Super Like! Liefde na de eerste swipe, kan dat?

Nu de helft van de Nederlanders onder de 35 jaar via een datingapp op zoek is of is geweest naar een date, een nieuwe liefde, een nieuwe bedgenoot of gewoon aandacht, mag met Valentijn de vraag weleens worden gesteld: levert al dat swipen nog een beetje echte liefde op? Voor redacteur Eveline Domevscek was het toevalligerwijs meteen raak. Of was dat helemaal niet zo toevallig?

Ben je al jaren op zoek naar de liefde en heb je al twintig keer de datingapps Tinder, Happn, Grindr, The Inner Circle, OKCupid of Bumble gefrustreerd van je telefoon gesmeten om ze vervolgens na een paar weken te installeren? Lees dan de eerste alinea’s vooral niet. Ik zou mezelf ook haten als ik dit las. (Of juist wél: er is namelijk nog hoop.)

Oktober 2016. "Waarom ga je gewoon niet op Tinder? Dat moeilijke gedoe met The Inner Circle. Hoelang zit je daar je nu al op? Een maand? En je hebt nog géén date gehad? Tinder is veel leuker, laagdrempeliger, gewoon een beetje mannen kijken op een verloren momentje. Doe het nou, hup." Ik zit met een vriendin op vrijdagavond in de kroeg en zij weet heel goed wat ik met mijn 34-jarige vrijgezelle zelf aan moest: op Tinder. Geen gelul meer.

Ik was op dat moment dik twee jaar vrijgezel en was mijn dates zo’n beetje overal tegengekomen: in de kroeg, op het werk, op mijn verjaardag, op een surfplank en op een gezellig gayfestijn. Allemaal memorabele ervaringen die een avond tot maanden hebben geduurd, maar echte (ware) liefde zat er niet tussen. Tijd voor een beetje online actie, vond mijn omgeving.

Dus mak schaap als ik kan zijn, maak ik de daarop volgende zondag een Tinder-profiel aan. Drie van mijn allerbeste foto’s waarop ik 1) iets langer lijk dan een smurf 2) lekker sociaal aan het doen ben en 3) goed bereisd overkom. Want ja, het laatste wat ik wil is overkomen als een asociale keldernerd die nauwelijks zonlicht ziet. Nog even een semi-nonchalant verhaaltje erbij en klaar is Klara.

Zondagavond in de bioscoop – met vriendinnen – laat ik mijn nieuwe app volledig links liggen. Aan het eind van de avond in bed toch maar eens kijken wie ik zoal tegenkom. Swipe, swipe, swipe: eng. Stom. Lelijk. Hmm. Leuk (is ‘leuk’ genoeg om naar rechts te swipen?). Brrr. Zooo zeg! Aardig. Hé, een match! Met een veel te gespierde kerel die op een olieplatform werkt. Oké, genoeg actie voor die dag. Morgen weer verder.

Maandag: één dag op Tinder. Van mijn woonplaats Utrecht naar mijn werk op het Mediapark is het 22 minuten met de trein. Precies genoeg tijd om de app weer even te openen. Ik merk dat ik toch ietwat gegeneerd om me heen kijk of mijn medepassagiers niet kunnen zien wat ik aan het doen ben. Nee. De kust is veilig. Swipe, swipe, swipe. Met mijn vinger maak ik een beweging van beneden naar boven op het scherm, want ik wil wat meer lezen over deze meneer. Maar dát gebeurt niet. Ineens vult mijn schermpje zich met een grote, blauwe ster met de niet mis te verstane woorden 'SUPER LIKE'.

