Uitlegparty: Muziek in de cloud

Apple's iTunes Match kost minder tijd dan het vullen van Google's en Amazons muziekkluizen. Maar zo makkelijk als Spotify is 't niet.

Na jaren van onderhandelingen met de Amerikaanse muziekindustrie kon Steve Jobs vorige maand de muziekfuncties binnen Apple's nieuwe clouddienst iCloud presenteren. Maar de langverwachte streamingdienst in iTunes komt er nog niet. In plaats daarvan slaat iTunes in de iCloud de eigen muziekcollectie op, waarna de liedjes automatisch op maximaal 10 verschillende iOS-apparaten, of computers met iTunes, zijn te downloaden. Het automatisch downloaden van reeds aangeschafte liedjes in de iTunes Store is gratis in iCloud.

Wie ook muziekbestanden, bijvoorbeeld gedownload uit illegale bron, wil gebruiken met iCloud kan een abonnement nemen op het nieuwe iTunes Match. Daarmee kan iTunes automatisch liedjes herkennen, zonder dat de hele bestanden worden geüpload naar de Apple-servers. Dat scheelt veel tijd. Op basis van korte fragmenten van de bestanden checkt iTunes Match om welke liedjes het gaat en matcht ze met die liedjes in de database van de iTunes Store. Apple gebruikt hiervoor de MusicID-technologie van Gracenote, dat al langer wordt ingezet voor automatisch vinden van albumcovers binnen iTunes. Maar MusicID zal ook niet altijd alles herkennen. Apple's catalogus is wel de grootste ter wereld met ruim 18 miljoen tracks. Als iTunes Match liedjes of albums niet herkent, zijn ze alsnog in zijn geheel naar de Apple-servers te uploaden.

Het maximum aantal liedjes in iTunes Match is 25 duizend. De dienst kost 25 dollar per jaar. Gebruikers moeten zelf op hun apparaat aangeven welke albums en songs ze willen downloaden. Gedoe met een kabeltje naar een computer met iTunes en het tijdrovende synchronisatieproces is niet langer nodig. Dat is het grootste voordeel van iTunes Match. Ook mooi is dat alle muziek beschikbaar is in 256-kbps kwaliteit, ook als het originele bestand een lagere audiokwaliteit had.

Dat klinkt als een handige dienst voor bezitters van iPhones en iPads. Maar vanaf dit najaar is iTunes Match in eerste instantie alleen beschikbaar in de VS. Volgend jaar zou het Verenigd Koninkrijk volgen. Apple moet per land afspraken over de rechtenvergoedingen maken en gezien het feit dat Apple ook nog altijd geen films en tv- programma's verhuurt via iTunes in Nederland kan het nog lang duren voordat ook iTunes Match hier zijn intrede doet. Wellicht is iTunes Match toch toegankelijk via de gebruikelijke trucjes als VPN-verbindingen en registratie met Amerikaanse adressen en iTunes-codes.

Muziekkluizen Amazon en Google
Apple's concurrenten Amazon en Google zijn al eerder gestart met hun online muziekluisjes. Amazon biedt wereldwijd zijn Cloud Player aan en Google test in de VS zijn Music Beta by Google, die later waarschijnlijk gewoon Google Music zal gaan heten. In tegenstelling tot Apple laten Amazon en Google gebruikers wel de hele bestanden eerst uploaden naar hun servers. Dat is een tijdrovend proces voor wie tientallen GB's aan muziek heeft verzameld in de loop der jaren. Bovendien is het juridisch nog omstreden of Google en Amazon verplicht zijn royalty's te betalen aan de muziekindustrie.

Beide bedrijven zijn de diensten gestart zonder toestemming van de labels, maar komen waarschijnlijk later wel tot schikkingen. Dat kan vooral gevolgen hebben voor de tarieven. Het gebruik van de diensten zelf is vooralsnog niet illegaal: het is niets anders dan het huren van webruimte voor het stallen van bestanden, die vervolgens zijn te streamen.

Amazon Cloud Player
Amazons aanbod is 5 GB gratis webruimte in zijn Cloud Drive voor muziekbestanden (mp3 en m4a). Extra ruimte is te koop voor 20 dollar per jaar voor 20 GB, 50 dollar per jaar voor 50 GB, 100 dollar per jaar voor 1000 GB, enzovoort. Maar er is een mooi tijdelijk aanbod met onbeperkte muziekopslag, waarover later meer.

Muziekbestanden zijn bij Amazon af te spelen via de Cloud Player op het web, of een Android-app die in Nederland nog niet beschikbaar is. De Cloud Player heeft sinds kort ook een aangepaste interface voor de iPad, waarbij muziek blijft spelen door de multitaskingfunctie in iOS. Alleen wil de muziek om de paar nummers nog wel eens stoppen. Dat is misschien een bug die Amazon nog moet fixen. De webinterface van de Cloud Player is simpel: afspelen, shuffelen en herhalen. Playlists zijn makkelijk aan te maken door nummers aan te vinken en op de knop Add to Playlist te drukken. Geselecteerde liedjes zijn ook met een druk op de knop te downloaden.

