TomTom HD Traffic: de zwarte zaterdag test
Als je van tevoren weet dat je in de file zal staan, kan TomTom HD traffic je dan ook redden?
Op zwarte zaterdag heeft praktisch heel Europa tegelijk vakantie. In Frankrijk stond in 2009 maar liefst 870 kilometer file, dit jaar lag de piek rond 750 km. Bottlenecks zijn in Frankrijk traditioneel de routes van Parijs richting Spanje en van Lyon naar het Zuiden. Maar ook in Zwitserland tussen Basel en Milaan en in Italië richting de Adriatische kust kun je regelmatig uit je auto stappen om een praatje met je medeweggebruikers te maken.
Dit jaar moest ik ook onderweg met zwarte zaterdag. Ik begreep mensen nooit die juist op die dag gingen rijden, maar met huisjes die alleen van zaterdag tot zaterdag verhuurd worden, heb je soms niet heel veel keus. Ik nam de beslissing om op de vrijdag voor zwarte zaterdag in ieder geval de meeste kilometers te maken (Spa, België > Alessandria, Italië) en vervolgens op zwarte zaterdag de laatste 300 te doen (Alessandria > Pisa).
In de auto die we rijden is ingebouwde navigatie aanwezig met het TMC-systeem. Dat is op zich ook in staat om file- informatie weer te geven. Maar mijn ervaring met TMC gebaseerde systemen is dat soms de file al weer opgelost is als jij gewaarschuwd wordt dat je vertraging zult hebben of dat je een file inrijdt die er volgens het systeem niet zou staan. TMC werkt ook niet voor alle wegen. In de meeste gevallen is er alleen informatie over de hoofdwegen. Met de komst van Premium TMC in meer landen kan dat probleem overigens grotendeels ondervangen worden, maar zo ver is het nog niet.
Met zoveel mitsen en maren bij het TMC-systeem, besloot ik toch maar ouderwets een navigatiesysteem op mijn voorruit te plakken. Een TomTom met HD traffic. Niet het nieuwste van het nieuwste, maar zwarte zaterdag leek me een ultieme test.
TMC krijgt zijn informatie via het RDS radiosignaal, terwijl HD traffic een eigen verbinding heeft met TomTom. De informatie voor HD traffic wordt verzameld door het uitrekenen van de snelheid van mobiele telefoons. Omdat deze zich constant tussen verschillende antennes bevinden, is hun snelheid te berekenen. Gaan er een heleboel mobieltjes opeens nog maar 10km/u op een bepaalde weg, dan is er vertraging. Hoe meer mensen op de weg, hoe beter het werkt, ook voor B-weggetjes. Daarnaast wordt TMC elke 15 minuten van nieuwe data voorzien, terwijl HD traffic elke 2 minuten ververst wordt.
In theorie zou HD traffic dus de vloer aan moeten vegen met een TMC gebaseerd systeem. Maar hoe verliep het in praktijk? Zoals te verwachten, was ook de vrijdag voor zwarte zaterdag druk. De meest logische route naar Alessandria is door de Gotthardtunel in Zwitserland. Commiteer je je eenmaal aan die route, dan zijn er weinig alternatieven. Toen wij in alle vroegte vertrokken uit Spa vertelde de TomTom dat we 11 minuten vertraging zouden hebben. Dat zegt natuurlijk niet zoveel, want ook TomTom kan niet voorspellen dat over 3 uur een vrachtwagen een ongeluk veroorzaakt. Maar hij weet wel, waar bijvoorbeeld wegwerkzaamheden zijn.
De grens over bij Duitsland werden we gewaarschuwd voor de nodige wegwerkzaamheden, waar we langzamer moesten rijden, maar verder was het opvallend rustig op de weg. In Frankrijk waarschuwde het systeem ons dat we een file van 12 minuten in zouden rijden en of we een alternatieve route wilden nemen, die 8 minuten korter was. Uiteraard. Voor de staart van de file eraf en na een omweg door een dorpje voor de file aan weer de snelweg op. TMC had de file ook gezien, maar of omleiden sneller zou zijn, kon ik nergens uit opmaken.
