Stiekem gluren in de telefoon van je partner: 'Mijn voorgevoel bleek te kloppen'

Snuffelen in de telefoon van je geliefde. Nu we veel thuis werken, en de telefoon van je partner vaker in de buurt is, is de verleiding misschien wel groter dan ooit. Hoe erg is het om de privacy van je partner te schenden? En wat als je iets tegenkomt wat je liever niet had gezien? 'Ik wilde eigenlijk niet kijken, uit angst voor wat ik zou tegenkomen.'

Het was midden in de nacht toen Naomi (32) wachtte tot haar vriend, met wie ze net samenwoonde, sliep. Zodra ze zijn gesnurk hoorde, sloop ze zo geruisloos mogelijk het bed uit. Hart in de keel, trillende handen. Ze was op weg naar zijn nachtkastje, waar zijn telefoon lag. "Ik had al een tijdje het vermoeden dat hij vreemdging, maar hij bleef ontkennen: er was echt niets, zei hij."

Een tijdje dacht Naomi dat haar argwaan werd veroorzaakt door het verleden: zes jaar eerder had ze een partner die haar een keer vroeg of ze iets op zijn laptop wilde opzoeken. "Ik stuitte via zijn Google Maps op adressen waar hij was geweest. Het bleken adressen van prostituees. Die jongen heb ik meteen mijn huis uit gezet."

Toch bekroop Naomi steeds vaker het gevoel dat haar nieuwe vriend óók iets te verbergen had. Haar vriendinnen drongen er al een paar keer op aan: kijk in zijn telefoon. "Ik deed het nooit, omdat ik bang was voor wat ik zou tegenkomen." Toen Naomi nadacht over kinderen, besefte ze: ik wil de waarheid. "Ik wist dat hij zijn telefoon altijd bij zich had, zelfs als hij ging douchen of naar de wc ging." Toen ze de code had achterhaald (door mee te loeren), besefte ze: het moet ’s nachts gebeuren. "Ik vond het heel spannend." 

De foto’s en berichtjes in de telefoon bevestigden haar bange vermoedens: haar vriend had via Tinder dates met andere vrouwen. "Mijn voorgevoel klopte." Naomi zette haar vriend de deur uit en deed, vanwege zijn overspel, een soatest. Ze bleek HPV te hebben. "Ik was er ziek van, en heel boos."

Wantrouwen

De behoefte om elkaar te controleren, ontstaat vooral bij stellen waar al wantrouwen is, zegt Karin Wagenaar, relatietherapeute en klinisch psycholoog. "Als je geen reden hebt om te denken dat er iets buiten jou om gebeurt, dan hoef je niet in zijn spullen te snuffelen of in die telefoon te kijken - dat is dan helemaal geen interessant ding."

De telefoon een multifunctioneel apparaat. Wagenaar: "Doordat je er heel veel mee kunt, hebben partners van elkaar vaak geen idéé wat de ander erop uitvoert. Daar kun je onzeker van worden. Het gevoel kan ontstaan dat je je buitengesloten voelt." Zodra er gevaar dreigt, gaan onze innerlijke alarmbellen rinkelen. "Als mensen denken dat er iets niet klopt in de relatie, gaan ze op zoek naar een verklaring of antwoorden. Dat is heel normaal."

Daarnaast wordt de mate van wantrouwen bepaald door je persoonlijke hechtingsstijl. Wagenaar: "Als je op een veilige manier gehecht bent, vertrouw je de mensen om je heen. Wie onveilig gehecht is geraakt, zal eerder anderen wantrouwen." Dat kan komen door een moeilijke jeugd, een ex die je heel erg heeft gekwetst door bijvoorbeeld vreemd te gaan, of doordat je vertrouwen al eens eerder is geknakt door je huidige partner. "Je ziet dat mensen die hun partner één keer hebben betrapt, iedere keer opnieuw kijken. Die telefoon is besmet gebied."