Ho wacht. Ik krijg het warm. Dit was niet de bedoeling. Hoe maak ik dit ongedaan? Ik weet niet wie ik heb geliket, laat staan wat de betekenis is van een 'super like'. Mijn wangen gloeien. Dat wordt nog een tandje erger als ik een berichtje in beeld krijg: "Krijg ik van jou nou een super like?" Shit. In mijn hoofd vervloek ik de vriendin die me op het onzinnige idee van Tinder heeft gebracht. Ondertussen bekijk ik de foto’s van mijn 'super like'. Hmm, dat ziet er eigenlijk helemaal niet slecht uit. Wel wat jong. En 'gestudeerd in Groningen', daar woont hij toch niet nog steeds? Ik stuur terug: "Hey! Ja, ik durf het bijna niet te zeggen maar die 'super like' ging een klein beetje per ongeluk. Ik zit sinds gisteren op Tinder en zit het nog te ontdekken." Om er nog wel aan toe te voegen: "Maar je hebt wel een dikke like verdiend hoor."

Station Hilversum Mediapark. Oververhit stap ik uit de trein. Tijd om te werken en bij te komen van dit virtuele geflirt op de veel te vroege maandagochtend. Eenmaal ’s avonds thuis zie ik dat 'super like' nog even is doorgegaan met het sturen van berichtjes. Hij blijkt in de buurt te wonen, geen spelfouten te maken en behoorlijk vaak gevat uit de hoek te komen. Na een avond heen en weer berichten, zetten we al 'de volgende stap': we wisselen nummers uit en kletsen verder via WhatsApp.

Ondertussen krijg ik een bericht van mijn match van gisteren, de gespierde driller van het olieplatform. Waarom ik zo stil ben, wil hij weten. En daarbij de mededeling dat hij 'lekker aan het gamen' is. Geen zin in, merk ik. Als ‘super like’ vervolgens vraagt of ik zin heb in een drankje ergens volgende week, merk ik dat ik daar wél zin in heb. Wel wat snel, denk ik, maar ach, waarom ben ik anders aan Tinder begonnen?

Wat zegt de wetenschap?

"Uit mijn onderzoek blijkt dat 55 procent van de mensen op Tinder ook echt afspreekt. Daarvan vond 27 procent een relatie", zegt Elisabeth Timmermans, een Belgische Communicatiewetenschapper aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, die onder meer onderzoek doet naar datingapps en het boek 'Liefde in tijden van Tinder' publiceerde. "Maar of deze dates een kort- of langdurig vervolg hebben gekregen, dat weten we nog niet. Dat moeten we nog onderzoeken."

Timmermans begon haar onderzoek naar Tinder een aantal jaren geleden uit fascinatie voor de algemene gedachte over Tinder dat het meer een 'hookup-app' dan een dating-app was. "Ik begon me hierdoor onder meer af te vragen of we daadwerkelijk meer seks hebben door dit soort apps", zegt Timmermans. Om het antwoord op deze vraag te krijgen, ging ze op zoek naar de motieven van mensen om deze app te gebruiken.

En wat blijkt? Hét motief om Tinder op je telefoon te installeren, luidt: 'amusement'.  Niks 'liefde', laat staan de zoektocht naar 'de ware liefde'. Gewoon ordinair tijdverdrijf. "Nee, de meerderheid is niet heel serieus op zoek", concludeert Timmermans. Aangezien het tweede motief 'nieuwsgierig' en het derde 'sociaal' luiden. Maar het motief 'liefde', dat een vierde plaats scoort, staat dan wél weer veel hoger dan 'casual seks', dat onderaan bungelt op plek 11.

Uiteindelijk spreekt iets meer dan de helft af na het hebben van een match op Tinder, weet de communicatiewetenschapper. Van die mensen houdt 30 procent er in ieder geval casual seks aan over. "Uit onze studie blijkt dat als je Tinder gebruikt je kans om casual seks te hebben groter is dan om een relatie te vinden."

Haat-liefde-verhouding

Maar als er dan een relatie voorkomt uit een datingapp, dan blijken de geliefden zelfs tevredener over hun relatie dan partners die elkaar offline hebben leren kennen. Los van deze gelukkigen hebben inmiddels velen 'een haat-liefde-verhouding met datingapps ontwikkeld'. Timmermans: "Die komt voor een groot deel voort uit de wisselende motieven van de gebruikers. Zo wordt de app in New York en Londen vooral gezien als sociale netwerk-app. Daarom gebruiken ook mensen die al een partner hebben de app, tot grote frustratie van mensen die wel op zoek zijn naar een relatie. Of  - ook een bron van frustratie - de groep mensen die het alleen maar voor een 'ego boost' doet en zoveel mogelijk matches wil scoren maar vervolgens nooit wil afspreken."