Nadat we de grens met Zwitserland overgestoken waren en bij een Raststätte een hapje gegeten hadden, vertelden beide systemen ons dat de Gotthardtunnel afgesloten was. Waarom precies konden ze ons niet vertellen. Het alternatief is dan de Gotthardpas. Dat kost je 45 minuten extra is mij verteld, maar dan heb je wel een magnifiek uitzicht als je boven bent. Dat kun je van die tunnel niet zeggen.
De matrixborden boven de snelweg raadden ons aan om via Zürich om te rijden. Dat leek mij wat heftig. Achteraf gezien is het inderdaad 110 kilometer omrijden. Dus ik luisterde trouw naar de TomTom, hield de A2 aan en denderde op mijn doem af. Voor de staart van de file werd ik naar een afslag geleid. Racefietsers inhalend kronkelde ik naast en onder de snelweg vol stilstaande auto's. Een bijzonder aangenaam gevoel. Ik werd echter niet de pas overgestuurd, maar mocht verderop weer invoegen en aansluiten bij de rij voor de Gotthardtunnel. 25 minuten wachten en ik mocht de tunnel in. Vervolgens konden we probleemloos door naar Alessandria.
Op zwarte zaterdag zelf vertrokken we pas iets na 9 uur. Mijn idee was dat de meeste files bij de grote meren zouden zijn en van Milaan naar het oosten. Wij zouden daar al onder zitten was mijn hoop. Alleen rond Genua zou het wel eens druk kunnen worden. Na het eerste uur gaf de TomTom een melding: 22 minuten file. Die melding liep steeds verder op tot 41 minuten. De TMC van het ingebouwde navigatiesysteem gaf niets door. Na een beetje gefriemel in de settings bleek dat hij geen TMC ontvangst had hier... Na wat handmatig klooien vond hij soms wel, soms geen signaal, maar de file bleef hij stelselmatig ontkennen.
Bij La Spezia zouden we de vertraging tegenkomen. Erop vertrouwend dat we nog steeds op de snelste route zaten reed ik door. Om na enige tijd achteraan aan te sluiten in de file. 41 minuten vertraging, waarbij we af en toe helemaal stil stonden en soms heel even 90 konden rijden. Files zijn wonderlijke fenomenen. Met nog 15 minuten te gaan dacht ik slimmer te zijn dan de TomTom. Liever wat langer gewoon doorrijden, dan nog 15 minuten in de file was mijn idee. Ik draaide de snelweg af, om op de B-weg ernaast achteraan te sluiten bij een rij mensen met hetzelfde idee. Oeps. 180º om en weer in de file op de snelweg. Na 5 minuten was die over en reden we probleemloos verder naar Pisa.
Conclusie: TomTom HD Traffic kan je logischerwijs niet uit elke file houden. Wat hij wel kan doen is ervoor zorgen dat je de snelste mogelijke route hebt op het moment dat jij op de weg zit. Na mijn ervaringen tijdens deze 1200 kilometer in topdrukte, durf ik prima te luisteren naar wat de TomTom mij aanraadt. Bovendien is het hebben van de juiste informatie de helft van het werk. In de file staan zonder te weten of het nog 5 minuten gaat duren of 2 uur is aanzienlijk onaangenamer dan dat je precies weet waar je aan toe bent. Trek je het niet meer na een uur file, dan ga je koffie drinken in een dorpje langs de snelweg en houd je op de TomTom in de gaten wat er met de file gebeurt.
Dat is ook het voornaamste punt van kritiek op het systeem. Die mobieltjes geven alleen door hoe snel ze bewegen, niet waarom de file ontstaan is. In de meeste gevallen heb je dan ook geen idee of je een aanrijdinkje voor je hebt, een afslag die de boel vertraagt of de apocalyps die begonnen is. Een groter scherm met meer informatie (zonder dat je menu's in hoeft) zou een fijne toevoeging zijn.
Daarnaast is de prijsstelling altijd een punt van kritiek geweest. Vroeger kostte HD traffic 8 euro per maand. Nu heb je voor 50 euro een jaarabonnement. Persoonlijk ben ik geen liefhebber van abonnementen op diensten, zeker niet als ik ze slechts een paar keer per jaar gebruikt. Een vakantieabonnement zou ideaal zijn. In de iPhone-applicatie is het overigens mogelijk om een dagabonnement te nemen. Maar voor gebruik in het buitenland zul je dan wel je roamingkosten moeten betalen.