Eerste indruk: De Nieuwe Pers
De Nieuwe Pers met het unieke model van abonneren per journalist, kent een merkwaardige start als alleen een iOS-app.
De Nieuwe Pers is de digitale doorstart van het gratis dagblad dat eind maart 2012 ophield te bestaan bij gebrek aan adverteerders. Een deel van de journalisten van de krant gaat nu door bij De Nieuwe Pers, maar dat is geen gewone digitale krant. DNP is voorlopig nog alleen een iOS-app. Dat is al merkwaardig, omdat de artikelen dus nog niet gewoon online zijn te lezen. Maar helemaal bijzonder is het abonneemodel.
Gebruikers van de DNP-app kunnen zich voor 1,89 euro per maand abonneren op alle artikelen van een journalist (16,99 euro per jaar). Wil je de bijdragen lezen van alle journalisten (momenteel elf, maar dat worden er meer) dan kost dan 4,49 euro per maand (37,99 euro per jaar). Je kan van de journalisten wel een biografietje lezen, maar geen gratis artikelen proberen om te zien of het wat is. Je moet ze dus ofwel kennen ofwel interesse hebben in de specialismes waar ze over schrijven. Elke journalist heeft zo zijn eigen thema, zoals politiek, economie, games, wetenschap of juist columns.
Gebruikers van de app krijgen maar een paar dingen gratis, zoals een liveblog over een wekelijks thema en wat artikelen van partners, zoals De Groene Pers over duurzaamheid, de epistels van Opiniestukken.com en lezersbijdragen onder Podium. De artikelen zijn in de app redelijk netjes opgemaakt, maar niet bij alle stukken staan foto's (de journalisten zijn schrijvers). De voorpagina is wat rommelig van opzet. Je moet doorklikken op de hoofden van de journalisten waar je een abonnement op hebt. Maar als je een abonnement op iedereen hebt genomen, zoals ondergetekende, kan je alleen de kop Collectie aanklikken, waarna een lijst van de laatste artikelen van de afgelopen dagen verschijnt.
Het is een beetje vreemd dat DNP alleen op het Apple-platform is te lezen. De initiatiefnemers beloven wel dat er binnenkort een site live gaat, zodat je ook via het web kan lezen. Jammer dat die site bij de lancering nog niet af was. De start met alleen een iOS-app is wel te verklaren: het afsluiten van de micro-abonnementen werkt nog het makkelijkst via iOS. Een Android-app komt ongetwijfeld ook later, maar wanneer is nog onbekend.
Hoe zit het met de inhoud? Voor actueel nieuws hoef je de app niet te nemen. DNP draait, een beetje zoals de oude De Pers, om originele artikelen van wat langere lengte. Vaak zit daar een opinie van de redacteur bij. Soms is het een hele reportage, zoals over de swing-revival in Berlijn of over een hostelhouder in het Griekse Thessaloniki. Arnold Karksens interviewt op de eerste dag een Argentijnse 'dodenpiloot'. Peter Wierenge legt uit waarom een referendum over de EU in Nederland onvermijdelijk is geworden. Een afwisselend aanbod voor mensen met zo'n totaalabonnement. En uiteindelijk stond er in de app toch ook al vrij snel een analyse over het vertrek van de paus - hét nieuws van de dag.
De artikelen zijn in de meeste gevallen langer dan op nieuwssites en bieden meer duiding en een persoonlijke schrijfstijl. Eigenlijk net als De Pers dat voorheen al deed. Maar alle artikelen bij elkaar vormen geen krant, geen overzicht van wat er vandaag belangrijk is. DNP is meer een soort tijdschrift waarvan de artikelen dagelijks binnenlopen en waar de schrijvers hun eigen hoofdredacteur zijn. Er is geen eindredactie, de journalisten moeten hun eigen taalfouten checken. Interactie is er ook niet: er is geen reactiemogelijkheid onder artikelen.
Mensen met een speciale interesse kunnen baat hebben bij zo'n abonnement op een journalist. Jammer is dan wel dat voorafgaand aan abonneren moeilijk is in te schatten wat je precies kan verwachten. Het is aan de journalist zelf om wat van zijn 'kanaal' te maken. Maar goed, je kan gemakkelijk je abonnement van 1,89 euro niet automatisch laten verlengen, dan blijft het bij die ene maand.
Sommige journalisten zeggen bij DNP vooral artikelen te publiceren die ze al voor andere media hebben geschreven, als extra inkomstenbron. Dat valt te begrijpen omdat freelancers elk jaar minder betaald krijgen voor hetzelfde werk. Maar het doet wel af aan de gedachte van 'deze journalist kan nu eindelijk schrijven over wat hij zelf wil'. De artikelen zijn immers voor andere media en dus andere doelgroepen geschreven.
Een paar mensen, onder wie Arnold Karskens, werken wel exclusief voor DNP. Zij schrijven alleen voor hun DNP-abonnees. Lovenswaardig, maar dat zal er financieel voor de meeste freelance journalisten niet inzitten. Slechts weinigen zullen echt goed kunnen verdienen aan zo'n abonnement. Hoewel DNP 75 procent van de bruto-inkomsten aan de auteur geeft, houdt Apple 30 procent van het totaal in, en gaat er ook nog BTW af. En freelancers betalen ook nog eens 40 procent belasting. Alternatief voor journalisten is om een eigen betaalde weblog op een eigen domein te starten, maar dan moet je al een erg bekende naam hebben. Daar zijn alleen in de VS succesvolle voorbeelden van. Bij DNP kunnen journalisten een publiek bereiken dat hen anders wellicht niet vond.
DNP biedt op de eerste dag al best interessante artikelen, maar het succes hangt af van meerdere factoren. Of er voldoende goede journalisten meedoen, zodat je precies die persoon over dat ene onderwerp kan vinden, of dat totaalabonnement aantrekkelijk wordt als een echt alternatief voor een krant qua aantallen dagelijkse artikelen. Nu is dat aantal daarvoor nog veel te klein, zodat veel onderwerpen nog niet of nauwelijks aan bod komen (nog geen sport, entertainment, technologie, etcetera).
Een zeker zo belangrijke factor is de bereidheid van lezers om voor duiding, achtergronden, opinies, in digitale vorm te betalen via een micro-abonnement. Het animo om voor digitale kranten te betalen is sowieso relatief klein, maar DNP is geen krant en de bezwaren die voor betaalmuren van dagbladen gelden, gaan dus wat minder op.
De app is momenteel wel een handige plek om alle artikelen van een favoriete journalist te lezen, en die persoon daarvoor te belonen. En zo'n Collectie-abonnement biedt voor 38 euro per jaar een prettig allegaartje van alle artikelen. Een soort crowfunding voor geschreven journalistiek. En dan nog in de kraamfase.