EU-hof tikt Geenstijl op de vingers om linken naaktfoto's
Linken naar auteursrechtelijk beschermd materiaal is niet altijd toegestaan, heeft het EU-hof bepaald.
Als een website weet dat de publicatie zonder toestemming van de rechthebbende op het internet is gezet, is het linken ernaar verboden. Dat heeft het Europees Hof vanochtend bepaald. De uitspraak is gedaan in een zaak tussen Sanoma en GeenStijl die al sleept sinds 2012. GeenStijl had gelinkt naar uitgelekte naaktfoto's van realityster Britt Dekker. De foto's stonden op een Australische fotowebsite, en niet op GeenStijl - maar dat maakt volgens het Hof niet uit.
Daarmee gaat het Hof in tegen het advies van de advocaat-generaal. Hij bepaalde in april van dit jaar dat linken naar auteursrechtelijk beschermd materiaal altijd is toegestaan - ook als de publicatie van het materiaal illegaal is.
Links geplaatst met winstoogmerk
Volgens het Hof 'staat vast' dat GeenStijl met een winstoogmerk links naar de foto's heeft gepubliceerd, en dat Sanoma geen toestemming had gegeven voor de publicatie van deze foto’s op internet. Daarnaast is het Hof van mening dat GeenStijl wel degelijk wist dat de foto's illegaal waren verspreid. "De uitspraak is duidelijk", aldus woordvoerder Stefaan van der Jeught van het Europees Hof. "GeenStijl zit fout omdat ze een winstoogmerk hebben en wisten dat de verspreiding van de foto's zonder toestemming van Sanoma is gebeurd."
Volgens Van der Jeught moeten websites met een winstoogmerk opletten met linken naar auteursrechtelijk beschermd materiaal dat zonder toestemming van de eigenaar op het internet is geplaatst. De uitspraak geldt niet voor individuele internetgebruikers: het Hof heeft zich expliciet uitgesproken over commerciële websites.
Belangrijk voor andere zaken
De uitspraak van het Europees Hof is belangrijk voor toekomstige uitspraken. Een Nederlandse rechter kan zich bij een soortgelijke zaak op dit oordeel baseren. "Ik ben verrast", zegt Micha Schimmel van SOLV Advocaten. "De vraag die ik bij deze uitspraak heb: hoe weet je of materiaal zonder toestemming online is gezet. Als je een website hebt waarmee je geld verdient, dan moet je het volgens het Hof alle links heel goed checken. Dat lijkt me een tamelijk onmogelijke situatie."
Ook Wouter Dammers, advocaat bij LAWFOX, denkt dat de uitspraak voor veel discussies gaat zorgen: "Hoe weet je dat content zonder toestemming van de rechthebbende op het internet is gezet? En hoe bewijs je dat je dat niet wist?" Volgens Dammers blijven individuele internetgebruikers buiten schot: "Zij hebben geen winstoogmerk, waardoor de rechthebbende moet aantonen dat jij zeker wist dat het illegaal verspreid materiaal is. Dat is veel lastiger."
Hoger beroep
De rechtbank in Amsterdam oordeelde in 2012 dat het weblog het auteursrecht van Playboy had geschonden door te linken naar de gelekte naaktfoto's. Ook vond de rechtbank dat GeenStijl inbreuk maakte op het portretrecht en de persoonlijke levenssfeer van Dekker. Na een hoger beroep werd die uitspraak eind 2013 teruggedraaid door het gerechtshof.
De zaak ging daarna naar de Hoge Raad, waarvan de Nederlandse advocaat-generaal adviseerde om het Europees Hof zich over de kwestie te laten buigen. Volgens de Hoge Raad is advies van het hof nodig omdat er geen jurisprudentie is op dit gebied. Dit gebeurde bijvoorbeeld ook bij het 'recht om vergeten te worden' bij Google en het Europese verbod op illegaal downloaden.
Sanoma stapt met de uitspraak van het Hof naar de Hoge Raad om de zaak tegen GeenStijl af te ronden, bevestigt Sanoma-advocaat Christiaan Alberdink Thijm: "Het is een prachtige overwinning en er is nu veel meer duidelijk wat wel en niet mag met linken op het internet." De uitspraak van de Hoge Raad wordt tussen een halfjaar en jaar verwacht.