Uitlegparty: vaarwel Google Reader

De laatste dag voor Google Reader is aangebroken. Neem je feeds mee naar de alternatieven, die meestal net niet zo goed zijn als Reader.

Maandag stopt Google met zijn rss-dienst Google Reader, de populairste manier om rss-nieuwsfeeds te lezen. Het afscheid van Reader is onderdeel van een jaarlijkse schoonmaakronde van Google, waarbij het bedrijf minder succesvolle diensten afstoot. Dit jaar is Google Reader een van de slachtoffers. De reden: Google heeft er nooit een cent mee verdiend.

De online feedreader bestond sinds 2005 en had een paar miljoen gebruikers. Zij raken nu hun eigen persoonlijke internetkrantjes kwijt, want zo zou je Google Reader kunnen zien. Het mocht dan niet een van de belangrijkste Google-diensten zijn, het was zeker een nuttige site en de beste in zijn soort. Vandaar dat er de afgelopen maanden flinke kritiek op Google's besluit kwam. Een petitie die Google opriep om Reader te behouden werd meer dan 150 duizend keer ondertekend. Het mocht niet baten.

RSS-feeds

Voor wie er niet mee bekend is: RSS (Really Simple Syndication) is een standaard waarmee sites automatisch updates van nieuwe content kunnen aanbieden. Door je te abonneren op de rss-feeds van je favoriete sites, hoef je dus niet zelf tekens naar een webadres te gaan om de nieuwste artikelen te zien. Met RSS zie je de updates chronologisch op een rij, in de vorm van kopjes. Als je daar op klikt, geeft een feed je meestal niet het hele artikel, maar alleen de eerste zinnen of alinea's, waarna je kan doorklikken naar de bron.

RSS kan een tijdbesparende manier zijn om veel verschillende sites te volgen. Daarom is het lezen van rss-feeds ook vooral populair onder infoholics en nieuwsjunks: mensen die de hele dag door op de hoogte willen blijven van het laatste nieuws.

Vrijwel alle nieuwssites en blogs hebben een rss-feed. Die van Bright staat hier. Dat adres kan je invoeren in een rss-app of -dienst en dan komen onze kopjes vanzelf naar je toe. Rss-feeds worden vaak gelinkt met een herkenbaar oranje icoontje. Maar rss-feeds kunnen ook chronologische audio- of videobestanden bevatten, dan zijn het pod- of vodcasts. En je kan bij sommige sites zelfs specifieke feeds krijgen op basis van je eigen ingevoerde trefwoorden, bijvoorbeeld Google News-resultaten over Charles Bukowski of YouTube-filmpjes over PEC Zwolle.

Zo zag Google Reader eruit: kopjes scannen zonder franje.

Backup je Google Reader-data

Hoewel de Reader-site vanaf maandag offline is, hebben Google Reader-gebruikers nog tot 15 juli om hun abonnementen op rss-feeds te exporteren en op te slaan. Dat kan via de Google Takeout-functie waarmee je je eigen data bij Google kan downloaden. Als je dat doet, krijg je een zip-bestand met daarom onder meer subscriptions.xml, het zogeheten OPML-bestand met daarin al de feeds waarop je was geabonneerd. Die kan je vervolgens in andere apps en diensten die rss-feeds ondersteunen inladen.

In het zip-bestand zitten ook files voor je notities, de artikelen die je als favoriet hebt gemarkeerd, artikelen die je hebt gedeeld met anderen en die mensen die je volgde met jou hebben gedeeld. Want Google Reader had ook jarenlang sociale functies. Je kon artikelen delen met vrienden en zij met jou. Op die manier kon je interessante artikelen uit je netwerk zien. Maar met de focus op Google+ komt daar nu een eind aan.

Een probleem met de TakeOut-dienst is dat hij onvolledig is. Voor wie ook het hele archief van gelezen en getagde items en comments van gebruikers wil hebben, zijn er scripts om dat mogelijk te maken, zoals reader_archive. Zie voor een uitleg over hoe je deze tool kan gebruiken ook de site Readerisdead.com.

Misschien wil je wel alle artikelen die ooit in je favoriete rss-feeds verschenen bewaren als een enorm archief om te doorzoeken. Ook daarvoor moet je snel wezen. ArchiveTeam heeft de feed_archive tool gemaakt waarmee je de complete Reader-geschiedenis kan downloaden. Dit is allemaal voor geavanceerde gebruikers natuurlijk. De meeste Google Reader-gebruikers hebben voldoende aan het downloaden van het OPML-bestand van hun feedabonnementen die ze vervolgens bij andere rss-diensten kunnen importeren.

Apps en de Reader-api

Tal van mobiele apps en webdiensten waarmee je rss-feeds kan lezen, maakten gebruik van de api's van Google Reader. Die verzorgden het inladen en synchroniseren van rss-feeds. Daardoor werden de categorieën waarin je je feeds had ingedeeld of je gelezen artikelen automatisch gesynchroniseerd. Het staken van de Reader-api's gaat dus ten koste van de werking van sommige apps.