Het uploaden gaat via een Adobe Air-applicatie, waarbij de gebruiker directories kan scannen op muziek. Het uploaden kost nogal wat tijd. Het overzetten van 44 GB aan muziek schat Amazon op zo'n 60 uur. Nummers die al zijn geüpload zijn wel meteen beschikbaar, maar het vraagt dus even geduld voordat je hele muziekcollectie in Amazons cloud staat. De uploadapplicatie heeft een aantal limieten: muziekbestanden met DRM of groter dan 100 MB of met alleen gesproken woord worden geblokkeerd. Maar dat is in de praktijk niet zo'n probleem.

Tijdelijk heeft Amazon een zeer aantrekkelijk aanbod: wie extra ruimte in de Amazon Cloud Drive koopt - vanaf 20 dollar per jaar - krijgt er onbeperkte opslagruimte voor muziekbestanden bij. Zelfs wie honderden GB's aan muziek wil backuppen kan dat dus voor 14 euro per jaar doen. Ondergetekende ondervond dat het aanbod alleen werkt als het leveradres Amerikaans is. Je kunt daar een willekeurig Amerikaans adres invullen en het werkt: Cloud Player meldt nu 'u heeft onbeperkte ruimte voor muziek'.

Meetesten met Google Music
Music Beta By Google ging half mei van start. Alleen bezoekers vanaf een Amerikaans ip-adres kunnen zich aanmelden voor een uitnodiging. Via open proxyservers of vpn-diensten is dat wel te regelen. Vervolgens duurt het enkele weken voordat er het langverwachte mailtje van Google komt. Maar daarna checkt Google de locatie van de gebruiker niet meer, zodat Google Music hier vanuit Nederland bij ondergetekende al weken prima werkt.

Net als Amazon laat ook Google gebruikers muziekbestanden uploaden naar zijn servers. Dat gaat met een klein programmaatje, de Music Manager, die op Windows en Mac werkt. Ironisch genoeg kan uploaden nog niet op de Chromebooks met Google's Chrome OS, omdat die geen software kan draaien. Uploaden via het web biedt Google nog niet aan. Het is mogelijk meerdere folders op te geven waarna Music Manager zijn uploadwerk op de achtergrond doet. Ook als er nieuwe mp3'tjes bij komen in de ingestelde folders, dan staan ze binnen minuten in de Google-cloud.

Het uploaden lijkt bij Google iets sneller te gaan dan bij Amazons uploader. Het uploaden van ruim vijfduizend nummers kostte zo'n 20 uur. Uploadsnelheden zijn afhankelijk van de eigen verbinding, maar de limiet van de Google-servers is voor mensen met gemiddelde internetabonnementen makkelijk te halen. De Music Manager geeft ook aan welke liedjes zijn overgeslagen, omdat de mp3-bestanden verkeerd of niet zijn getagd, of om onduidelijke errors. Dat gold bij mij voor 60 van de 5500 bestanden.

Inloggen op Google Music gaat met het eigen Google-wachtwoord. De interface is, zoals bij Amazon, ook vrij basic gehouden. Toch heeft Google Music net wat meer handigheidjes. Zo kom je standaard binnen op een pagina met albumcovers van recent geüploade muziek. Op dat scherm staat ook een grote 'Shuffle All'-knop, die erg welkom is. Aan de linkerkant staan links naar songs, albums, artiesten en genres - net als bij Amazon - maar ook het kopje 'Auto Playlists'. Google Music kan zelf instant playlists aanmaken op basis van één liedje: Google zoekt dan liedjes die bij dat nummer passen. Dat werkt zowaar best redelijk, al is onduidelijk op basis van welke factoren Google de liedjes uitkiest. Er zijn ook standaard playlists met recent toegevoegde songs en liedjes die de gebruiker een 'thumbs up' heeft gegeven. Een thumbs down geven kan ook.

Google Music heeft een Android-app, voorlopig alleen nog op tablets, maar daar komt ongetwijfeld later dit jaar verandering in. De app kan niet alleen streamen maar ook liedjes of albums tijdelijk opslaan voor offline gebruik. Dat is een voordeel ten opzichte van Amazons Cloud Player, al heeft die ook een losse downloadfunctie, die bij Google nog ontbreekt. Inderdaad: nadat je muziek hebt geüpload naar Google zijn bestanden niet te downloaden, alleen te streamen. Google Music is duidelijk wel de streamingdienst die Apple nog niet aanbiedt. Grote nadeel: zonder verbinding kan je dus op de computer niet luisteren.