Waarom blijven we Tinder dan toch gebruiken, ook voor het vinden van liefde? Omdat de meeste mensen, net als ondergetekende, met lage verwachtingen aan Tinder beginnen, weet Timmermans. "Vervolgens heb je vaak een eerste positieve ervaring met mooie ontmoetingen en wellicht een relatie. Als die vervolgens sneuvelt en een reeks negatieve ervaringen volgen, verdwijnt meestal ook de app van de telefoon." Om vervolgens weer te worden geïnstalleerd als je succesverhalen van vrienden hoort. "En zo kunnen er jaren voorbijgaan waarin de app weer komt en weer gaat."

Eindeloos blijven swipen dus. Zou de onderzoeker, die op dit om moment bezig is met vervolgonderzoek naar datingapps, Tinder eigenlijk zelf aanraden aan vrijgezellen? Aarzelend: "Ja, toch wel." "Het voordeel is dat je een enorme poule aan potentiële dates krijgt aangereikt. Maar zoek dan wel een app die bij je past, er zijn er inmiddels zoveel dat je daarin ook kieskeurig kunt zijn." Houd je erg van het live-spektakel van het 'spel der verleiding' en het veroveren van iemand die jou wel/niet aantrekkelijk vindt of die wel/niet vrijgezel is, dan moet je vooral niet gaan swipen, tipt Timmermans. En ook niet als je niet houdt van het sturen van (veel) berichtjes, want daar moet je wel een beetje lol in hebben.

"En weet ook: er zijn heel veel andere manieren om een leuk iemand tegen het lijf te lopen. Steeds meer zelfs", aldus Timmermans. "Er is nu ook een tegenbeweging met juist veel meer offline initiatieven zoals single weekendjes weg of speeddaten. Er is heel veel keus. Maar goed, uit onderzoek weten we ook: hoe meer keuze er is, hoe moeilijker het wordt." 

En zo liep het af

Hoe het afliep tussen mij en 'super like'? Nou, het is nog steeds niet afgelopen. De eerste date begon als een vroege lunch in Utrecht, ging door in een borrel in de middag en eindigde met een diner voor twee in de stad. Na een aantal uur aan een stuk door kletsen en zijn derde ongepaste grap gingen mijn verwachtingen – die toch echt vrijwel nul waren – naar een zeer verwarrend torenhoog niveau. Die nacht kon ik niet slapen. Het zal toch niet dat er meer zit in 'super like' dan één date? Je raadt het al: jazeker wel. Inmiddels zijn we 3,5 jaar, honderden dates en een baby in de buik verder. Super leuk. 

De dertien Tinder-motieven

1. Amusement
2. Nieuwsgierig
3. Sociaal
4. Liefde
5. Ego boost
6. Afleiding
7. Leren flirten
8. Holebi
9. Groepsdruk
10. Reizen
11. Casual seks
12. Vergeet ex
13. Cool

Uit: Liefde in tijden van Tinder

Tinder is …

• opgericht in de VS in 2012
• in principe gratis
• niet gratis als je 'Tinder Plus' gebruikt, maar dan kun je wel vijf (in plaats van twee) 'Super Likes' per dag uitdelen
• ook niet gratis voor de gebruikers van 'Tinder Gold', maar dan kun je naast vijf keer super liken ook zien wie jou allemaal heeft geliket. (Goed voor degenen met 'ego boost' als motief)
• wekelijks goed voor – naar eigen zeggen – een miljoen stelletjes die op date gaan
• nu onderwerp van een privacy-onderzoek van de Ierse toezichthouder Irish Data Protection Commission of moederbedrijf Match wel transparant genoeg is over de verwerking van gegevens