De functie wordt nu door andere rss-diensten overgenomen. Zo kwam het populairste Google Reader-alternatief Feedly onlangs al met een eigen rss-infrastructuur. Feedly heeft ook het archief van artikelen die Reader-gebruikers met een ster hebben gemarkeerd. Feedly's back-end is voorlopig gratis, maar krijgt later dit jaar een betaalde variant. Want hoewel Google nooit geld verdiende met Reader moeten alle alternatieven dat natuurlijk uiteindelijk wel doen.

Feedly's backend is al in trek bij de ontwikkelaars van meerdere bekende rss-applicaties. Onder meer Reeder, Press, Nextgen Reader, Newsify en gReader maken er al gebruik van. Er zijn ook andere rss-api's, zoals die van The Old Reader en Newsblur, waarover later meer.

Genoeg vervangers maar niet net zo goed

Voor Google Reader zijn tientallen alternatieven beschikbaar, waarvan hieronder een selectie. Maar geen van deze sites en apps hebben op dit moment net zo'n compleet pakket aan functies als Google Reader. Of het nu gaat om de manier van zoeken binnen feeds of het archiveren van interessante artikelen via zelfingevoerde trefwoorden. Extra's als navigeren via sneltoetsen, items markeren als gelezen, het delen van bundels van feeds, suggesties voor feeds of statistieken van je leesgedrag. Er is nog geen dienst die 100 procent van wat Google Reader had weet te bieden.

Ook hebben de meeste sites ook nog niet zo'n effectieve opmaak waarbij je in één scherm heel veel kopjes van nieuwe artikelen kan lezen, zoals bij Google Reader. Rss-feeds lees je nu eenmaal om snel door een enorme berg informatie te struinen en daarbij zijn plaatjes en witruimte voor veel gebruikers alleen maar verspilde ruimte.

Zoals Techcrunch deze week al constateerde: er zijn geen echte Reader-vervangers alleen alternatieven. Op verzoek van overstappende Reader-gebruikers zullen de grootste alternatieve rss-diensten de komende tijd ongetwijfeld nog aanpassingen maken om meer op Reader te lijken.

Alternatief 1: Feedly

In het post-Google Reader-tijdperk is rss-dienst Feedly de grote winnaar. Honderdduizenden Google Reader-gebruikers stapten al over, met door die eerder genoemde rss-backend. Feedly biedt op het web verschillende interfaces om je rss-feeds te lezen, waaronder eentje met alleen koppen genaamd 'titels'. Die lijkt vrij aardig op de krappe en efficiente layout van Google Reader.

Feedly heeft ook de handige functie om berichten van trefwoorden te voorzien en je kan zelfs navigeren met sneltoetsen. Feedly heeft behalve een Chrome-app ook een iOS- en Android-app. Verder zie je de Facebook-likes en +1's op Google+ per item.

Een minpunt is dat Feedly momenteel geen goede zoekfunctie heeft. Dat was toch wel een voordeel van Google Reader: je kan heel goed zoeken op woorden in al je feeds, je categorieën of zelfs binnen een enkele feed en dat werkte snel en nauwkeurig. Het was een handige manier om te checken welke sites bijvoorbeeld als eersten over een onderwerp schreven. Feedly zal ongetwijfeld zijn zoekfunctie op een later moment weer beschikbaar maken - enkele maanden geleden was hij er wel - maar op dit moment is het een gemis.

Digg Reader kan ook de populariteit van bepaalde artikelen aangeven in 1, 2 of 3 stipjes.

Alternatief 2: Digg Reader

Nadat Google het besluit op te stoppen met Reader bekendmaakte, ging het team achter de sociale nieuwssite Digg van start met het bouwen van een alternatief. Vergeleken met Feedly, dat al langer bestond, is Digg Reader dus in kortere tijd uit de grond gestampt. Digg Reader is sinds een paar dagen live in een testversie, maar er ontbreken nog wel de nodige functies.

Digg heeft zijn rss-dienst ook toegevoegd aan zijn iOS-app. De webdienst en app synchroniseren automatisch je gelezen artikelen. Er zijn allerlei functies aanwezig. Je kan alle items als gelezen markeren, de list-view is redelijk compact, je kan de namen van folders bewerken en feeds of folders slepen om ze te rangschikken. De browse-sectie onder de Add-knop laat je nieuwsfeeds per onderwerp vinden. Digg toont me rode stipjes ook de populariteit van verschillende artikelen in je feeds.

