© Serge Duursma

Dennie kon nooit meer lopen, maar daar legde hij zich niet bij neer

Dennie Jager (24) met zijn exoskelet.

Dwarslaesie

Dennie kon nooit meer lopen, maar daar legde hij zich niet bij neer

11-10-2019 09:57 Laatste update: 14-10-2019 07:21

Hij reed op een scooter, raakte heel even afgeleid en crashte. Dennie Jager (24) liep vijf jaar geleden een dwarslaesie op en zit sindsdien in een rolstoel. Toch zal hij morgen een deel van het wandelevenement 4 Mijl in Groningen lopend afleggen dankzij een robotskelet. "Volgens mij is dit nog nooit gebeurd."

Hij weet nog goed hoe het ging, de dag die zijn leven veranderde. Hij reed op zijn scooter naar huis, net klaar met zijn vakantiewerk bij een bloemkweker. Het was eigenlijk een dag zoals alle andere. Het moment dat hij zijn dorp inreed, zag hij een auto van rechts komen. Hij had genoeg tijd om voorlangs te gaan, maar keek toch extra om zich heen, om te zien waar de auto precies was. En toen ging het mis. 

Nooit meer lopen

Zijn voorwiel raakte de stoep, hij verloor zijn balans en viel hard tegen een elektriciteitskastje naast de weg. Eenmaal wakker in het ziekenhuis kreeg hij te horen: je hebt een dwarslaesie, je kunt niet meer lopen. "Vrienden en familie kwamen huilend de ziekenhuiskamer binnen. Er was totale paniek. Ik was nog maar negentien."

Hij kon zich er simpelweg niet bij neerleggen dat hij nooit meer zou kunnen lopen. Dennie trainde en trainde om weer te kunnen staan, maar boekte nauwelijks vooruitgang. In die periode hoorde hij ook van het bestaan van exoskeletten, een soort robotskelet die met elektromotoren passen voor je zet. Je loopt dan min of meer mee met het pak. "Ik zag daar wel wat in."

Aanschaf van zijn leven

Samen met vrienden en familie besloot hij een crowdfundingsactie op te zetten. Met succes: in een mum van tijd haalde hij maar liefst 100.000 euro op om een skelet te kunnen kopen. Het bleek de beste aanschaf van zijn leven. "Mensen hoeven niet meer te bukken als ze tegen je praten waardoor gesprekken makkelijker op gang komen. Je telt weer mee. Maar ook lichamelijk merk je er veel van: minder rugklachten, betere stoelgang, minder blaasontstekingen."

De 4 Mijl van Groningen

De 4 Mijl van Groningen staat dit jaar in het teken van de stichting Walk On die Dennie Jager heeft opgericht toen hij een crowdfundingsactie voor zijn exoskelet begon. Het geld dat wordt ingezameld is voor de aanschaf van een tweede exoskelet.

Dat skelet is verstelbaar zodat vijf dwarslaesiepatiënten er gebruik van kunnen maken om te revalideren en klachten te verminderen. Een tweede skelet kost ongeveer 100.000 euro. 

Dennie Jager zelf zal ook een deel van de tocht lopen. De laatste vijfhonderd meter legt hij af met vijf andere dwarslaesiepatiënten die een exoskelet hebben. Het eerste deel van het evenement zal hij in een rolstoel afleggen.

Zwaar en moeilijk

Dennie loopt twee keer per week met het skelet; bij de fysiotherapeut. Maar het skelet is nog geen volwaardige vervanger van zijn rolstoel. Het is zwaar, want veel gewicht komt op je armen terecht. Evenwicht houden is moeilijk en je kunt lastig stoppen. Bukken lukt ook niet. En een beetje ontspannen de dagelijkse dingen doen, zoals een paar simpele boodschappen, is nog vrijwel onmogelijk met dit pak aan. 

Dennie loopt dankzij zijn exoskelet:

Rolstoel overbodig

Maar ooit zal het skelet de rolstoel overbodig maken, daar is revalidatiearts Ilse van Nes van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen van overtuigd. "Er zit toekomst in, dat staat vast."

De Sint Maartenskliniek heeft in 2015 een eerste skelet aangeschaft. Mensen die nog wel hun armen en handen kunnen gebruiken, hebben er mogelijk baat bij. "Dat zullen er in Nederland een paar honderd zijn", zegt Van Nes. Aan haar project doen 25 mensen mee. Ze moeten acht weken trainen en dan mogen ze het skelet twee weken mee naar huis nemen. "Zo kunnen we zien wat het oplevert."

De resultaten zijn verbluffend, meent de revalidatiearts. "De kwaliteit van leven gaat duidelijk vooruit. Je hebt veel gezondheidsvoordelen, maar het doet mentaal ook veel meer met mensen met een dwarslaesie dan we hadden vermoed. Mensen kunnen ineens weer op ooghoogte praten. Je kan aan een sta-tafel gaan staan bij een feestje." 

Skeletten verbeteren

Op verschillende plekken in Nederland en in het buitenland wordt gewerkt aan manieren om de skeletten te verfijnen. Studenten van de TU Delft wonnen vorig jaar bijvoorbeeld een internationale obstakelrace.

Afgelopen zomer kwam dezelfde universiteit met nog een vondst: ze ontdekten een manier waardoor een exoskelet niet alleen vooruit, maar ook een stap opzij kan zetten. "En voor de Universiteit Twente werk ik met een team aan de verbetering van de balans, zodat je het ook zonder krukken kunt gebruiken", zegt Van Nes.

Maar er moet nog veel gebeuren. De skeletten zijn razend duur, investeringen lopen daardoor achter. "Eigenlijk zouden we tien skeletten moeten hebben zodat patiënten ze kunnen testen. Dan zal meer schot in de ontwikkeling ervan komen. Het is het waard: je geeft de patiënten heel veel terug."

Droom

Dennie weet dat als geen ander. De eerste keer dat hij in zo'n pak liep, werd hij emotioneel. "Het was mijn droom dat ik weer kon lopen. En die droom beleefde ik toen in het echt."

Dennie Jager (24) met zijn exoskelet.