Kabinet wint Big Brother Award vanwege sleepwet

Het kabinet heeft de publieksprijs bij de Big Brother Awards gewonnen vanwege de sleepwet. Vicepremier Kajsa Ollongren nam de ‘prijs’ voor de grootste privacyschenders in ontvangst.

Het kabinet kreeg 47 procent van de door het publiek uitgebrachte stemmen vanwege het ‘doordrukken’ van de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV), in de volksmond ook wel de ‘sleepwet’ genoemd.

“Eerder negeerde het kabinet de overweldigende kritiek van burgers, adviesorganen en maatschappelijke organisaties. Nu wil het kabinet de wet zo snel mogelijk van kracht laten zijn, ongeacht de uitslag van het referendum”, motiveerde de organisator van de Big Brother Awards, de digitale-burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom, de prijs voor het kabinet.

Andere genomineerden voor de publieksprijs waren CDA-leider Sybrand Buma, vanwege zijn uitspraak dat het kabinet een eventueel ‘nee’ bij het referendum over de WIV in maart moet negeren, en GGZ Nederland, vanwege het delen van patiëntgegevens.

Goede waarborgen?

Minister Kajsa Ollongren (Binnenlanse Zaken, D66) nam de prijs maandagavond in de Amsterdamse Stadsschouwburg in ontvangst. In haar ‘dankwoord’ probeerde ze de aanwezigen enigszins gerust te stellen: volgens haar willen de meeste mensen een goede balans tussen veiligheid en privacy. De nieuwe WIV is volgens de bewindsvrouw dan ook geen sleepwet.

Haar partijgenoot, Tweede Kamerlid Kees Verhoeven, uitte bij de behandeling van de nieuwe WIV nog flinke kritiek op het wetsvoorstel. “Het moge duidelijk zijn dat ik veel zorgen heb over dit wetsvoorstel. Is deze wet wel effectief? Maakt deze wet Nederland veiliger? Zijn alle nieuwe bevoegdheden ook met goede waarborgen omgeven?”, vroeg hij zich eerder dit jaar nog af.

Kredietprofielen

Behalve een publieksprijs werd er ook een expertprijs uitgereikt maandagavond. Die ging naar Focum, een handelaar in kredietprofielen. “Voor burgers is het niet inzichtelijk op welke gegevens die profielen zijn gebaseerd of hoe die adviezen tot stand komen”, meende de expertjury.

Volgens de juryleden is dat problematisch omdat dergelijke kredietprofielen wel grote gevolgen kunnen hebben voor burgers. “Zo wordt op basis van deze profielen besloten over het toelaten tot of de premiehoogte van verzekeringen.”

In een reactie op zijn website liet Focum weten het ‘niet eens’ te zijn met de poedelprijs: “Focum hanteert strenge voorschriften om de privacy van betrokkenen te waarborgen, en respecteren de wet- en regelgeving hieromtrent.”

Felipe Rodriquez Award

De Felipe Rodriquez Award, bedoeld voor personen die zich juist inzetten voor het bevorderen van de privacy, ging dit jaar naar journaliste Kashmir Hill, die veel over technologie en privacy schrijft.

Volgens Bits of Freedom maakt zij “de privacyproblematiek op een originele en begrijpelijke manier inzichtelijk voor een groot publiek”. Door het winterweer kon Hill niet bij de uitreiking zijn: zij was gestrand op een Spaanse luchthaven.