De online game Star Stable: waar kinderen samenkomen, zijn ook kinderlokkers

In de populaire online game Star Stable verzorgen jonge meisjes hun digitale paarden, en kletsen ze met andere spelers via de chatkamer. Dat is ook de plek waar het 12-jarige vermiste Rotterdamse meisje haar vermeende ontvoerder zou hebben ontmoet.

De 49-jarige Amerikaan James B. heeft naar verluidt een account op Star Stable aangemaakt om contact te leggen met het Rotterdame meisje. Ook zijn eigen dochter, die hij samen met een Nederlandse vrouw heeft, zou het spelletje hebben gespeeld.

Naast ontvoering wordt de Amerikaanse man ook verdacht van ontucht, zo kondigde het OM vandaag aan.

Wat is Star Stable?

Star Stable is een online game waar maandelijks honderdduizenden spelers digitale paarden verzorgen en missies uitvoeren op een eiland. Door missies te spelen - van objecten verzamelen tot races voltooien - verdien je geld waarmee je objecten kunt kopen, zoals een nieuw zadel.

De game is beschikbaar voor computers met Windows en MacOS. Er zijn ook mobiele apps, bijvoorbeeld om je paard in de gaten te houden en te communiceren met vrienden die je tijdens het spelen hebt gemaakt. 

Het Zweedse spel verdient zijn geld met een betaald abonnement, waarmee je het gehele spel vrijspeelt. De teksten in de game worden in het Engels getoond.

Hoe communiceren spelers daar?

Star Stable heeft verschillende chatkamers. De populairste chatkamer is de publieke, waar iedereen berichten kan plaatsen. Ook is er een chatkamer voor mensen die in je buurt zijn, en kun je privéberichten naar andere spelers sturen. Binnen een paar uur spelen kregen we contact met spelers die zeiden dat ze meisjes waren, variërend in de leeftijd van 7 tot 12 jaar oud. 

Star Stable stelt dat de chatkamers sinds een jaar worden gecontroleerd door het programma CrispThinking, dat een automatisch filtersysteem heeft voor 'ongepast chatgedrag'. Daarnaast heeft het spel 'ervaren moderators' die chatgespreken bekijken om voor een 'veilige omgeving' voor kinderen te zorgen.

Kan een groomer ook bij jouw kind toeslaan?

Jazeker, stelt Arda Gerkens van het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM): "Reken er maar op dat je kind ooit een keer online wordt aangesproken door een groomer [een persoon die kinderen via het internet probeert te lokken, red.]. Op alle online plekken waar kinderen zich bevinden, vind je ook groomers."

Het is makkelijk om online contact te leggen met anderen, ook op online plekken waar juist veel kinderen samenkomen: denk aan Minecraft, Habbo, TikTok en Omegle. "Op zich is dat niet erg, want het verbieden van online contact op deze plekken heeft geen zin", legt Gerkens uit. Het is ook al een oud probleem: vijftien jaar geleden werd er een 29-jarige man veroordeeld voor het hebben van seksuele chatsessies met een negenjarig meisje via de chatkamer van meisjesblad Tina. 

Dat James B. wordt verdacht van het ontvoeren van en ontucht plegen met een meisje nadat hij online contact met haar had, is volgens Gerkens een unieke situatie: "Grooming gebeurt vaak laagdrempeliger. Zo probeert de kinderlokker eerst het vertrouwen te winnen, om daarna naaktfoto's te ontfutselen."

Waar moet je op letten als ouder?

Volgens Remco Pijpers, expert op het gebied van jeugd en internet bij Kennisnet, is praten met je kind over zijn online activiteiten het belangrijkste wat je als ouder kunt doen: "Je kunt software op hun apparaten plaatsen waarmee je ze in de gaten houdt, maar dat leidt uiteindelijk tot meer afstand. Je moet zelf het gesprek aangaan. Niet vanuit angst, maar vanuit nieuwsgierigheid."

Dat houdt in: interesse tonen in de games of apps die ze gebruiken. Hoe speel je? Wat is er leuk aan? Met wie heb je contact? Spelen vrienden van school het ook? Door dat soort vragen te stellen, kun je als ouder ook waarschuwen voor de gevaren van online kinderlokkers. Pijpers: "Maak bijvoorbeeld duidelijk dat je niet wil dat je kind met een onbekend persoon afspreekt. Leg ook uit dat iemand zich op het internet voor kan doen als een ander, zelfs als je diegene vertrouwt."

Ook vindt Pijpers het belangrijk dat er in de klas aandacht is voor sociale media en games: "Dat het niet alleen maar gaat over hoe je het voorkomt, maar ook wat je moet doen als het je gebeurt. Dat een kind om hulp durft te vragen bij zijn of haar mentor, bijvoorbeeld als het kind zich niet veilig genoeg voelt om het er thuis over te hebben."

Wat kun je nog meer doen als ouder?

Gerkens benadrukt dat het belangrijk is dat je als ouder het profiel van een vermoedelijke groomer meldt en rapporteert, als de online dienst dat aanbiedt. "Vaak benaderen groomers meerdere slachtoffers, om zo hun kansen te spreiden. Als het profiel wordt verwijderd, kan degene met dat account niet meer toeslaan." 

"Het is ook belangrijk om te onthouden dat kinderen fouten maken. Als je kind naaktfoto's naar een groomer heeft gestuurd, zegt dan niet: 'Wat stom van je'! Dat helpt niet, en groomers weten als geen ander hoe ze een kind kunnen manipuleren. Beter kun je zeggen: 'Wat goed dat je naar me toe komt', en een open gesprek voeren in een veilige omgeving."