Fraudehelpdesk mag geen gegevens over mogelijke fraudeurs opslaan
De Fraudehelpdesk mag geen gegevens over mogelijke fraudeurs verzamelen en opslaan, zegt privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
Mensen kunnen onterecht als fraudeur worden bestempeld, waarschuwt de AP. De toezichthouder heeft een vergunningsaanvraag van de Fraudehelpdesk afgewezen. De AP wijst er op dat de Fraudehelpdesk geen opsporingsinstantie is.
De Fraudehelpdesk adviseert slachtoffers van fraude en geeft voorlichting aan burgers en bedrijven. De organisatie wil ook meldingen van fraude registreren, inclusief gegevens die mogelijk herleidbaar zijn tot vermoedelijke daders.
Fraudehelpdesk
Volgens de AP heeft de Fraudehelpdesk de gegevens niet nodig voor het uitoefenen van zijn taak. In een reactie zegt een woordvoerder van de Fraudehelpdesk geen namen van mogelijke fraudeurs op te slaan of dat te willen doen. Het zou gaan om zaken als linkjes, sms'jes en telefoonnummers. "En dat zijn bijna altijd valse nummers die niet herleidbaar zijn", aldus de woordvoerder.
De Fraudehelpdesk is in 2011 opgericht op initiatief van de overheid en valt onder de stichting Safecin. In 2019 wees de AP ook al een aanvraag van de Fraudehelpdesk af. De organisatie moest toen zijn database van phishing mails, malafide webshops en frauduleuze telefoonnummers verwijderen.
Waarborgen inbouwen
"Bij politie en justitie zijn er allerlei waarborgen ingebouwd, om te voorkomen dat onbevoegden bij die gegevens kunnen en te garanderen dat mensen zich kunnen verdedigen tegen beschuldigingen. In een verhoor op het politiebureau kan een verdachte zijn kant van het verhaal vertellen. Dat is bij de Fraudehelpdesk niet het geval", zegt AP-bestuurslid Katja Mur.
"De risico’s zijn groot als wij de Fraudehelpdesk toestaan een 'politiedatabase' te beheren, met daarin allerlei gegevens van mensen die mogelijk misdaden hebben begaan, maar waarbij dat niet bewezen is", aldus Mur.
Zwarte lijst mag ook niet
Vorige week wees de AP ook een vergunningsaanvraag af van de Vereniging VODIOM, een initiatief van onder andere MKB Nederland. VODIOM mag van de AP geen zwarte lijst bijhouden van mogelijke fraudeurs. De vereniging wilde die zwarte lijst delen met bedrijven uit meerdere sectoren.
"Mensen die (onterecht) op zo’n zwarte lijst staan, kunnen te maken krijgen met stigmatisering", aldus de AP. "Private organisaties mogen daarom niet zomaar een ‘fraudeursdatabase’ beheren en delen."
Normaal gesproken zijn strafrechtelijke persoonsgegevens een zaak van de overheid, al krijgen bepaalde organisaties een uitzondering om bijvoorbeeld een zwarte lijst aan te kunnen leggen van horecabezoekers of wanbetalers in de detailhandel.