Google Music is voorlopig gratis en heeft een limiet van 20 duizend liedjes. Dat komt al snel neer op 80 GB. Of er ooit iPhone-apps van Amazon Cloud Player en Google Music worden toegestaan door Apple is nog maar de vraag. Voor Google Music zijn er al wel enkele Chrome-extensies die het makkelijker maken via een speciaal knopje bij de adresbalk songs te skippen, zonder dat je naar het tabblad met Google Music terug hoeft te gaan. Ook zijn vanuit de extensie 'Better Music Beta' nummers te scroblen naar Last.fm. Erg fijn voor wie daar een database van zijn muzieksmaak heeft opgebouwd. Koppelingen met Google+ liggen ook voor de hand. Dat sociale aspect ontbreekt bij Apple en Amazon. Google kan met muziek nog veel meer, bijvoorbeeld in de zoekmachine, in YouTube en rond advertenties. Maar zoals met meer Google-diensten staat de 'Music Beta' nu nog in de kinderschoenen.

Spotify is makkelijkst
De grote concurrent van de bovenstaande drie muziekdiensten is Spotify met zijn enorme collectie van zeker 15 miljoen liedjes, net iets kleiner dan die van Apple. Het gebruiksgemak is groot: typ een titel of artiest in en Spotify toont meteen resultaten en liedjes zijn meteen te beluisteren. Ook het aanmaken van playlists werkt erg snel en makkelijk. Gratis luisteren op computers kan met een maximum van 10 uur per maand, maar dan zie en hoor je wel reclame. De mobiele Spotify-app laat ook gratis eigen muziekbestanden overzetten naar iPods en andere apparaten, eventueel via wifi.

Voor 5 euro per maand biedt Spotify onbeperkt streamen vanaf computers en voor 10 euro per maand is dat ook mogelijk op mobieltjes met de apps voor onder meer iPhone, Android, Nokia, Symbian en binnenkort Windows Phone. De Premium-leden kunnen ook playlists offline opslaan tot een maximum van 3333 liedjes, meer dan genoeg.

Spotify werkt ook samen met Facebook. Vooralsnog kan je Facebook-vrienden toevoegen aan het Spotify-programma, zodat je je kan abonneren op playlists van vrienden, ofwel kan zien welke muziek ze het meest draaien. Binnenkort zou Spotify ook op Facebook zelf gaan werken, maar die nieuwe muziekdienst is nog niet aangekondigd. Vooralsnog heb je voor Spotify ofwel de desktopsoftware of de mobiele apps nodig, het werkt nog niet op het web, zoals Google Music en Amazon Cloud Player. Maar Spotify Premium-leden kunnen de streamingdienst ook gebruiken in combinatie met apparaten als de Sonos en de Squeezebox, voor draadloze muziek in elke kamer in huis, wat ook een pluspunt is.

Andere grote spelers als Sony en Microsoft kunnen de komende tijd ook nog met clouddiensten voor muziek komen in Nederland. Sony heeft in diverse Europese landen al Qriocity met Music Unlimited, wat een beetje lijkt op Spotify, alleen dan met maar circa 8 miljoen tracks. Qriocity werkt op nog meer apparaten dan zijn concurrenten: naast computers en Android-toestellen ook op tv's, Bluray-spelers of de Playstation 3. Microsoft heeft in de VS al Zune Pass voor onbeperkte muziekstreams voor een vast maandbedrag.

Lastig kiezen
Geen enkele clouddienst voor muziek is nu al perfect. Voorlopig lijkt iTunes Match en iCloud - bij gebrek aan streamen via het web - alleen aantrekkelijk voor bezitters van iPhones, iPads en iPod Touchs. Zij kunnen via wifi of 3G hun muziek downloaden, tot de opslagcapaciteit van het apparaat is bereikt. Dat is een nadeel.

Voor fervente muziekverzamelaars met grotere mp3-collecties zijn de 'muziekkluizen' van Amazon en Google een stuk aantrekkelijker. Liedjes zijn te streamen via het web, dus op de meeste apparaten met webtoegang. Amazons Cloud Player is door het tijdelijk aanbod van onbeperkte muziekopslag bij aanschaf van clouddrive-ruimte vanaf 14 euro per jaar erg interessant als online backupplek voor muziek. Google Music is na aanmelding via een Amerikaans ip-adres al in Nederland te gebruiken, maar de definitieve tarieven zijn nog onbekend.

Voor de gemiddelde consument is het uploaden van alle complete mp3-bestanden naar Google of Amazon te veel werk. Voor hen lijkt Spotify een snellere en gebruiksvriendelijkere oplossing: zoeken en meteen luisteren, geen eigen verzameling bestanden syncen met een server. Spotify's collectie groeit snel en de mobiele apps werken uitstekend. Dat tientje per maand maakt Spotify Premium duurder dan de rest, maar je bespaart veel tijd omdat je niets hoeft te downloaden zoals bij iCloud en iTunes Match, of te uploaden zoals bij Google en Amazon. Je krijgt ook de mogelijkheid playlists te delen met vrienden en de buitenwereld.

Het zou mooi zijn als Spotify ook gewoon in de browser zou werken, zoals Google Music en Amazons Cloud Player. Zoals gezegd, geen van de vier is perfect. Maar Spotify komt voorlopig nog het dichtst in de buurt.