Maar Digg Reader kampt nog wel met schoonheidsfoutjes. Bij importeren van honderden rss-feeds (niet ongebruikelijk voor Google Reader-fanaten) wordt de iOS-app een stuk minder soepel. Ook zie je nog niet goed genoeg het verschil tussen gelezen en ongelezen artikelen en gaat het wel eens mis bij het weergeven van plaatjes als je op een artikel klikt. En ook bij Digg Reader ontbreekt de zoekfunctie vooralsnog. Maar goed, Digg Reader is nog maar net in de testfase. Het is een veelbelovende concurrent voor Feedly.

Newsblur kost 24 dollar per jaar.

Alternatief 3: Newsblur
Newsblur heeft apps voor web, iPad, iPhone en Android. Tot slechts 64 feeds kan je gratis lezen. Voor 1 dollar per maand krijg je ongelimiteerd aantal rss-feeds en snellere updates. (Bovendien krijgt de hond van de maker beter voer te eten als je een abonnementje neemt.) De interface is wat chaotischer dan andere sites, hoewel je feeds en mappen 'gewoon' aan de linkerkant staan. Maar als je een feed aanklikt, toont Newsblur in de standaardinstelling het bovenste artikel op de originele site zelf in de helft van het scherm, met daar onder pas de andere kopjes uit de feed. Leuk bedacht, maar niet echt de efficiëntste manier om door een grote stroom berichten te gaan.

Wel interessant is de zogeheten 'intelligence trainer', waarbij Newsblur-gebruikers over hun geabonneerde sites kunnen aangeven welke onderwerpen of auteurs ze meer of minder belangrijk vinden. Dat resulteert dan in een rood of groen cijfertje voor nieuwe artikelen per feed.

Het blijkt kennelijk moeilijk om een goede zoekfunctie te maken, want die ontbreekt bij Newsblur ook al. Newsblur biedt wel grafiekjes en statistiekjes over je leesgedrag, a la de Trends-sectie in Google Reader. En Newsblur heeft een eigen api, waardoor ook andere mobiele apps er gebruik van zouden kunnen maken, maar voorlopig is de Feedly-api veel populairder bij app-makers.

The Old Reader heeft zowaar een zoekfunctie. Jeuh.

Alternatief 4: The Old Reader

De naam is goed gekozen: de vormgeving van The Old Reader lijkt op een oude versie van Google Reader, maar is wel erg spaarzaam. Dat geldt ook voor het aantal extra functies. En om een of andere redenen sloeg hij enkele tientallen van mijn feeds over bij het importeren vanuit Google Reader. Een grootp luspunt: The Old Reader heeft een werkende zoekfunctie. Zowaar.

Alternatief 5: GoRead

GoRead is er in geslaagd om de weergave van artikelen in feeds vrijwel exact hetzelfde te doen als Google Reader. De vormgeving van het feedoverzicht is gewoonweg gekopieerd, terwijl de navigatie-delen er wel iets anders uitzien. GoRead werkt nog niet snel genoeg. En ook dit alternatief heeft op dit moment geen zoekfunctie. Maar voor wie erg te spreken was over de weergave van de koppen bij Google Reader, voelt GoRead lekker vertrouwd.

Alternatief 6: NetNewsWire

Google Reader werkt via de cloud, wat veel voordelen heeft, maar je kan ook overstappen op het uitlezen van rss-feeds via desktop-apps. Een van de bekenste is NetNewsWire voor de Mac, dat niet gratis is (tijdelijk een kleine 8 euro). Een nadeel van een desktopapp is dat de feeds ruimte innemen op je schijf. In NetNewsWire 4 (net in beta) kan je Google Reader-feeds importeren en het programma zet ook de mappen die je had gemaakt automatisch over.

Items taggen is helaas niet mogelijk. Wel kan je zoeken en het programma ook full screen gebruiken. Mobiele apps voor versie 4 van NetNewsWire zijn er nog niet, dus synchroniseren van gelezen items tussen verschillende apparaten is met dit programma een probleem.

De rest

Er zijn natuurlijk nog veel meer rss-diensten en apps. Meerdere tientallen zelfs. Eentje om in de gaten te houden is nog YoleoReader vanwege zijn zeer rustige vormgeving. Maar daardoor heeft hij wel relatief veel witruimte, wat voor liefhebbers van nieuwskoppen scannen geen pre is. Mooi hoeft in geval van rss-feeds niet ook doelmatig te zijn. YoleoReader heeft ook nog veel werk te verrichten. Het is allemaal te basic.

Bazqux kan als een van de weinig online feedreaders ook de comments bij weblogposts laten zien. Dat werkt niet bij alle sites, maar wel bij blogs die commentsystemen van bijvoorbeeld Disqus of Facebook gebruiken. Ook kan je met Bazqux artikelen in textmodus opvragen, voor minder afleiding tijdens het lezen.

Wil je nog meer keuze? Hier is een lijst met 70 rss-diensten om te vergelijken. Voor Google Reader is het nu voorbij. R.I.P. Reader.

(Update 2-7: GoRead toegevoegd.)