planeet WASP-121 b
Planeet ontdekt waar het mogelijk 'vloeibare edelstenen' regent
Op de exoplaneet WASP-121b is het mogelijk dat de wolken uit metalen bestaan. Ook regent het er korund, waaruit saffieren en robijnen bestaan.
Dat blijkt uit een onderzoek door twaalf astronomen dat is gepubliceerd in Nature Astronomy.
WASP-121b is wat wetenschappers een 'hete Jupiter' noemen, een klasse gasreuzen die op Jupiter lijken maar zich heel dicht bij hun ster bevinden. De planeet bevindt zich zo dicht bij haar ster dat het maar 30 uur duurt om een omwenteling te maken. Door die korte afstand lopen temperaturen aan de dagkant op tot zo’n 3000 graden Celsius.
Door de zeer korte afstand kent WASP-121b bovendien een synchrone rotatie, wat wil zeggen dat dezelfde kant altijd richting de ster gericht staat. Dat zorgt ervoor dat de kant die naar de zon gericht staat een stuk heter is dan de nachtkant. Door dat enorme temperatuurverschil ontstaan er op de planeet een heleboel vreemde weerfenomenen.
Metalen wolken
Omdat de dagkant permanent richting de zon staat gekeerd, is het daar zo heet dat zelfs metalen als ijzer en chroom verdampen. Waterdamp overleeft de temperaturen niet en wordt opgebroken in waterstof- en zuurstofatomen.
Zodra die atomen weer aan de nachtkant terechtkomen combineren ze opnieuw tot water. Het is daar echter nog altijd te heet om waterwolken te vormen. Maar dat betekent niet dat er geen wolken zijn op de planeet. Uit de nieuwe studie blijkt nu dat de metalen in de atmosfeer aan de nachtzijde zouden kunnen condenseren tot metalen wolken.
De meest opvallende ontdekking die de wetenschappers deden was dat de atmosfeer geen aluminium en titanium bevat. Volgens de auteurs van de studie is een mogelijke verklaring daarvoor dat die stoffen aan de nachtzijde condenseren tot korund, waaruit saffieren en robijnen bestaan. Dat betekent dat het op de planeet vloeibare edelstenen zou kunnen regenen.
Binnenkort meer informatie
De wetenschappers gebruikten informatie die werd verkregen door de Hubble-ruimtetelescoop. Daarbij keken de wetenschappers gedurende twee volledige omlopen (60 uur) naar de planeet. Om te meten welke stoffen er zich in de atmosfeer bevonden, vergeleken zij veranderingen in het lichtspectrum dat door de planeet werd afgegeven.
Er valt echter nog veel te leren over de planeet, menen de wetenschappers. Om die reden willen zij WASP-121b graag nog eens bekijken met de James Webb, de nieuwe ruimtetelescoop die de Hubble opvolgt. Volgens hoofdauteur Thomas Mikal-Evans wilt het team dat binnen het eerste jaar na de ingebruikname van de James Webb doen.
Opvolger van Hubble
De James Webb-ruimtelescoop werd op kerstdag vorig jaar gelanceerd en heeft intussen zo’n 1,6 miljoen kilometer afgelegd. Nu de telescoop op zijn eindbestemming is aangekomen is het zes maanden durende afstellingsproces begonnen. Zodra dat proces begin deze zomer tot zijn einde is gekomen, kan de telescoop volledig in werking treden.
Hoewel wetenschappers als Mikal-Evans de telescoop kunnen gebruiken voor de observatie van planeten en sterren heeft deze een andere hoofdmissie. Het doel van de James Webb is om te achterhalen hoe het universum eruitzag toen het nog heel jong was. Daarbij zal het 13,7 miljard jaar in het verleden kijken.