Dat ondervond Berber (30). Eén keer betrapte ze haar vriend erop dat hij met andere meisjes had geappt, in het begin van hun relatie. "We waren inmiddels drie jaar verder, toen ik per ongeluk die seksueel getinte berichtjes tegenkwam. Het feit dat ik zomaar in zijn telefoon kwam terwijl hij even hardlopen was, betekende eigenlijk al dat het voor hem niets betekende." Maar toch: nadat Berber die ontdekking had gedaan, werd ze iedere keer ‘kots- en kotsmisselijk’ als ze zijn telefoon zag. "Ik wilde niet kijken, omdat ik bang was om nog meer tegen te komen, maar ik wilde ook niet níét kijken, uit angst dat ik besodemieterd werd."

Wel of niet vertellen?

Berber besloot open kaart te spelen. Daar heeft ze spijt van. "Mijn vriend vertelde dat hij wat gevoelens heeft gehad voor dat meisje, maar dat dat nu allang over was en hij heel duidelijk voor mij had gekozen. We hebben veel ruzies en zware gesprekken daarover gehad. Soms dacht ik: had ik maar niet gekeken. Ik snap nu wat de uitspraak ‘wat niet weet, wat niet deert’, betekent." 

Naomi daarentegen was juist blij dat ze had gekeken. Hoe gek ze het ook vindt klinken als ze het zichzelf hoort zeggen: de bevestiging dat haar vriend vreemdging, voelde als een opluchting. "Ik bedacht me dat ik hem liever kwijt kan zijn dan rijk. Want de geschiedenis herhaalt zich, en die stress is het niet waard."

Stellen bij wie dit probleem speelt, raadt Wagenaar altijd aan om erover te praten. "Wat ligt er áchter die neiging om iemand te controleren?" Bijna altijd is het angst. De angst om iemand kwijt te raken, de angst dat er iets gebeurt wat je niet wilt. "Dat moeten mensen naar elkaar uitspreken."

Want niemand is er trots op dat-ie stiekem in de telefoon van de partner snuffelt. Mensen schamen zich vaak als ze zoiets hebben gedaan, het voelt alsof ze een grens overgaan. Berber: "Ik durfde het niet eens aan mijn beste vriendin te vertellen. Ook al had ik iets gevonden wat niet oké was, ik schaamde me kapot. Ik voelde me een jaloers kreng, terwijl ik eigenlijk helemaal niet zo in elkaar zit." Wagenaar herkent dat: "Als mensen kijken en niets vinden, schamen ze zich het meest. Dan is de schaamte soms nog groter dan de geruststelling." Als ze wel iets ontdekken, dan wordt dat gevoel van schaamte overschaduwd door boosheid, ontzetting, angst en teleurstelling.

Wie er ook de grens overgaat, op welke manier dan ook: het kan goed komen. "Het gif moet eruit", zegt Wagenaar. "Die telefoon moet niet meer als gevaarlijk voelen." Hoe je dat doet? Heel simpel: openheid creëren, de behoefte aan privacy iets meer bijstellen. Laat je telefoon zien, geef je partner je wachtwoorden en codes. "Vooral als de persoon in kwestie is vreemdgegaan, is dat helaas de consequentie, omdat het vertrouwen beschaamd is. Sommigen vinden dat heel moeilijk, die voelen hun autonomie en privacy in gevaar komen."

Volgens Wagenaar is privacy belangrijk in een goede relatie, maar openheid ook. "Het is een kwestie van een goede balans vinden die voor beiden werkt." Iemand stiekem checken kan dwangmatig worden, continu alles met elkaar delen en geen eigen privacy meer hebben, ook. "Het belangrijkste is dat je je allebei veilig voelt in een relatie. Ga na: wat heb je daarvoor nodig? Als je daar samen een antwoord op kan vinden zonder grenzen over te gaan, dan ben je al een heel eind."

*De naam van Berber is op haar verzoek gefingeerd.

Dit artikel verscheen in langer vorm met de titel 'Liefde, privacy en telefoons: snuffel jij weleens?' op 20 juni 2018.